Kara delikler genellikle yıldız kümeleriyle birlikte ya da çift sistemlerin içinde bulunur. Ancak gökbilimciler Samanyolu Galaksisi’nde tek başına sürüklenen ve hiçbir yıldızla etkileşimi olmayan tamamen yalnız bir kara delik keşfetti. Yeni gözlemler evrende başıboş dolaşan kara deliklerin gerçekten var olup olmadığıyla ilgili yıllardır süregelen tartışmalara önemli bir yanıt sundu.
Uzay Teleskop Bilim Enstitüsü araştırmacıları, yaklaşık 5.000 ışık yılı uzaklıktaki Yay takımyıldızında tespit edilen olağanüstü keşfi doğruladı. Güneş’in 7 katı kütleye sahip olan kara delik, saatte yaklaşık 114.000 mil (saniyede 51 kilometre) hızla uzayda yol alıyor.
Keşif, Einstein’ın Genel Görelilik Teorisi’nin öngördüğü “kütle çekim merceklemesi” sayesinde mümkün oldu. Söz konusu fenomen, kara deliğin arkasındaki uzak yıldızlardan gelen ışığın bükülmesine ve geçici olarak gökyüzündeki konumlarının değişmesine neden oluyor.
İlk gözlemler 2011 yılında Optik Kütle Çekim Mercekleme Deneyi (OGLE) ve Astrofizikteki Mercekleme Gözlemleri (MOA) adlı iki ayrı araştırma projesi tarafından yapıldı. Ardından Hubble Uzay Teleskobu, altı yıl boyunca sekiz farklı gözlem gerçekleştirdi.
“İlk Yalnız Kara Delik” Tartışması Sona Erdi
2022’de yapılan ikinci bir analiz, cismin bir nötron yıldızı olabileceğini öne sürmüştü. Ancak Gaia uzay sondası’ndan elde edilen yeni veriler ve Hubble’ın üç ek gözlemiyle birlikte, 11 yıllık bir zaman dilimini kapsayan güncel analiz, cismin kesinlikle bir kara delik olduğunu doğruladı.
Araştırmacılar kara deliğin yakınında Güneş’in 0,2 katından daha büyük herhangi bir cisim olmadığını tespit etti. Bu mesafe Dünya ile Güneş arasındaki uzaklığın en az 2.000 katı kadar geniş bir alanı kapsıyor.
Kara deliğin bu denli yüksek hızla hareket etmesi, muhtemelen onu oluşturan süpernova patlamasının asimetrik enerjisinden kaynaklanıyor. Bu tür patlamalar kara delikleri galaksi boyunca fırlatarak yalnız dolaşmalarına neden olabiliyor.
Şekil, Hubble Uzay Teleskobu’nun aynı yörüngede çektiği altı görüntüdeki ışık noktası (PSF) değişimlerini gösteriyor.
The Astrophysical Journal’da yayımlanan araştırma bilim dünyasında heyecan yaratmayı başardı. St Andrews Üniversitesi’nden Dr. Martin Dominik, “Einstein yine haklı çıktı – kara delikler kendilerini görünmez kılabilir, ancak çekimlerini gizleyemezler” değerlendirmesinde bulundu.
Bilim insanları Samanyolu Galaksisi’nde bu tür yaklaşık 100 milyon başıboş kara delik olabileceğini tahmin ediyor. 2027’de fırlatılması planlanan Nancy Grace Roman Uzay Teleskobu ile daha fazla yalnız kara deliğin keşfedilmesi bekleniyor.
İlginizi Çekebilir: En Eski Kara Delik Açığa Çıktı
Yeni bulgularla ilgili fikirlerinizi yorumlarda veya Kayıp Rıhtım Forum’da paylaşabilir, daha fazlası için bizleri Google News ve WhatsApp kanalımızdan takip edebilirsiniz.
Kaynak: Phys
Gökyüzünde değilsin yalnız
Bir yanın ay, bir yanın yıldız
Efsaneler yerde sürünsün
Kara delikler uzayda süzülsün.
Karadeliklerin kütle çekim kuvveti genelde korkunç derecede yüksek oluyor. Kim bilir belki henüz ne olduğunu bilmediğimiz bir maddenin etrafında dolaşıyordur. Evren hakkında bilgimiz o kadar limitli ki
Kardeş lazım, yazık, tek başına büyümesin. En az 3 kara delik istiyoruz.