Bilimkurgu Öyküleri Seçkisi

Değerli bilimkurgu yazarlarını bir araya getiren öykü seçkileri, sonuca ulaşan mini projede hiç kuşkusuz başrol sahibiler. Ülkemizde çeşitli yayınevlerince yayımlanan bu derlemeler hakkında yapmış olduğum araştırmalar sonucunda, 15 adet kitaba ulaştım. (Dördüncü Güneş ile birlikte 16 yapıyor lakin Uzaydan Gelen Konuk adlı kitapla tamamen aynıdır.) Bu 15 kitabın yalnızca 3’ünün baskısının günümüzde bulunabilir olduğunu gördüğümde çok üzüldüm ve bunu birileriyle paylaşma ihtiyacı hissettim.

Bir an önce harekete geçmeli ve eksik kitapları tedarik etmeliydim. Uzun bir tedarik sürecinden sonra ise, siz değerli bilimkurgu okurlarına her kitaptan bir öykü tanıtmaya ve bu vesileyle de o öykünün yer aldığı kitabı biraz daha görünür kılmaya karar verdim.

Kitapları görünür kılmamın bu aşamada sizlere faydalı olmayacağını da belirtmem gerekiyor. Tükenen bazı derlemeler için uçuk fiyatlar isteyen sahaflarla karşı karşıya gelmek pek hoşunuza gitmeyecek. Öte yandan, tüm kitapları temin ettiğinizde ise, onlarca ustanın 100’ü aşkın öyküsünün içinde mutlu bir birey olarak hayata devam etme şansınız da var. İşte ben, bu minik kıvılcımı yakmak için çıktım yola.

Öncelikle şunu belirtmem gerekiyor: Bu kişisel bir liste. Herkesin sevdiği yazarlar farklıdır ve ben de kendi sevdiklerimden yola çıkarak, ilerleyen sayfalarda göz atacağınız listeyi çıkardım ortaya. Benim gözümde “usta” olan yazarlara öncelik verdim fakat bunlardan bazıları liste dışında kaldı zira her kitaptan yalnızca “1” yazar almak zorundaydım ve bunu seçmesi bir hayli zordu.

Seçilen öyküler kitabın “en iyi öyküsü” değiller. Bazılarını kendi isteğim doğrultusunda seçtim fakat yarıdan fazlası da “mecburiyetten” bu listeye girdiler. Bu yüzden, iyi öykü/kötü öykü sınıflandırmasını bir kenara bırakıp, yapmam gerekene, projenin asıl amacına odaklandım diyebilirim.

Öyküleri derleyen kişiden, çevirmenlerden ve yayınevlerinden bahsettim. Bazı kitapların künyesinde çok az bilgi olduğundan, elimde olan bilgileri kullandım ve ortaya birazdan göreceğiniz oldukça kısa yorumlar çıktı.

Kronolojik sıraya göre dizdiğimiz kitapların ilki 1971, sonuncusu ise 2012 tarihlidir. Tam 41 yıllık zaman aralığında yayımlanan 15 eserin birçoğunun, 2000 yılı öncesi olduğunu görmekteyiz. Asker Kaçağı, Korkunun Bütün Sesleri ve Yamuk Bakan Öyküler dışındaki diğer 12 kitaba ulaşmak ne yazık ki bir hayli güç. Sizlere önerim, bu 3 derlemeyi edinmeniz ve diğerlerini de uzun bir vadeyi göze alarak yavaş yavaş toplamaya başlamanız olacaktır. Çünkü baskısı olmayan bu eserlerin tekrar basılma olasılıkları bir yana dursun, basan yayınevlerinin çoğu artık piyasada dahi bulunmamakta. Acı bir gerçek.

Keyifli okumalar dilerim.

---

-1-

Uzaydan Gelen Konuk

– İlk Karşılaşma –

Murray Leinster

Kapağında kocaman bir şekilde “Isaac Asimov” yazan bu kitabı ben uzun bir süre roman sandım. Kitabı bulup edindiğimde ise, gerçeğin farkına vardım. Toplamda 8 yazar ve 9 öyküden oluşan bu derleme, aynı zamanda ülkemizdeki bilimkurgu öykülerinden oluşan derlemeler arasında yayımlanma tarihi en eski olma özelliğini taşıyor. İlgi Yayınları‘ndan çıkan kitaptaki öyküleri bir araya getiren kişiyi bulamadım lakin çeviriler Tonguç Erden‘e ait, seçtiğim öykü ise Murray Lainster‘a.

Bir uzay operası bu öykü. Uzayın uçsuz bucaksız boşluğunda iki uzay aracının karşılaşmasını esprili bir dille anlatmış Leinster. Uzay araçlarından biri Dünya’ya ait elbette fakat diğeri farklı bir yıldız sistemindeki farklı bir gezegene ait. Kahramanımız Tommy Dart önderliğindeki Dünyalı ekip, bu çıkmazdan nasıl sıyrılacaktır? Birbirinden tamamen farklı fakat özünde iyi olan iki uygarlık arasındaki iletişim mücadelesi okunmaya değer.

Kitapta yer alan öteki yazarlar ve öyküleri:

İlk Karşılaşma – Murray Leinster

Kayıp Robot – Isaac Asimov

Uzaydan Gelen Konuk – John Wyndham

Ölü Gezegen – Edmond Hamilton

370 Yıllık İnsan – J. T. McIntosh

Grenville’in Gezegeni – Michael Shaara

Anahtar Deliği – Murray Leinster

Uzayda Bir Yılbaşı – John Christopher

Dördüncü Güneş – R. Krapivin

–2-

Güneş Sistemi Öyküleri

– Satürn Şafağı –

Arthur C. Clarke

Bu derleme biraz özel bir yere sahip. Zira derleyen kişi bizzat Isaac Asimov. Güneş sistemimizde bulunan gezegenler, kuyruklu yıldızlar ve astreoidleri zeminine oturtan 13 öyküyü bir araya getirmiş Asimov. Maya Yayınları‘ndan çıkmış kitap. Öyküleri dilimize kazandıran isimse Nil Okman.

Her bir yazar, farklı bir gök cismini ele almış ve onun hakkında bir öykü ortaya çıkarmış. Arthur Clarke’ın gezegeni ise Satürn. Öyküyü okumadan önce, Asimov’un, Satürn hakkındaki bilgilendirici yazısını okuyoruz. Diğer öykülerde de bu durum geçerli. Asimov bu kitapta, bilimkurgu yazarlığından çok, bilim insanı yanını sergilemiş.

Clarke ise öyküsünde, küçüklüğünden beri Satürn’e aşık bir adama yer vermiş. Kendi imkanlarıyla teleskop yapıp, her daim Satürn’ü izleyen bu kişi, günün birinde Satürn’e gidip dönmüş bir astronotla tanışır ve tabii ki sohbetlerinin ortak paydası, eşsiz halkalarıyla, belki de gezegenlerin en karizmatik olanı, Satürn’dür.

Kitapta yer alan öteki yazarlar ve öyküleri:

Güneşte Hava Durumu – Theodore L. Thomas

Aydınlıkyüzden Geçiş – Alan E. Nourse

Altın Arayıcının Aşkı – Robert Sheckley

Su Gürlemesi – Isaac Asimov

Zıpzıp Arkadaş – Terry Carr

Midyeci Bull – Poul Anderson

Köprü – James Blish

Satürn Şafağı – Arthur C. Clarke

Kar Yörüngesi – Fritz Leiber

Neptün’de Bir Pazar – Alexei Panshin

Bekle – Larry Niven

Nikita Eisenhower Jones – Robert F. Young

Kuyrukluyıldız, Kurgan ve Kapsül – Duncan Lunan

– 3 –

Dünyalıların Gelişi

– Milyonuncu Gün –

Frederik Pohl

1984 yılında yayımlanan bir derleme “Dünyalıların Gelişi” ve Cep Kitapları’ndan çıkan bilimkurgu öykü derlemelerinin ilki. Öyküleri bir araya getiren ve aynı zamanda çeviren kişi Yalçın İzbul. Derlemenin ana teması, evrenin farklı yerlerinde yaşayan uygarlıklarla dünyalıların karşılaşması/tanışması. Kitapta yer alan 7 öyküden seçtiğim öykü Frederik Pohl’a ait.

Pohl, Milyonuncu Gün adlı bu öyküsünü okuruyla konuşur şekilde yazmış ve bence bu durum öyküye harika bir mizah katmış. Cümleleriyle zaman zaman okurunu gülümseten yazar, anlatısını da bir soruyla kapatıyor ve bizleri düşünmeye sevk ediyor. Pohl’ü haklı görmemek için hiçbir sebep bulunmamakta. Peki ne anlatıyor bu öykü? Onu da şöyle özetleyeyim:

İsa’dan sonraki milyonuncu günde, çok, çok uzak bir gelecekte Dora ve Adon’ın dünyasına misafir oluyor ve herkesin yaşam süresine kendisinin karar verebildiği ve aşırı şekilde gelişmiş teknolojisiyle bu ilginç gelecek portresinde onların yaşadığı aşkın nasıl farklı bir boyutta tezahür ettiğini öğreniyoruz. Gülümseten, düşündüren, şaşırtıcı bir öykü.

Kitapta yer alan öteki yazarlar ve öyküleri:

Uzaydan Gelen Canavarlar – Robert Sheckley

Törenzede Tanrıları – Robert Sheckley

Harla – George O. Smith

Arabulucu – Murray Leinster

Robot Mantığı – Isaac Asimov

Milyonuncu Gün – Frederik Pohl

Dünyalıların Gelişi – Ray Bradbury

– 4 –

2001 ve Ötesi

– Düğme, Düğme –

Richard Matheson

1989 yılında, Şükran Yurdagül tarafından derlenip Türkçeleştirilen, 5 yazarlı ve toplamda 9 öyküden oluşan, Engin Yayıncılık’ın yayımladığı bir kitap 2001 ve Ötesi. Seçtiğim öykü Richard Matheson’a ait.

Arthur ve Norma adlı evli bir çiftin evine konuk oluyoruz. Steward adlı adam gelip bir düğmeye basmalarını, bunun sonucunda dünyanın herhangi bir yerinde bir kişinin öleceğini ve kendilerine de 50.000 dolar verileceğini söylediğinde, Norma eşini ikna etmeye koyulacaktır.

Tanımadığınız bir kişinin ölümüne karşılık yüksek miktarda bir para. Peki siz ne derdiniz? diye soruyor Matheson bu öyküsünde okuruna.

Kitapta yer alan öteki yazarlar ve öyküleri:

Otuz Saniye, Otuz Gün – Arthur C. Clarke

Casus Öyküsü – Robert Sheckley

Tilki Ormanda – Ray Bradbury

Uykudan Uyanış – Arthur C. Clarke

Çiçek Dürbünü – Ray Bradbury

Düğme, Düğme – Richard Matheson

Bilardo Topu – Isaac Asimov

Gözcü – Arthur C. Clarke

Eğlenceli Bir Gün – Robert Sheckley

– 5 –

Geleceğin Toplumları

– Kırsal Kesimde Sıfır Nüfus –

H.G. Wells

Cep Kitapları dizisinden çıkan bir derleme daha. Derleyen ve çevirmen koltuğunda yine Yalçın İzbul oturmakta. Bu derlemedeki tüm öyküler bir ana temaya tabii: Gelecekteki toplumlar ve insanların yaşantısı. 9 öyküden oluşan derlemede seçtiğim öykü ise, bilimkurgu edebiyatının ilk dönem ve aynı zamanda en başarılı eserlerinin sahibi usta Wells’e ait.

En başta, çok iyi bir öykü olduğunu belirtmemde yarar var. Bir aşk öyküsü aynı zamanda bu. Elizabeth ve Denton adlı iki aşık, 22.yy.’da, çok kalabalık, modern bir şehirde yaşamaktadırlar. Evlenmeleri için önlerinde daha üç yıl vardır ve sabırsız aşıklar bu süreyi çok uzun buldukları için, çeşitli yöntemler aramaya başlarlar. Çözümü ise, kentten kaçıp, kırsal alanlarda yaşamakta bulurlar. İlkel insanlar gibi, doğayla barışık, gökyüzünün altında…

Kitapta yer alan öteki yazarlar ve öyküleri:

Yıl 2381: Mutluluk Dolu Bir Gün – Robert Silverberg

Bombadan Sonra Amerika – Fritz Leiber

Yarın… Yarınlar… – Kurt Vonnegut Jr.

Mark Gable Vakfı – Leo Szilard

Kırsal Kesimde Sıfır Nüfus – H.G. Wells

Perşembenin Gelişi – Jerome Bixby

Omzukalabalıkların Savaşı – C.M. Kornbluth

Yedinci Av – Robert Sheckley

Milyonuncu Gün – Frederik Pohl

– 6 –

Asker Kaçağı: “Savaşa Karşı Bilimkurgu Öyküleri”

Devle Dövüşen Bilgisayarın Öyküsü

Stanislaw Lem

Metis Yayınları’ndan çıkan, Bülent Somay’ın derlediği ve yine Bülent Somay, Nesrin Kasap ve Şencan Topaloğlu‘nun çevirmen kadrosunda bulunduğu bir kitap “Asker Kaçağı”. Kitap, bilimkurgu yazarlarının, savaş karşıtı bilimkurgu öykülerinden oluşuyor. Aralarında Müfit Özdeş’in de bulunduğu, toplam 7 yazar ve 8 öykülü bu derlemeden, Stanislaw Lem’in “Devle Dövüşen Bilgisayarın Öyküsü” adlı mini öyküsünü seçtim.

Solaris, Aden, Gelecekbilim Kongresi, Yıldızlardan Dönüş, Küvette Bulunan Günce gibi kitaplarıyla tanıdığımız Polonyalı bilimkurgu yazarı Stanislaw Lem’in bu öyküsü, ülkemizde daha önce 1991 yılında Metis Çeviri dergisinin 6. sayısında yayımlanmış. Hatta derginin o sayısının bir bilimkurgu dosyası olduğunu belirtmekte yarar var.

Öykü, masalımsı atmosferiyle dikkat çekiyor. Bir bilimkurgu öyküsü için oldukça sıra dışı evet, ama Lem, kurgusu ile bizleri şaşırtmayı başarıyor. Siberistan Hükümdarı Kral Poleander Partobon, dövüş yanlısı bir liderdir. Günün birinde, bu tutkusu başına büyük bir bela açacaktır. Tahtını korumak için en büyük destekçisi ise, hiç kuşkusuz şahsına ait bilgisayardır. Diyaloglarıyla güldürmeyi başaran Lem’in verdiği mesajlar hiç de yabana atılacak cinsten değil.

Kitapta yer alan öteki yazarlar ve öyküleri:

Aldatmaca Oyunu – Philip K. Dick

Kaybolma Numarası – Alfred Bester

Asker Kaçağı – William Tenn

Alacakaranlıkta Kahvaltı – Philip K. Dick

Anlaşmak Kolay Değil – Katherine MacLean ve Tom Condit

Devle Dövüşen Bilgisayarın Öyküsü – Stanislaw Lem

Son Baskı – Eric Frank Russell

Krrçiysk – Müfit Özdeş

– 7 –

Korkunun Bütün Sesleri

– Dünya’nın Yeşil Tepeleri –

Robert A. Heinlein

Yine Metis Yayınları ve yine bir bilimkurgu seçkisi. Bu sefer hazırlayan/derleyen ve çeviren kişiler farklı ama: Levent Mollamustafaoğlu, Sedef Öztürk. Bu derlemede, bir öncekinde olduğu gibi belli bir düşünce kalıbı içinde durulmuyor fakat büyük ustalardan harika öyküler okuma şansına erişiyoruz. 7 öyküden oşuşan derlemeden, bilimkurgunun 3 büyük yazarından biri olarak anılan Robert A. Heinlein’i seçtim. Öykümüzün adı “Dünya’nın Yeşil Tepeleri”.

Heinlein’in ilk dönem eserlerinden biri olan bu öykü, Uzay Yolları’nın kör şarkıcısı Rhysling’in “resmi olmayan” öyküsünü sunuyor bizlere. Rhysling’inki rahat bir yaşam. Herhangi bir uzay limanı onun evi, herhangi bir gemi de özel aracı. Herkes tarafından sevilen, galaksinin iyilik timsali. Uzun zaman sonra Dünya’nın serin ve yeşil tepelerini özleyen Rhysling, bir uzay aracına atlar…

Akordeonuyla gezip, şarkı sözü yazan, müziğe aşık bir adamın, bilimkurgunun babalarından Heinlein’in elinden çıkan duygu yüklü hikayesi. Ve aynı zamanda bu öykünün, Hugo ve Nebula ödüllerini kucakladığını da belirtmiş olayım.

Kitapta yer alan öteki yazarlar ve öyküleri:

Korkunun Bütün Sesleri – Harlan Ellison

Gülümseme – Ray Bradbury

Bilinç Eşiğini Atlayan Adam – J.G. Ballard

Güç Duygusu – Isaac Asimov

Maske – Stanislaw Lem

Harrison Bergeron – Kurt Vonnegut Jr.

Dünya’nın Yeşil Tepeleri – Robert A. Heinlein

– 8 –

Son Soru

– Son Soru –

Isaac Asimov

Sadece bilimkurgu türünde roman ve öyküler yayımlamak amacıyla yola çıkan VE Yayınları’nın (keşke hala yayın hayatına devam ediyor olsaydı) önemli bilimkurgu yazarlarını bir araya getirdiği derlemelerden ilki “Son Soru”. 5 yazar ve toplamda 6 öyküden oluşan bu derlemenin çevirmeni Adalet Celbiş. Ele aldığım öykü ise, büyük usta Isaac Asimov’a ait.

Asimov’un bu öyküsü, en sevilen öykülerinden biri aynı zamanda. İnsanlığın sorduğu en önemli sorulardan birinin cevabını arıyor Asimov. Okurunu her satırda düşünmeye sevk ediyor. Anlattıklarıyla ufkumuzu açıyor.

Peki ya sizce? Evrendeki tüm enerji günün birinde bitecek mi? Ve insanlığın sonu nereye varacak? “İnsanın ilk düşünmeye başladığı andan itibaren sorduğu sorunun yanıtını siz de merak etmiyor musunuz?” Asimov’un hayal gücüyle buyurun yanıtını aramaya. Ama unutmayın, Asimov aynı zamanda bir bilim insanıydı.

Kitapta yer alan öteki yazarlar ve öyküleri:

Tanrı’nın Dokuz Milyar Adı – Arthur C. Clarke

Sinekler – Robert Silverberg

Arkadaşlar Ne İçindir? – John Brunner

Her Taşın Adı Var – Mildred Downey Broxson

Son Soru – Isaac Asimov

Ertesi Gün Yok – Arthur C. Clarke

– 9 –

Kanatların Olmasın

– Tebessüm –

Ray Bradbury

Adalet Celbiş‘in çevirileri ile, VE Yayınları’ndan çıkan derlemelerin ikincisi. 7 yazar ve 10 öyküden oluşan ve yine birçok tanıdık bilimkurgu yazarını bir araya getiren bu derlemenin ortak bir teması yok. Seçtiğim kısacık öykü ise Bradbury’e ait: “Tebessüm”.

Gelecekte, post apokaliptik bir dünyaya açılıyor öykü. Hangi yılda dahi olduğunu bilmeyen, adeta esir gibi yaşayan bir avuç insan, geçmişleriyle hesaplaşıyorlar. Bir sıra halinde uzanıp giden kuyrukta beklemektedirler her gün ve istisnasız her şeye tepkilidirler. En büyük amaçları, geçmişe dair her şeyi yok etmek, zira bu onlara mutluluk veriyor. Ve bir gün, sıra Mona Lisa tablosuna gelecektir.

“Tüm dünya ay ışığında uyuyordu.

Ve “tebessüm” onun avucunda duruyordu.”

Kitapta yer alan öteki yazarlar ve öyküleri:

Nuh’un Çocukları – William Tenn

Şeytanın Avukatı – Syne Mitchell

Kanatların Olmasın – L.E. Carroll

Tebessüm – Ray Bradbury

Ejderha – Ray Bradbury

Kara Paradoks – Mack Reynolds / Fredric Brown

Bir Günlük Yaz – Ray Bradbury

Ateşli Kabus – Ray Bradbury

Bir Çıkış Yolu – Mary F. Zambreno

Şafakta Karşılaşma – Arthur C. Clarke

– 10 –

Gizli Göz

– Savaş Oyunu –

Philip K. Dick

Birden fazla ismin işçiğinde ortaya çıkan bu kitaptaki öykülerin çevirileri Levent Kaya‘ya ait. 1999 yılında, Karizma Yayınları etiketiyle çıkmış. Türün önde gelen yazarlarını, kaliteli öyküleriyle bir araya getiren bu derleme, okura öyküleri sunmadan önce yazarlar hakkında da birkaç kelime sarf etmekte.

9 öyküden oluşan bu derlemeden seçtiğim öykü Philip K. Dick‘e ait. Bilimkurgunun dahilerinden Dick’in geleceğin kutulu oyunları hakkındaki bir öyküsü “Savaş Oyunu”. İnce esprilerin olduğu ve günümüz dünyasındaki bazı kutulu oyunlara gönderme yapan, çok iddialı olmasa da, okuması keyif veren bir öyküydü.

Kitapta yer alan öteki yazarlar ve öyküleri:

Çalan Çan – Isaac Asimov

Mars Tacı Mücevherleri – Poul Anderson

Bir Scarletin Çalışması – Philip Jose Farmer

Kazanan – Donald Westlake

Küçük Detweller – Tom Reamy

Zamanlamalı Pozlar – Wilson Tucker

Sınırı Geçmek – Robert Silverberg

Savaş Oyunu – Philip K. Dick

ARM – Larry Niven

– 11 –

Blimkurgu Öyküleri Seçkisi

– Muhammed’i Öldüren Adam –

Alfred Bester

Ülkemizin sayılı bilimkurgu dergilerinden birisi olan Atılgan’ı çıkaran ekibin başında gelen Bülent Akkoç ve Hakan Alpin, bu kitabın ortaya çıkmasında en büyük rolü oynayan kişiler. Bu tür bilimkurgu derlemelerinde en sevdiğim kapak da bu kitaba ait ayrıca.

Öyküler için geniş bir çevirmen kadrosu bulunmakta. Sırasıyla: Ayşe Gorbon, Barış Emre Alkım, Bülent Akkoç, Emrah Göker, Erol Tulay, Kadri Özel, Sadi Konuralp, Savaş Murat Alkım, Yüce Atıl, Zeynep Akkuş.

11 öyküden oluşan derlemeden seçtiğim öykü Kaplan! Kaplan! ve Yıkıma Giden Adam romanlarıyla bilimkurgu edebiyatının önde gelen isimlerinden Alfred Bester imzası taşıyan “Muhammed’i Öldüren Adam”. Bu anlatı, 1999’da Atılgan Yayınları’nın çıkardığı bu güzel derlemeye renk katan bir zamanda yolculuk hikayesi.

Bester işin bilim kısmıyla çok da ilgilenmemiş açıkçası. onun amacı bir an önce anlatacağı konuya dalmak. Zaman makinesi ile zamanda sıçramalar yapan Henry Hassel’ın bunu nasıl yaptığıyla ilgili tek bir bilgi yok ama ortada bir olay var, bir intikam arzusu ve yazar için asıl önemli olan da bu. Bir Alfred Bester okuruysanız, bu gibi durumlara alışık olmalısınız.

Kitapta yer alan öteki yazarlar ve öyküleri:

İnsanın Yerine Kim Geçebilir? – Brian Aldiss

Muhammed’i Öldüren Adam – Alfred Bester

Uzay Yolculuğu Yasak – Arthur C. Clarke

Gülümseyen Tabanca – Robert Sheckley

Güneşsiz Bir Denize Doğru – Cordwainer Smith

Olağanüstü Bir Olay: Davidson’ın Gözleri – H.G. Wells

32 Mayıs – Paul Ernst

Kurtarma Operasyonu – Gordon R. Dickson

Test – Richard Matheson

Her Zamanki Gibi Ticaret – Mack Reynolds

Veri Sınıfı – Ben Jeapes

– 12 –

Kıyametten Sonra

– Aydınlık –

Poul Anderson

1999 yılında, Zühtü Bayar tarafından hazırlanan bu derleme, Amerikan bilimkurgu edebiyatının en parlak dönemi olan 1950-1960 yılları arasında, eserleriyle türün gelişimine katkıda bulunan 4 adet yazarı bir araya getiriyor ve 4 öykülük hoş bir okumalık ortaya koyuyor. Sönmez Güven ve Zühtü Bayar‘ın çevirileri ile okuduğumuz öykülerden kısaca bahsedeceğim ise Poul Anderson’dan, “Aydınlık”. Anderson, bu öyküsünde klasik bir konuya eğiliyor: Ay’a yolculuk.

Hernandez, Baird ve öykünün anlatıcısının bulunduğu gemi uzay boşluğunda yol alır. Ay’a ulaşan ekibin heyecanı, bir süre sonra rastlayacakları ayak izleriyle yerini korkuya ve meraka bırakır. Bu esnadan sonra öykü farklı bir boyuta evriliyor.

Özellikle finalinin çok ilginç olduğunu belirtmeliyim. Yaşattığı gerilim açısından da oldukça başarılı bir öykü olduğunu söylemek pek tabii mümkün.

Kitapta yer alan öteki yazarlar ve öyküleri:

Aydınlık – Poul Anderson

Gözetici – Willim Tenn

Yalnız Gezegen – Murray Leinster

Kıyametten Sonra – Jack London

– 13 –

Sus Projesi

-Domino Taşları –

Cyril M. Kornbluth

Us Yayıncılık’ın 2000 tarihli “Sus Projesi” adlı kitabı, aynı zamanda yayımladığı “Bilimkurgu Dizisi”nin ilki olma özelliğini taşımakta. Dr. Özlem Kurdoğlu’nun seçtikleriyle hazırlanan derleme, Atılgan Bilimkurgu Dergisi’nin Genel Yayın Yönetmeni Hakan Alpin’in önsözüyle açılıyor. Alpin, yazısında bilimkurgu türlerine eğiliyor ve bahsettiği tüm türlerin ilk örneklerini de bizimle paylaşıyor. Ardından ekliyor: “Bu kitapta 20’nin üzerinde bilimkurgu alt türüyle karşılaşacaksınız.”

Çevirmen kadrosunda Akın Akıncı, Aylin Uzmaner, Barış Emre Alkım, Bora Dursun, Deniz Akkuş, Sedat Ay, Sönmez Güven, Özlem Alpin Kurdoğlu gibi isimlerin bulunduğu 13 öykülük derlemeden seçtiğim öykü, genç yaşta kalp krizinden yitirdiğimiz Kornbluth‘a ait. Bilimkurgu için büyük bir kayıptı hiç şüphesiz…

Kornbluth’un bu öyküsü, tıpkı Bester‘inki gibi zamanda yolculuk temasına sahip. Fakat buradaki ana karakterimiz geçmişe değil, geleceğe seyahat ediyor. Wells‘in Zaman Makinesi’ndeki gibi bir kurgu beklemeyin ama. Yalnızca 2 yıl sonrasına ışınlanan Will J. Born‘un tek hedefi, borsada yükselmek. Bunun içinse yalnızca 2 saati var! Born, kendi zaman dilimine dönüp, başarılı olabilecek mi dersiniz?

Gerilim yönü de bulunan bu öykü, hırsımızı sorguluyor ve geleceğe gitmemizi sağlayacak bir makineye sahipken bile, yalnızca kendi çıkarımız için çaba gösteren insanlar olduğumuza vurgu yapıyor.

Kitapta yer alan öteki yazarlar ve öyküleri:

Denizin Çocukları – Mary Rosenblum

Denizin Altındaki Şehir – Edgar Allan Poe

Sus Projesi – William Tenn

Koloni Doktoru – William Morrison

Aynadaki Görüntü – Isaac Asimov

Silah – Fredric Brown

Karşı Büyü – Peter Phillips

Domino Taşları – C.M. Kornbluth

Kaplanın Kuyruğundan – Alan E. Nourse

Kim Kopya Çekmiş – Jack Lewis

Şey – Clifford D. Simak

Önsöz – John P. McKnight

Onların Geldiği Gün – G. David Nordley

– 14 –

Mikromega

– Micromegas –

Voltaire

2000 yılında, Us Yayıncılık‘ın Bilimkurgu Dizisi kapsamında çıkardığı kitaplardan biri Mikromega. Sus Projesi‘ne yakın çevirmen kadrosu ise şöyle: Akın Akıncı, Aylin Uzmaner, Bora Dursun, Emir Gümrükçüoğlu, Ulaş Apak, Özlem Alpin Kurdoğlu. 10 öykü içinden ele almaya karar verdiğim öykü kitapla aynı isme sahip bir Voltaire öyküsü.

Voltaire’ın 1750 yılında yazdığı bu öykü, bilinen en eski bilimkurgusal öğelere sahip metinlerden birisidir. Bu derlemenin yayına hazırlandığı yılda tam 250 yaşında olan öykü, günümüzde 265. yaşını doldurmuştur. Bilimkurgunun ilk örneklerinden biri olmasının yanı sıra, farklı bir uygarlıktan gelen canlının dünyamızı ziyaret edişi temasının da ilk örneğidir.

Bir Siriuslu ve bir Satürnlü’nün, Dünya’yı ziyaretleri ve burada yaşananların anlatıldığı öykü, alt metninin sağlam olması sebebiyle, günümüzde halen daha varlığını sürdürmekte ve ilk günkü kadar tazeliğini korumakta. İnsanoğlunun evrendeki yerinin komikliğine dikkat çeken Voltaire, bunu ve bizim için daha birçok önemli sayılabilecek olayın, evrenin büyüklüğü göz önünde bulundurulduğunda, aslında o kadar da büyütülmemesi gerektiğini vurgulamış. Bunu da, insanlara oranla, büyüklüğü korkunç boyutlara ulaşan Siriuslu ve Satürnlü karakterleri ekseninde yapmış.

Kitapta yer alan öteki yazarlar ve öyküleri:

Geri Kalmışlık – Poul Anderson

Mikromega – Voltaire

Düşün! – Isaac Asimov

Beibermann’ın Ruhu – Mike Resniek

Çılgın Şüphe – H. Kuttner / C.L. Moore

Slickie’nin Ağladığı Gece – Fritz Leiber

Hiç Ses Etmeden – Damon Night

Gil Braltar – Jules Verne

Hilda – H.B. Hickey

Duvara Dönük Ayna – John Morressy

– 15 –

Yamuk Bakan Öyküler

– Dünyalar Deposu –

Robert Sheckley

2011 yılında MonoKL Yayınları’ndan çıkan bu derleme, 4 önemli bilimkurgu yazarını bir araya getiriyor. Fatoş Akkoyunlu‘nun çevirileri ile, 4 öyküden oluşan bu kitaptan ele aldığım öykü Robert Sheckley’e ait: “Dünyalar Deposu”. Arka kapakta da yine tanıdık bir isme rastlıyoruz, Slovaj Zizek’e . Hala baskısı bulunan derlemelerden sonuncusu bu ve tavsiyem, tükenmeden satın almanız yönünde olacaktır.

Sheckley’nin bu kısa öyküsü, insanın gizli arzularını keşfetmesi üzerine kurulu. Bay Wayne de, diğer herkes gibi, gizli arzularının peşine düşer ve bunu gerçekleştirmek için de, Tompkins’in sahibi olduğu Dünyalar Deposu’na gitmek zorundadır. Eşini, işini ve hatta çocuklarını seven Bay Wayne, ağır şartlar karşılığında yeni bir paralel evreni mi tercih edecek yoksa arzularına karşı gelip, dünyada yaşamaya devam mı edecek? Yanıt, okurunu sorgulatmayı başaran Sheckley’nin öyküsünde gizli.

Kitapta yer alan öteki yazarlar ve öyküleri:

Dünyalar Deposu – Robert Sheckley

Şakacı – Isaac Asimov

Tanrı’nın Dokuz Milyar Adı – Arthur C. Clarke

Kızıl Saçlılar Derneği