Evrenin derinliklerinde dönen devasa bir kozmik kasırga, James Webb Uzay Teleskobu’nun keskin gözleriyle en detaylı haliyle görüntülendi. NASA’nın yayımladığı yeni görseller, etkileyici yapının sadece büyüklüğüyle değil, aynı zamanda beklenmedik özellikleriyle de gökbilimcileri şaşırttı.
Herbig-Haro 49/50 (HH 49/50) olarak adlandırılan etkileyici oluşum, Dünya’dan yaklaşık 625 ışık yılı uzaklıkta, Chamaeleon (Bukalemun) takımyıldızında yer alıyor. Yeni doğan bir yıldızdan fışkıran sıcak gaz jetlerinin çevresindeki maddeyle çarpışması sonucu oluşan kozmik yapı, NIRCam ve MIRI adlı iki farklı teleskop aracının görüntülerinin birleştirilmesiyle elde edildi.
Gökbilimciler, kozmik kasırganın saatte yaklaşık 360-680 bin kilometre hızla Dünya’dan uzaklaşan bir gaz akışı olduğunu tespit etti. Muazzam hızı sayesinde yeni doğan yıldızların ne kadar güçlü jetler üretebildiği bir kez daha anlaşılıyor. Görüntülerde turuncu ve kırmızı renklerle temsil edilen bölgeler, hidrojen ve karbon monoksit moleküllerinin yanı sıra enerji yüklü toz taneciklerini işaret ediyor.
Kozmik Kasırga: Uzayın Derinliklerindeki Göksel Dans
Bilim insanları etkileyici oluşumun arkasında Cederblad 110 IRS4 adlı genç bir protoyıldızın olduğunu düşünüyor. HH 49/50’den yaklaşık 1,5 ışık yılı uzaklıkta bulunan yıldız, henüz birkaç on bin ila bir milyon yaşında ve hâlâ büyümeye devam ediyor. Protoyıldız, Güneş’imizin de benzer bir ortamda doğmuş olabileceğini düşündüren Chamaeleon I Bulut kompleksinde yer alıyor.
James Webb’in yüksek çözünürlüklü görüntüleme yeteneği sayesinde daha önce Spitzer Uzay Teleskobu tarafından belirsiz bir şekilde görüntülenen kasırganın ucundaki bulanık nesnenin aslında uzak bir sarmal galaksi olduğu ortaya çıktı. Bu galaksi, zamanla HH 49/50’nin genişleyen gaz bulutları tarafından gizlenecek.
İlginizi Çekebilir: Karanlık Maddenin Sarmal Galaksileri Hızlandırdığı Keşfedildi
Kozmik Kasırganın Ardındaki Sır Perdesi
Görüntülerde dikkat çeken bir diğer unsur da ana gaz akışının üst kısmında bulunan olağandışı çıkıntı. Bilim insanları söz konusu yapının ya farklı bir gaz akışının tesadüfi bir üst üste binmesi ya da ana akışın parçalanması sonucu oluştuğunu düşünüyor. Bir başka olasılık ise protoyıldızın jet kaynağının yavaş presesyonuyla ilgili olabileceği yönünde.
James Webb Uzay Teleskobu’nun benzersiz gözlemi, yeni doğan yıldızların erken evrelerini ve çevreleriyle olan etkileşimlerini ortaya çıkarmaya devam ediyor. Yeni görüntülediği kozmik kasırga ise, evrenin dinamik yapısını ve yıldız oluşum süreçlerinin karmaşıklığını gözler önüne sererken bir yandan da gökbilimcilere yeni araştırma fırsatları sunuyor.
Fikirlerinizi yorumlarda veya Kayıp Rıhtım Forum’da paylaşabilir, daha fazlası için bizleri Google News ve WhatsApp kanalımızdan takip edebilirsiniz.
Kaynak: Webb Telescobe
Forum üzerinden yorum yapıp sohbete katılmak için tıkla!