Antik Mısır lahitleri ve mezar tavanlarında yer alan görsel motiflerin Samanyolu Galaksisi’ni betimlemiş olabileceğine dair yeni kanıtlar ortaya çıktı.
Portsmouth Üniversitesi’nde astrofizik doçenti olarak görev yapan Dr. Or Graur, araştırmanın sonuçlarını kısa süre önce Journal of Astronomical History and Heritage dergisinde yayımlandı.
Çalışma, gökyüzü tanrıçası Nut’un geleneksel tasvirlerine dair yaygın teorilere meydan okuyor. Nut, çoğunlukla yıldızlarla kaplı çıplak bir kadın olarak, yeryüzü tanrısı Geb’in üzerine eğilmiş şekilde resmedilirdi. Kozmosu ve yaşam-ölüm döngüsünü simgeleyen bu figür, güneşi her akşam yutması ve sabah yeniden doğurmasıyla evrensel döngünün bir temsili sayılıyordu.
Antik Mısır Lahitlerinde Samanyolu Arayışı: Nut’un Gövdesindeki Dalgalı Çizgi Neyi Temsil Ediyor?
Dr. Graur, yaklaşık 5.000 yıl öncesine tarihlenen 555 Antik Mısır lahdinde yer alan Nut figürlerinin 125’ini analiz etti. Çoğunda geleneksel tasvirler korunmuş olsa da yaklaşık 3.000 yıl önce ölen Amon’a ilahiler söyleyen rahibe Nesitaudjatakhet’in dış tabutunda dikkat çekici bir detay gözlemlendi.
Nut’un yıldızlarla süslenmiş vücudu boyunca ayaklarından parmak uçlarına kadar uzanan kalın, dalgalı siyah bir eğri yer alıyor.
Dr. Graur, “Bu dalgalı eğrinin Samanyolu’nu ve özellikle de galaksinin parlak şeridini kesen karanlık toz bandı olan Büyük Yarık’ı (The Great Rift) temsil ettiğini düşünüyorum,” diyerek bu tasvirin Samanyolu fotoğraflarıyla büyük benzerlik taşıdığını belirtti.
Krallar Vadisi’nde Benzer Motiflere de Rastlandı
Benzer motiflere Krallar Vadisi’nde bulunan IV., VI. ve IX. Ramses mezarlarında ve I. Seti’nin mezar tavanında da rastlandı. Bu motifler, özellikle Gündüz ve Gece Kitapları gibi kozmolojik sahnelerde, sırt sırta tasvir edilen Nut figürlerini ayırmak için kullanılıyor.
Dr. Graur’a göre bu görsel öğeler, Antik Mısırlıların söz konusu eğrileri Samanyolu Galaksisi ile ilişkilendirmiş olabileceği düşüncesini güçlendiriyor.
İlginç bir şekilde benzer dalgalı desenler Navaholar, Hopiler ve Zuniler gibi Amerikan yerli halklarının kozmolojik sanatında da Samanyolu’nu simgelemek için kullanılıyor.
Önceki Araştırmalar Yazılı Kaynaklara Dayanıyordu
Dr. Graur’un Nisan 2024’te yayımlanan önceki araştırması, Piramit Metinleri, Lahit Metinleri ve Nut Kitabı gibi yazılı kaynaklara odaklanıyordu. Bu çalışmalarda, Antik Mısırlı gözlemcilerin gece gökyüzünde Nut’un konumunu Samanyolu üzerinden belirlemeye çalıştıkları öne sürülmüştü.
Güncel araştırma ise görsel sanatlar aracılığıyla bu ilişkiyi daha net bir çerçeveye oturtmayı amaçlıyor.
Nut ve Samanyolu Arasındaki Bağ Sınırlı Olabilir
Her ne kadar görsel benzerlikler dikkat çekici olsa da Dr. Graur, Nut’un doğrudan Samanyolu Galaksisi ile özdeşleştirilmesinin ihtiyatla ele alınması gerektiğini vurguluyor. İncelenen kozmolojik sahnelerin yaklaşık dörtte birinde Nut’un vücudu yıldızlarla süslenmiş şekilde gösterilse de, 21. ve 22. Hanedanlık dönemlerinde sanatçılar genellikle gece değil, gündüz gökyüzünü betimlemeyi tercih ediyordu. Bu durum, Antik Mısırlıların evren anlayışını daha da karmaşık hâle getiriyor.
Yayımlanan yeni çalışma, farklı kültürlerde Samanyolu Galaksisi’ne yüklenen mitolojik anlamları inceleyen daha geniş kapsamlı bir araştırmanın parçası olarak değerlendiriliyor.
İlginizi Çekebilir: Çözebileceğiniz En Zorlu Antik Mısır Testi
Samanyolu Galaksisi’nin izini Antik Mısır lahitlerinde süren bu araştırmaya dair sizin görüşleriniz neler? Düşüncelerinizi yorumlarda veya Kayıp Rıhtım Forum’da paylaşabilir, arkeoloji dünyasından son gelişmeler için bizleri Google News ve WhatsApp’tan takip edebilirsiniz.
Kaynak: Archaeology Magazine
Rahibenin adına bak, Nesitaudjatakhet