İtalya’nın Colli Albani bölgesinde gün yüzüne çıkartılan 30.000 yıllık akbaba fosilinin, volkanik kül içinde alışılmadık derecede iyi korunmasının nedeni bilim insanları tarafından çözüldü.
1889 yılında Roma’nın güneydoğusundaki Colli Albani volkanik kompleksinde bulunan akbaba fosili, kanat tüyleri ve göz kapakları gibi hassas ayrıntıları içerecek şekilde korunmuştu. Geology dergisinde yayımlanan araştırmada, bilim insanları bu korunmanın sırrının zeolit adı verilen küçük silisyum açısından zengin kristaller olduğunu ortaya koydu.
Araştırmanın başyazarı İrlanda’daki University College Cork’tan paleobiyolog Valentina Rossi, bulgularla ilgili yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı:
“Fosil tüyler genellikle göller veya lagünlerde oluşan eski çamur kayalarında korunur. Akbaba fosilinin volkanik kül yataklarında korunmuş olması son derece nadir bir durum.”
Akbaba Fosili Elektron Mikroskobuyla İncelendi
Bilim insanları fosilleşmiş tüylerin yapılarını elektron mikroskobu ve kimyasal testlerle inceledi. Bu incelemeler, tüylerin üç boyutlu olarak korunduğunu gösterdi. Genellikle iki boyutlu karbon izleri olarak bulunan tüy fosillerinin, amber dışında üç boyutlu olarak korunmuş örnekleri yoktu.
Araştırmacılar, tüylerin yapısındaki 1 mikron (0,001 mm) kadar küçük detayları görebildiler ve fosil tüylerin zeolit minerallerinden oluştuğunu tespit ettiler.
Rossi, “Zeolitler, volkanik ve hidrotermal jeolojik ortamlarda yaygın olan, silisyum ve alüminyum açısından zengin minerallerdir. Güzel kristallerle birincil mineral olarak oluşabilecekleri gibi, volkanik cam ve külün doğal dönüşümü sırasında ikincil olarak da oluşabilirler,” açıklamasında bulundu.
Volkanik Külün Koruma Süreci Dikkat Çekti
Araştırmacılara göre, zeolit içinde korunmuş tüylerin varlığı, antik akbabanın Pompeii’yi yok eden sıcak piroklastik akıntılardan daha düşük sıcaklıkta bir volkanik kül bulutuna gömüldüğünü gösteriyor. Zeolit kristalleri, külün suyla reaksiyonu sonucu birkaç gün içinde oluşarak kuşun hücre ve detaylarını yavaşça mineralize etti.
Araştırmanın ortak yazarı Milano Üniversitesi’ndeki Omurgalı Paleontolojisi bölümünden Doç. Dr. Dawid Iurino, “Volkanik tortular genellikle yumuşak dokuları yok eden sıcak ve hızlı hareket eden piroklastik akıntılarla ilişkilidir. Ancak bu jeolojik ortamlar karmaşıktır ve hücresel seviyede yumuşak dokuları koruyabilecek düşük sıcaklıklı çökeltiler de içerebilir,” dedi.
Yeni Fosil Keşiflerine Kapı Aralanabilir
University College Cork Paleontoloji Profesörü Maria McNamara ise keşfin önemine değinerek şu değerlendirmeyi yaptı:
“Fosil kayıtları sürekli bizi şaşırtıyor; yeni türler, garip vücut şekilleri ya da bu durumda olduğu gibi yeni fosil korunma yöntemleri ortaya çıkabiliyor. Volkanik kayalar içinde tüyler gibi hassas dokular bulabileceğimizi beklemiyorduk. Bu tür keşifler, fosil bulunabilecek kaya türlerini genişletiyor ve hassas yumuşak dokuların korunabileceği alanları artırıyor.”
İlginizi Çekebilir: 66 Milyon Yıllık Dev ‘Deniz Canavarı’ Fosili Bulundu
Düşüncelerinizi yorumlarda veya Kayıp Rıhtım Forum’da paylaşabilir, arkeoloji dünyasından son gelişmeler için bizleri Google News ve WhatsApp’tan takip edebilirsiniz.
Kaynak: Live Science
Forum üzerinden yorum yapıp sohbete katılmak için tıkla!