Bilinen evrenin en büyük kara delik jetleri kısa bir süre önce gözlemlendi. Gökbilimciler, Dünya’dan yaklaşık 7,5 milyar ışık yılı uzaklıktaki bir galaksinin merkezindeki süper kütleli bir kara delikten fışkıran devasa ikiz jetleri keşfetti. Toplam 23 milyon ışık yılı uzunluğunda olan jetler, yan yana dizilmiş 140 Samanyolu Galaksisi’nin genişliğine eşdeğer bir mesafeye ulaşıyor.
Keşif, Avrupa’daki Düşük Frekans Dizisi (LOFAR) radyo teleskopuyla yapılan gözlemler sonucunda gerçekleşti. Araştırma ekibi bu muazzam yapıyı Yunan mitolojisindeki devlere atıfta bulunarak “Porphyrion” olarak adlandırdı. Porphyrion, şimdiye kadar gözlemlenen en büyük kara delik jeti olma unvanını elinde bulunduruyor.
Jetlerin kaynağı olan süper kütleli kara delik, Samanyolu Galaksisi’nden yaklaşık on kat daha büyük bir galaksinin merkezinde yer alıyor. Bilim insanları bu jetlerin evrenin yaklaşık 6,3 milyar yaşında olduğu bir dönemde, yani şu anki yaşının yarısı kadar genç olduğu bir zamanda oluştuğunu tahmin ediyor.
Porphyrion’un boyutu ve gücü ise araştırmacıları şaşırttı. Jetlerin toplam enerji çıkışı, trilyonlarca Güneş’in gücüne eşdeğer. Bilim insanları böylesi devasa bir yapının oluşabilmesi için kara deliğin yaklaşık bir milyar yıl boyunca her yıl bir Güneş kütlesi kadar maddeyi yutmuş olması gerektiğini düşünüyor.
Kara Deliklerin Evreni Şekillendirmedeki Rolü Tahminlerden Daha Yüksek Olabilir
Bulgular erken evrendeki kara deliklerin galaksi evrimini düşünüldüğünden çok daha fazla etkilemiş olabileceğini gösteriyor. Porphyrion gibi dev jetler, galaksiler arası boşluğa enerji ve madde taşıyarak yakındaki diğer galaksilerin evrimini de etkilemiş olabilir.
Araştırma ekibinden Martin Hardcastle, “Bu keşif, jetlerin etkilerinin düşündüğümüzden çok daha uzağa ulaşabileceğini gösteriyor,” dedi. Ekip, bu tür yapıların erken evrende sanılandan daha yaygın olabileceğini ve manyetik alanların kozmik boşluğa yayılmasında önemli bir rol oynayabileceğini düşünüyor.
LOFAR gözlemleri şimdiye kadar 10.000’den fazla benzer mega jet ortaya çıkardı. Söz konusu sayı daha önce bilinen birkaç yüz büyük jete kıyasla oldukça fazla ve bu tür yapıların sanılandan daha yaygın olduğunu gösteriyor.
Porphyrion’un keşfi kara deliklerin evreni şekillendirmedeki rolü hakkında yeni sorular ortaya çıkarıyor. Araştırmacılar, bu tür jetlerin evrenin her yerini etkilemiş olabileceğini ve kozmik manyetik alanların yayılmasında önemli bir rol oynamış olabileceğini düşünüyor.
Ekip gelecekte daha büyük jetler keşfetmeyi umuyor. LOFAR şu ana kadar gökyüzünün sadece sekizde birini taradı ve gelecekte inşa edilecek Square Kilometre Array gibi daha güçlü teleskoplarla daha fazla dev jet keşfedilmesi bekleniyor.
Yeni bulgularla ilgili düşüncelerinizi yorumlarda veya Kayıp Rıhtım Forum’da paylaşabilir, daha fazlası için bizleri Google News’ten takibe alabilirsiniz.
Kaynak: Universal Today
Forum üzerinden yorum yapıp sohbete katılmak için tıkla!