Hiçbir Yıldıza Bağlı Değiller: James Webb Uzay Teleskopu 6 Yeni ‘Başıboş’ Gezegen Tespit Etti

James Webb Uzay Teleskobu ilginç bir gözleme daha imza attı ve 6 yeni başıboş gezegen tespit etmeyi, bununla birlikte nadir bir olguya da tanık olmayı başardı.

Astronomlar James Webb Uzay Teleskopu’nun olağanüstü kızılötesi gözlem yeteneğini kullanarak, NGC 1333 olarak adlandırılan ve Dünya’dan yaklaşık 960 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir yıldız oluşum nebulasını incelediler. Perseus moleküler bulutunun bir parçası olan bu bölge, yeni yıldızların, kahverengi cücelerin ve gezegen benzeri cisimlerin doğum yeri olarak biliniyor.

Araştırma ekibi nebulanın içinde Jüpiter’den 5 ila 10 kat daha büyük kütleye sahip altı gezegen keşfetti. Bu gezegenler, herhangi bir yıldızın yörüngesinde dönmüyor ve “başıboş” veya “serseri” olarak adlandırılıyor.

Johns Hopkins Üniversitesi’nden astrofizikçi Ray Jayawardhana konuyu şöyle açıklıyor:

“Gözlemlerimiz, doğanın gezegen kütleli nesneleri en az iki farklı şekilde ürettiğini doğruluyor. Biri yıldızların oluştuğu gibi bir gaz ve toz bulutunun büzülmesiyle, diğeri ise Güneş Sistemi’mizde Jüpiter’in oluştuğu gibi genç yıldızların etrafındaki gaz ve toz disklerinde.”

The Astronomical Journal’da yayımlanan araştırmaya göre keşfedilen en küçük gezegen, Jüpiter’in beş katı veya yaklaşık 1.600 Dünya kütlesine sahip. Bu gezegenin etrafında bir toz diski bulunması onun bir yıldız gibi oluştuğunu gösteriyor. Dahası bu diskin kendi içinde “mini” gezegenler oluşturma potansiyeline sahip olabileceği tahmin ediliyor.

St. Andrews Üniversitesi’nden astrofizikçi Aleks Scholz da şunları söylüyor:

“Bu minik nesneler dev gezegenlere benzer kütlelere sahip olmalarına rağmen, kendi gezegenlerini oluşturabilirler. Bu, Güneş Sistemi’nden çok daha küçük ölçekte bir minyatür gezegen sisteminin yuvası olabilir.”

James Webb Uzay Teleskopu ile Tespit Edilen Başıboş Gezegenler Nadir Bir Olguyu da Gözler Önüne Serdi

Araştırma ekibi ayrıca nadir görülen bir olguya da tanık oldu: Bir kahverengi cüce ve onun yoldaşı olan, gezegen kütlesine sahip bir cisim. Jayawardhana, “Böyle bir çiftin, ikili yıldız sistemlerinin oluştuğu gibi, büzülen bir bulutun parçalanmasıyla oluşması muhtemel,” diye açıkladı.

Yeni gözlemler gezegenler ve yıldızlar arasındaki sınırları bulanıklaştırıyor. Bir cismin yıldız sayılabilmesi için çekirdeğinde hidrojen füzyonu gerçekleştirmesi gerekiyor. Bu da en az Güneş’in kütlesinin %9’u veya Jüpiter’in 93 katı kadar bir kütleye sahip olmasını gerektiriyor. Daha küçük kütleli cisimlere kahverengi cüce deniyor ve bunların en küçükleri Jüpiter’in yaklaşık 13 katı büyüklüğünde. Ancak James Webb’in keşfettiği başıboş dünyalar, bu varsayımların sorgulanmasına neden oluyor.

Johns Hopkins Üniversitesi’nden Adam Langeveld de konuyla ilgili tartışmaya şu cümlelerle katılıyor:

“Yıldız oluşum sürecinin tam sınırlarını araştırıyoruz. Genç bir Jüpiter’e benzeyen bir nesneniz varsa, doğru koşullar altında bir yıldız haline gelebilir miydi? Bu, hem yıldız hem de gezegen oluşumunu anlamak için önemli bir bağlam sağlıyor.”

Araştırmacılar James Webb’i kullanarak altı başıboş dünyanın atmosferlerini daha detaylı inceleyecek. Böylece onların bileşimini ve kahverengi cüceler ile normal yıldızlarla nasıl karşılaştırıldığını öğrenmeyi planlıyor.

Başıboş gezegenlerle ilgili düşüncelerinizi yorumlarda veya Kayıp Rıhtım Forum’da paylaşabilir, daha fazlası için bizleri Google News’ten takibe alabilirsiniz.

Kaynak: Space