İnka İmparatorluğu’ndan yaklaşık iki bin yıl önce, bugünkü Peru topraklarındaki And Dağları’nda gelişen daha az bilinen Chavín Kültürü, sanat, mimari ve malzeme kullanımı açısından ortak bir anlayışa sahipti. Tarımsal yenilikler, zanaatkârlık ve ticaret yoluyla bu topluluk, yüksek dağlık bölgelerde hiyerarşik bir toplum yapısının temellerini attı.
Ancak yeni bir arkeolojik çalışma, Chavín toplumunun sosyal düzeni şekillendirmede yalnızca tarımı değil, bilinç değiştirici maddelere erişimi de bir araç olarak kullandığını ortaya koyuyor.
Florida Üniversitesi, Stanford Üniversitesi ve Güney Amerika’dan uzmanların yer aldığı bir ekip, Peru’nun dağlık kesimlerinde yer alan Chavín de Huántar’daki anıtsal yapılar içinde, oyulmuş kemiklerden yapılmış enfiye boruları buldu.
Bulgular, Proceedings of the National Academy of Sciences dergisinde yayımlandı.
And Dağları Uygarlığı Chavin Kültürü, Halüsinasyon Etkili Tohumlar Kullanıyor
Yapılan kimyasal ve mikroskobik analizler, borularda yabani tütün türlerinden elde edilen nikotin izleri ve DMT ile ilişkili vilca fasulyesi kalıntılarını ortaya çıkardı. Araştırmacılara göre bu maddeler, liderler tarafından sadece kişisel görüler için değil, otoritelerini pekleştirmek amacıyla da kullanıldı.
Diğer eski kültürlerde yaygın olan toplu halüsinasyon törenlerinden farklı olarak Chavín ritüelleri özel ve seçkin bir grup için düzenleniyordu. Enfiye boruları, sadece birkaç kişinin girebildiği özel odalarda bulundu. Bu durum, ritüellerin gizemli bir hava taşıyarak liderlerin kontrolünü güçlendirdiğini gösteriyor.
Ritüeller, Sosyal Hiyerarşiyi Doğrulayan Bir Araçtı
Araştırmanın ortak yazarı ve Florida Üniversitesi’nden antropolog Daniel Contreras, “Psychoaktif madde kullanımı sadece görü görmekle ilgili değildi. Bu, muhtemelen sadece belirli kişilere ayrılan, sıkı denetlenen bir ritüelin parçasıydı ve sosyal hiyerarşiyi pekleştiriyordu,” dedi.
Contreras ve Stanford Üniversitesi’nden emekli profesör John Rick liderliğindeki ekip, bölgede otuz yıla yakın kazı yürütüyor. Araştırmacılara göre halüsinasyon törenleri erken dönem sınıf yapılarının oluşmasında belirleyici rol oynadı. Chavín toplumunda insanlar, bu törensel deneyimlerin etkisiyle inşa ettikleri anıtlara gönüllüce hizmet etmiş olabilir.
Törenler sadece bilinç değiştirici maddelerle sınırlı değildi. Araştırmacılar, deniz kabuklarından yapılmış trompetler ve etkileyici akustik deneyimler yaratmak için tasarlandığı düşünülen odalar da ortaya çıkardı.
Eşitsizliği Meşrulaştıran Ritüeller
Contreras, “Eşitsizlik, etkileyici törensel deneyimler yoluyla meşrulaştırılıyor ve insanlar bütün bu projenin iyi bir fikir olduğuna inanıyordu,” diyerek ideolojinin toplumsal yapıyı nasıl biçimlendirdiğine dikkat çekti.
3.000 metre yükseklikte yer alan Chavín de Huántar, yüz yıldan fazla süredir arkeolojik ilgi gören bir alan. Yeni bulgular, daha eşitlikçi toplumlardan merkezi otoriteye dayalı imparatorluklara geçişi açıklamada önemli bir katkı sunuyor.
Contreras, “Yürütülen kazıların gelişmiş analitik tekniklerle birleşmesi sayesinde bu alanın yaşam deneyimini daha iyi anlamaya yaklaşıyoruz,” dedi.
İlginizi Çekebilir: Şamanlara Ait 3.000 Yıllık Saçlarda Halüsinojenik İlaçlar Tespit Edildi
Eski toplumlardaki halüsinojen madde kullanımı hakkındaki görüşlerinizi yorumlarda veya Kayıp Rıhtım Forum’da paylaşabilir, arkeoloji dünyasından son gelişmeler için bizleri Google News ve WhatsApp’tan takip edebilirsiniz.
Kaynak: Phys
Forum üzerinden yorum yapıp sohbete katılmak için tıkla!