Dünyanın En İyi 100 Kitabı Açıklandı: Listede Zülfü Livaneli Romanı da Yer Alıyor

Alman Der Spiegel dergisi, dünyanın dört bir yanından edebiyat otoritelerinin katkılarıyla oluşturduğu “Dünyanın En İyi 100 Kitabı” listesini yayımladı. Klasiklerden çağdaş romanlara kadar uzanan geniş yelpazeli listede, Türk edebiyatından da önemli bir isme yer verildi. Ünlü yazar ve müzisyen Zülfü Livaneli’nin 1996 yılında yayımlanan romanı Engereğin Gözü de listeye girmeyi başardı.

Liste, farklı kültürleri ve dönemleri kapsayan evrensel bir edebiyat haritası sunmayı amaçlıyor. Der Spiegel’in editoryal kadrosu, eleştirmenler, yazarlar, akademisyenler ve yayınevi temsilcilerinden oluşan geniş bir jüri ile birlikte aylar süren bir değerlendirme süreci yürüttü. Bu süreçte eserlerin edebi değeri, kültürel etkisi, dönemin ruhunu yansıtma biçimi ve okurlar üzerindeki kalıcı etkisi gibi kriterler göz önünde bulunduruldu. Ortaya çıkan sonuç ise hem edebiyat dünyasında hem de okurlar arasında büyük ilgi uyandırdı.

Listenin üst sıralarında Virginia Woolf‘un Bayan Dalloway’i, André Gide’nin Kalpazanlar’ı ve Isaak Babel imzalı Kızıl Süvariler gibi edebi devler yer alıyor. Bununla birlikte çağdaş edebiyatın sesine de kulak verilmiş; Han Kang, J.K. Rowling ve Cixin Liu gibi isimler de listede kendilerine yer bulmuş durumda.

Dünyanın En İyi 100 Kitabı Listesinde Yer Alan Zülfü Livaneli Romanı Engereğin Gözü Ne Anlatıyor?

Zülfü Livaneli’nin Engereğin Gözü romanı ise listenin dikkat çeken sürprizlerinden biri oldu. Politik taşlamayla bireysel dramı iç içe geçiren yapısıyla bilinen roman, Cumhuriyet dönemi Türkiye’sinde geçen bir kadın cinayetinin arka planında toplumsal adaleti, vicdanı ve iktidar ilişkilerini sorguluyor. Livaneli’nin edebi dilindeki sadelik ve derinlik, romanın evrensel temaları işlemedeki başarısıyla birleşince dünya çapında eleştirmenleri de etkilemeyi başardı.

Der Spiegel, Zülfü Livaneli hakkında, “Türk yazar ve besteci Zülfü Livaneli, Habeşistan’dan çalınan ve küçük yaşta hadım edilen siyah bir saray kölesinin bu yıkıcı hikâyesini anlatıyor,” ifadelerini kullandı. Engereğin Gözü romanı aynı zamanda derginin kapak fotoğrafında da kendisine yer buldu.

Livaneli ise Gazete Oksijen’e verdiği röportajda, “Kitabımı Der Spiegel’in kapağında görünce şaşırdım,” diyerek şaşkınlığını dile getirdi.

İşte Der Spiegel’e Göre Dünyanın En İyi 100 Kitabı

1. Virginia Woolf: Bayan Dalloway (Büyük Britanya, 1925)
2. André Gide: Kalpazanlar (Fransa, 1925)
3. Ernest Hemingway: Güneş de Doğar (ABD, 1926)
4. Isaak Babel: Kızıl Süvariler (SSCB, 1926)
5. Marcel Proust: Yakalanan Zaman (Fransa, 1927)
6. Nella Larsen: Passing (ABD, 1929)
7. William Faulkner: Ağustos Işığı (ABD, 1932)
8. Louis-Ferdinand Céline: Gecenin Sonuna Yolculuk (Fransa, 1932)
9. André Malraux: İnsanlık Durumu (Fransa, 1933)
10. Bruno Schulz: Tarçın Dükkânları (Polonya, 1934)
11. F. Scott Fitzgerald: Müşfikti Gece (ABD, 1934)
12. Djuna Barnes: Nightwood (ABD, 1936)
13. Halldór Laxness: Dünyanın Işığı (İzlanda, 1937-40)
14. Jean-Paul Sartre: Bulantı (Fransa, 1938)
15. Georges Simenon: Venedik Treni (Belçika, 1938)
16. James Joyce: Finneganın Vahı (İrlanda, 1939)
17. Albert Camus: Yabancı (Fransa, 1942)
18. Jorge Luis Borges: Ficciones (Arjantin, 1944)
19. Ivo Andrić: Drina Köprüsü (Yugoslavya, 1945)
20. Primo Levi: Bunlar da İnsan mı? (İtalya, 1947)
21. Nagib Machfus: Midak Sokağı (Mısır, 1947)
22. Raymond Queneau: Biçem Alıştırmaları (Fransa, 1947)
23. Anthony Powell: Eğitim Meselesi (Büyük Britanya, 1951)
24. Natalia Ginzburg: Bütün Dünlerimiz (İtalya, 1952)
25. Simone de Beauvoir: Mandarinler (Fransa, 1954)
26. J.R.R. Tolkien: Yüzüklerin Efendisi (Büyük Britanya, 1954/55)
27. Patricia Highsmith: Yetenekli Bay Ripley (ABD, 1955)
28. Vladimir Nabokov: Lolita (ABD, 1955)
29. James Baldwin: Giovanni’nin Odası (ABD, 1956)
30. Jack Kerouac: Yolda (ABD, 1957)
31. Chinua Achebe: Her Şey Dağılıyor (Nijerya, 1958)
32. Giuseppe Tomasi di Lampedusa: Leopar (İtalya, 1958)
33. Richard Yates: Hayallerin Sonu (ABD, 1961)
34. Abe Kōbō: Kum Kadın (Japonya, 1962)
35. Doris Lessing: Altın Defter (Rodezya, 1962)
36. Giorgio Bassani: Finzi-Contini’nin Bahçesi (İtalya, 1962)
37. John le Carré: Soğuktan Gelen Casus (Büyük Britanya, 1963)
38. Sylvia Plath: Sırça Fanus (ABD, 1963)
39. Clarice Lispector: G.H.’nin Çilesi (Brezilya, 1964)
40. Thomas Pynchon: 49 Numaralı Parçanın Nidası (ABD, 1966)
41. Jean Rhys: Geniş Sargasso Denizi (Dominika, 1966)
42. Mihail Bulgakov: Usta ve Margarita (SSCB, 1967)
43. Tove Ditlevsen: Kopenhag Üçlemesi (Danimarka, 1967-1971)
44. Gabriel García Márquez: Yüzyıllık Yalnızlık (Kolombiya, 1967)
45. Imre Kertész: Kadersizlik (Macaristan, 1975)
46. Alexander Sinowjew: Esneyen Doruklar (SSCB, 1976)
47. Italo Calvino: Bir Kış Gecesi Eğer Bir Yolcu (İtalya, 1979)
48. José Saramago: Alentejo’da Umut (Portekiz, 1980)
49. Vassili Grossman: Yaşam ve Yazgı (SSCB, 1980)
50. Pramoedya Ananta Toer: İnsanların Bu Dünyası (Endonezya, 1980)
51. Umberto Eco: Gülün Adı (İtalya, 1980)
52. Salman Rushdie: Geceyarısı Çocukları (Hindistan, 1981)
53. John Updike: Tavşan Zengin Oldu (ABD, 1981)
54. Octavio Paz: Sor Juana Inés de la Cruz – veya: İnancın Tuzakları (Meksika, 1982)
55. Fernando Pessoa: Huzursuzluğun Kitabı (Portekiz, 1982)
56. Isabel Allende: Ruhlar Evi (Şili, 1982)
57. Maryse Condé: Segu Toprak Surlar (Guadeloupe, 1984)
58. Don DeLillo: Beyaz Gürültü (ABD, 1985)
59. Toni Morrison: Sevilen (ABD, 1987)
60. Haruki Murakami: İmkansızın Şarkısı (Japonya, 1987)
61. Nicholson Baker: The Mezzanine (ABD, 1988)
62. António Lobo Antunes: Kervanların Dönüşü (Portekiz, 1988)
63. Zülfü Livaneli: Engereğin Gözü (Türkiye, 1996)
64. Mircea Cărtărescu: Orbitor (Romanya, 1996)
65. Arundhati Roy: Küçük Şeylerin Tanrısı (Hindistan, 1997)
66. Anne Carson: Kırmızının Otobiyografisi  (Kanada, 1998)
67. Per Olov Enquist: Kraliyet Doktorunun Ziyareti (İsveç, 1999)
68. John Maxwell Coetzee: Utanç (Güney Afrika, 1999)
69. Philip Roth: İnsan Lekesi (ABD, 2000)
70. Jonathan Franzen: Düzeltmeler (ABD, 2001)
71. Mo Yan: Sandal Ağacı Cezası (Çin, 2001)
72. Amos Oz: Aşk ve Karanlık (İsrail, 2002)
73. Norman Manea: Holiganın Dönüşü (Romanya, 2003)
74. J.K. Rowling: Harry Potter ve Zümrüdüanka Yoldaşlığı (Büyük Britanya, 2003)
75. Roberto Bolaño: 2666 (Şili, 2004)
76. Kazuo Ishiguro: Beni Asla Bırakma (Büyük Britanya, 2005)
77. Péter Nádas: Paralel Öyküler (Macaristan, 2005)
78. Joan Didion: O Yılın Büyüsü (ABD, 2005)
79. Ngũgĩ wa Thiong’o: Kargalar Efendisi (Kenya, 2006)
80. Cormac McCarthy: Yol (ABD, 2006)
81. Liu Cixin: Üç Cisim Problemi (Çin, 2008)
82. Annie Ernaux: Seneler (Fransa, 2008)
83. Marie NDiaye: Üç Güçlü Kadın (Fransa, 2009)
84. Karl Ove Knausgård: Kavgam (Norveç, 2009)
85. Michel Houellebecq: Harita ve Topraklar (Fransa, 2010)
86. Elena Ferrante: Benim Olağanüstü Akıllı Arkadaşım (İtalya, 2011)
87. Chimamanda Ngozi Adichie: Amerikana (Nijerya, 2013)
88. Kamel Daoud: Meursault Soruşturması (Cezayir, 2013)
89. Olga Tokarczuk: Yakup’un Kitapları (Polonya, 2014)
90. Mathias Énard: Pusula (Fransa, 2015)
91. Hanya Yanagihara: Değersiz Bir Hayat (ABD, 2015)
92. Adania Shibli: Küçük Bir Ayrıntı (İsrail/Filistin, 2017)
93. Tsitsi Dangarembga: Hayatta Kalmak (Zimbabve, 2018)
94. Rachel Cusk: Övgü (Büyük Britanya, 2018)
95. Sally Rooney: Normal İnsanlar (İrlanda, 2018)
96. Hervé Le Tellier: Anomali (L’Anomalie) (Fransa, 2020)
97. Mohamed Mbougar Sarr: İnsanların En Gizli Hatırası (Senegal, 2021)
98. Han Kang: Veda Etmiyorum (Güney Kore, 2021)
99. Hernán Díaz: Trust (ABD, 2022)
100. Ocean Vuong: Mutluluk İmparatoru (The Emperor of Gladness) (ABD, 2025)

Sizce listede başka hangi kitaplar yer almalıydı? Fikirlerinizi yorumlarda veya Kayıp Rıhtım Forum’da paylaşabilir, daha fazlası için bizleri Google News ve WhatsApp kanalımızdan takip edebilirsiniz.