Ayşe Yılmaz
Asteroitler Dünya’ya çarptıklarında, elmastan yüzde 58 daha fazla dayanıklılık gösteren yeni bir malzemenin oluşabildiği keşfedildi.
2024 YR4 asteroidinin, 2032’de %2,2 ihtimalle Dünya’ya çarpabileceği bilgisi bir süredir bilim dünyasının gündeminde yer alıyor. Bu risk, asteroit çarpışmalarıyla ilgili araştırmalara olan ilgiyi artırdı.
Elmas, karbonun yüksek sıcaklık ve basınç altında kristalleşmesiyle oluşan en sert doğal minerallerden birisi olarak biliniyor. Ancak bilim insanları asteroit çarpışmalarının da benzer ve hatta daha dayanıklı bir malzeme oluşturabileceğini keşfetti.
1891 yılında Arizona’da Canyon Diablo olarak adlandırılan göktaşını incelerken bu meteoritin içinde “sert parçacıklar” bulundu. 1939’da bu parçaların elmas, grafit ve o zamana kadar bilinmeyen bir madde içerdiği tespit edildi. Bu yeni maddeye, kristalograf Profesör Dame Kathleen Lonsdale’in adından esinlenerek lonsdaleit adı verildi.
Asteroitler Dünya’ya Çarptığında Lonsdaleit ve Elmas Oluşabiliyor
Asteroitler ve kuyruklu yıldızlar, aşırı sıcaklık ve basınca sahip gök cisimleri arasında yer almıyor. Peki, içlerinde nasıl elmas ve lonsdaleit bulunuyor? Bilim insanlarına göre bu mineraller çarpma etkisiyle oluşuyor.
Araştırmacılar, şok dalgalarının grafiti sıkıştırarak lonsdaleite ve elmasa dönüştürebildiğini belirledi. Raman spektroskopisi analizlerinde, bazı bölgelerde kristal yapıya sahip kübik elmas oluşumu gözlemlendi. Bu, çarpışmanın yeterince yüksek sıcaklığa ulaşarak karbonun elmasa dönüşmesini tamamladığını gösteriyor.
Ayrıca, lonsdaleitin uzayda da oluşabileceği düşünülüyor. 2022’de yapılan bir çalışma, lonsdaleit ve elmasın süperkritik bir kimyasal buhar birikimi süreciyle oluştuğunu öne sürdü. RMIT Mikroskopi ve Mikroanaliz Tesisi Direktörü Profesör Dougal McCulloch, bu sürecin laboratuvar ortamında elmas üretme yöntemlerine benzediğini belirtti:
“Bulgular, lonsdaleit ve normal elmasın yeni bir oluşum süreciyle meydana geldiğine dair güçlü kanıtlar sunuyor. Bu süreç, büyük bir asteroit ile cüce gezegenin çarpışmasından kısa bir süre sonra gerçekleşmiş olabilir.”
Lonsdaleit, Geleceğin Süper Dayanıklı Malzemesi Olabilir
Araştırmalar, lonsdaleitin elmastan yüzde 58 daha dayanıklı olduğunu ortaya koydu. Bu özel yapı, yüksek basınca karşı olağanüstü direnç gösteriyor.
Bilim insanları, lonsdaleitin elektronik ve iletken malzemeler için büyük potansiyel taşıdığını düşünüyor. Yapılan çalışmalar, lonsdaleitin süper iletkenlik sağlayabilecek özel ara yüzeylere sahip olduğunu gösteriyor.
Bu yeni elmas türü, Dünya’nın derinliklerindeki yüksek basınç yerine uzay çarpışmalarıyla oluşuyor. Eğer laboratuvar ortamında yeterli miktarda üretilebilirse elektronik, yüksek dayanımlı malzemeler ve süper iletkenler alanında devrim niteliğinde gelişmelere yol açabilir.
İlginizi Çekebilir: 2025 Yılında Gerçekleşmesi Beklenen Heyecan Verici Uzay Görevleri
Asteroitler hakkındaki düşüncelerinizi yorumlarda veya Kayıp Rıhtım Forum’da paylaşabilir, son gelişmeler için bizleri Google News ve WhatsApp’tan takip edebilirsiniz.
Kaynak: IFL Science
Forum üzerinden yorum yapıp sohbete katılmak için tıkla!