Kayıp El Yazmaları 50 Yıl Sonra Bulundu: İskoç Gaelcesi’nin Kültürel Mirasına Büyük Katkı

İskoç Gaelcesi dilinde yazılmış ve 50 yıldır kayıp olan tarihi el yazmaları, keşfedilerek İskoçya Ulusal Kütüphanesi’ne geri kazandırıldı. Şiir, vaaz, şarkı ve bilinmeyen eserlerden oluşan bu metinler, dilin edebi ve akademik mirasında önemli bir boşluğu dolduracak. Uzmanlar, bu keşfin İskoç Gaelcesi (Gaelik) çalışmalarına yeni bir ivme kazandıracağını belirtiyor.

İskoçya’nın Edinburgh kentindeki İskoçya Ulusal Kütüphanesi’ne ait İskoç Gaelcesi ile yazılmış el yazmaları, 50 yılı aşkın süredir kayıp olmalarının ardından yeniden ortaya çıktı.

1960’lı yıllarda kaybolan ve polis tarafından soruşturulan 56 adet el yazmasına dair o dönemde herhangi bir iz bulunamamıştı. Ancak Glasgow Üniversitesi’nden Prof. Rob Ó Maolalaigh tarafından yürütülen araştırmalar sırasında, el yazmaları bir kişisel belge koleksiyonunun içinde keşfedildi. Bu belgelerin nasıl kaybolduğu veya yanlışlıkla mı yoksa kasıtlı olarak mı alındığı ise hâlâ bilinmiyor.

El Yazmaları, İskoç Gaelcesi Dilinin Kültürel Mirasında Özel Bir Yere Sahip

El yazmaları; şiir, vaaz, şarkılar ve daha önce bilinmeyen eserlerden oluşuyor. Prof. Ó Maolalaigh, bu kayıp eserlerin İskoç Gaelcesi çalışmaları üzerinde büyük bir etkiye sahip olduğunu ve yokluklarının akademik alanda bir boşluk yarattığını belirtti.

Bu el yazmaları, 18. ve 19. yüzyıllarda Lismore papazı Donald MacNicol ve Little Dunkeld papazı Alexander Irvine tarafından toplanmıştı. Koleksiyonları, 200 yılı aşkın süredir Gaelik dilbilimcileri ve akademisyenleri için temel kaynaklardan biri olarak kabul ediliyor.

Belgeler arasında Gaelik ve İngilizce vaazlar, İskoçya ve Barbados’ta yazılmış bir Gaelik günlüğü, mektuplar ve büyük miktarda Gaelik şiiri yer alıyor. Koleksiyonda ünlü Jakobit şair Alasdair Mac Mhaighstir Alasdair’in şiirleri bulunurken daha önce hiç incelenmemiş Gaelik ozanlarına ait eserler de tespit edildi.

Ayrıca Sutherland bölgesinden şair Rob Donn Mackay’in 200 yıl öncesine ait şarkılarından oluşan bir koleksiyon da bulundu. Bir not, bu şarkıların 1800 yılında Edinburgh’un Thistle Street bölgesinde şairin kızı Janet tarafından söylenirken kaydedildiğini gösteriyor.

Detaylı Araştırmalar Sonuç Verdi

Prof. Ó Maolalaigh, el yazmalarının bir daha bulunamayacağından endişe duyduğunu ifade etti ve şu sözleri ekledi:

“Gaelik el yazmalarının büyük bir kısmı, tarih boyunca deniz yolculukları sırasında kayboldu. Ancak detaylı incelemelerim sonucunda bu belgelerin yaklaşık 50 yıldır kayıp olan koleksiyonun parçaları olduğunu fark ettim.”

İskoçya Ulusal Kütüphanesi Arşiv ve El Yazmaları Koleksiyonları Başkanı Chris Cassells, belgelerin geri dönüşünü memnuniyetle karşıladı. Kayıplar nedeniyle akademik çalışmaların uzun yıllar boyunca sekteye uğradığını belirtti.

Kütüphane el yazmaları küratörü Dr. Ulrike Hogg ise şu değerlendirmede bulundu:

“Bu belgeler kataloglanmıştı, bu yüzden neyin eksik olduğunu biliyorduk. Gaelik edebiyatı ve şiiri açısından taşıdıkları kanıt niteliği son derece önemli. Geri dönmeleri büyük bir kazanç.”

50 yıl sonra bulunan bu el yazmaları, İskoç Gaelcesi dili ve edebiyatı araştırmalarında kritik bir kaynak olarak yeniden akademik çalışmalara kazandırıldı.

İlginizi Çekebilir: Anadolu’nun Kayıp Dili Kalaşmaca Yeniden Keşfedildi

Yeniden gün yüzüne çıkartılan bu el yazmaları hakkındaki görüşlerinizi yorumlarda veya Kayıp Rıhtım Forum’da paylaşabilir, daha fazlası için bizleri Google News ve WhatsApp’tan takip edebilirsiniz.

Kaynak: BBC