Irak’ta Bulunan 5.000 Yıllık Kalıntılar Gizemli Bir Devletin Çöküşüne Işık Tutuyor

Irak’ta yapılan arkeolojik kazılarda ortaya çıkarılan 5.000 yıllık kalıntılar, dünyanın ilk merkezi yönetimlerinden birinin gizemli çöküşüne dair yeni bilgiler sağladı. Çanak çömleklerden yönetim sistemlerine uzanan keşif, antik Mezopotamya toplumlarının iş gücü organizasyonu ve kaynak yönetimi konularındaki yenilikçi yaklaşımlarını gözler önüne seriyor.

Glasgow Üniversitesi’nden arkeolog Dr. Claudia Glatz liderliğindeki araştırma ekibi, Kuzey Irak’ın Shakhi Kora arkeolojik alanında yürüttükleri kazılarda MÖ 5. binyıla tarihlenen önemli bulgular elde etti. Ekip, özellikle “beveled-rim” olarak adlandırılan özgün kil kaseler üzerinde yoğunlaştı.

Araştırmacılar söz konusu kaselerin erken dönem devlet benzeri kurumların varlığına işaret ettiğini düşünüyor. Kaselerin içinde yapılan kalıntı analizleri, bunların çoğunlukla et bazlı yemekler, muhtemelen et suyu veya yahni servis etmek için kullanıldığını ortaya koydu. Bulgular sayesinde antik yerleşimde büyük koyun ve keçi sürülerinin ne amaçla tutulduğu da ortay çıkyıor.

Irak’ta Bulunan Kalıntılar Uruk Etkisini Gösteriyor

Kazı çalışmaları, Uruk medeniyetinin bölgedeki etkisini açıkça ortaya koyuyor. Yerleşim yerinde bulunan kurumsal yapıların güney Mezopotamya tarzı sütunlar ve gelişmiş drenaj sistemleri içermesi, Uruk genişlemesi olarak bilinen dönemin izlerini taşıyor. O dönemde kentleşme, bölgelerarası ticaret ve erken yazı sistemlerinin uzak bölgelere yayıldığı bir süreç yaşanmıştı.

Dr. Glatz’a göre, insanlar “kurumsal haneler” için çalışmak üzere Shakhi Kora’ya geliyor ve karşılığında bu kaselerle yemek alıyorlardı. Sistem erken dönem merkezi otoritenin bir göstergesi olarak kabul ediliyor. Berlin Özgür Üniversitesi’nden arkeolog Dr. Susan Pollock, herhangi bir zamanda “yüzlerce” insanın çalışmak için burada toplandığını tahmin ediyor.

Medeniyetin Çöküşü Gizemini Koruyor

Ancak en dikkat çekici bulgu yerleşimin MÖ 4. binyılın sonlarında herhangi bir şiddet veya çevresel baskı olmaksızın terk edilmiş olması. Araştırmacılar en olası tahmin olarak yerel halkın merkezi otorite fikrini reddederek aile çiftliklerine geri döndüğünü düşünüyor. Böylece hiyerarşik yönetim biçimlerinin erken karmaşık toplumların gelişiminde de kaçınılmaz olmadığı ortaya çıkıyor.

Johns Hopkins Üniversitesi’nden arkeolog Dr. Glenn Schwartz, beveled-rim kaselerin “Uruk döneminin köpük bardakları” olarak nitelendirilebileceğini belirtiyor. Kaselerin içeriğinde et kalıntılarının bulunması ise araştırmacılar için heyecan verici bir sonuç olarak değerlendiriliyor.

Yeni bulgular özellikle erken Mezopotamya toplumlarının merkezi yönetim deneyimleri ve bunlara karşı geliştirilen direniş biçimleri hakkında daha fazla bilgi sunması açısından önem taşıyor. Yerel toplulukların merkezi güce karşı direnç gösterip alternatif yaşam biçimlerini tercih edebildiklerini ve ayrıca antik dönem sosyal organizasyonlarının sanılandan daha karmaşık olduğu anlaşılıyor.

İlginizi Çekebilir: Suudi Arabistan’da 4.000 Yıl Öncesine Ait Antik Kent Bulundu

Sizler de Irak’taki bu yeni bulgularla ilgili fikirlerinizi yorumlarda veya Kayıp Rıhtım Forum’da paylaşabilir, daha fazlası için bizleri Google News ve WhatsApp kanalımızdan takip edebilirsiniz.

Kaynak: Madhyamam