Bilim insanları, kuantum bilgi iletiminde çığır açabilecek yeni bir teknikle tekil fotonlar kullanarak ışınlanma sürecinde önemli bir ilerleme kaydetti. Son gelişmelerin gelecekteki kuantum iletişim ağlarının temelini oluşturabilecek nitelikte olduğu belirtildi.
Illinois Urbana-Champaign Üniversitesi’nden bir ekip, çalışmalarında indiyum-galyum-fosfit nanofotonik platform kullanarak kuantum bilgiyi çok daha düşük ışık düzeylerinde bile iletebilen bir sistem tasarladı. Bu platform sayesinde sadece tek bir fotonla bile %94 oranında sadakat (fidelity) elde edildi. Bu, doğrusal optik bilesenlerle ulaşılabilecek teorik sınır olan %33’ten çok daha yüksek.
Prof. Kejie Fang‘in liderliğinde gerçekleştirilen çalışmanın ayrıntıları Physical Review Letters dergisinde yayımlandı. Fang, “Bu sistem, doğrusal optiğin sınırlarını aşarak kuantum iletişiminde yeni bir dönem başlatabilir” açıklamasında bulundu.
Kuantum Işınlanma Hassas Bir Teknoloji
Kuantum ışınlanma, iki ışık parçacığının (foton) birbirine görünmez bir bağla, yani kuantum dolanıklık yoluyla bağlanması esasına dayanıyor. Bu yöntemle, bir bilgiyi fiziksel olarak taşımaya gerek kalmadan bir noktadan başka bir noktaya iletmek mümkün olabiliyor. Ancak bu süreç oldukça hassas, çünkü kullanılan optik sistemlerdeki bazı teknik sınırlamalar ve hatalar bilgi aktarımında belirsizliklere yol açabiliyor.
Özellikle fotonların üretildiği kaynaklarda zaman zaman birden fazla foton oluşabiliyor; bu da hangi fotonun gerçekten doğru bilgi taşıdığını belirlemeyi zorlaştırıyor.
Illinois Üniversitesi’nden Prof. Elizabeth Goldschmidt, bu sorunlara bir çözüm sunabilecek teknolojiden bahsediyor. Ona göre, klasik yöntemlerde görülen bu “çoklu foton gürültüsü” yani fazladan ve karışıklık yaratan ışık parçacıkları, doğrusal olmayan optik yöntemlerle önemli ölçüde azaltılabiliyor. Bu da kuantum ışınlanmanın çok daha net ve güvenilir hale gelmesi anlamına geliyor.
Kullanılan tekniklerden biri olan sum frequency generation yöntemi (iki fotonun birleşerek daha yüksek frekansta yeni bir foton oluşturması), aktarım sırasında karşılaşılan çoklu foton gürültüsünü doğrudan filtreleyerek çok daha yüksek doğrulukta bilgi iletimine olanak tanıyor.
Bu yöntem, çoklu foton gürültüsünü doğrudan filtreleyerek aktarımda çok daha yüksek sadakat sağlıyor. Daha önce milyonda bir başarı oranına sahip bu dönüşüm süreci, yeni sistemde on binde bire indirgenerek verimlilikte 10.000 kat artırılmış durumda.
Gelecekteki Kuantum Ağlara Kapı Aralanıyor
Araştırmacılar, sistemin geliştirilmesiyle bu teknolojinin yalnızca ışınlanma değil, kuantum parçacıkları arasında bilgi aktarımı sağlayan dolanıklık değişimi gibi diğer ileri düzey iletişim yöntemlerinde de kullanılabileceğini düşünüyor.
Elde edilen veriler, ışınlanma gibi bir zamanlar sadece bilimkurguya ait olan kavramların, geleceğin iletişim altyapısına dönüşebileceğini gösteriyor.
İlginizi Çekebilir: Laboratuvar Ortamında Solucan Deliği İnşa Edildi
Sizce ışınlanma teknolojisi yakın gelecekte gündelik hayatta kullanılabilecek mi? Görüşlerinizi yorumlarda veya Kayıp Rıhtım Forum’da paylaşabilir, bilim dünyasından son gelişmeler için bizleri Google News ve WhatsApp’tan takip edebilirsiniz.
Kaynak: Sci Tech Daily
Kuantum dolanıklık yoluyla anlık veri iletimi. Bunu 3 Cisim Probleminde Trisolarisliler kullanıyordu.