Jüpiter’in Uydusu Ganymede’e, Dinozorları Yok Eden Kaya Parçasından Çok Daha Büyük Bir Asteroit Çarpmıştı

Jüpiter’in uydusu Ganymede’e 4 milyar yıl önce ‘eksenini şaşırtacak şiddette’ bir asteroit çarptığı ortaya çıkartıldı. Bu kaya parçasının boyutu, Dünya’daki dinozorları öldüren uzay kayasından 20 kat daha büyüktü.

Araştırmayı gerçekleştiren bilim insanları, çarpışmanın Güneş Sistemi’ndeki en büyük uydunun kendi ekseninde sallanmasına neden olmuş olabileceğini belirtiyor.

Yapılan araştırmalar, Ganymede’e 66 milyon yıl önce Dünya’ya çarparak dinozorlar çağını kapatan uzay cisminden 20 kat daha büyük bir asteroidin çarptığını gösteriyor.

Bu yıkıcı çarpışmanın 4 milyar yıl önce gerçekleştiği ve Jüpiter’in bilinen yaklaşık 100 uydusundan biri olan Ganymede’in, çarpma gerçekleştiği kraterinin Jüpiter’den neredeyse tam zıttı yöne bakacak şekilde dönmesine neden olduğu belirtiliyor.

Jüpiter’in Uydusu Ganymede, 4 Milyar Yıl Önce Devasa Bir Asteroidin Hedefi Olmuştu

Bilgisayar modellerine göre asteroit büyük olasılıkla yaklaşık 300 kilometre genişliğindeydi ve Ganymede’e 60-90 derecelik bir açıyla çarpmıştı. Çarpışma 1.600 kilometre genişliğinde bir krater yaratmış ve bu krater çarpışmanın etkisiyle savrulan kaya ve tozun geri yerine düşmesiyle kısmen dolmuştu.

Japonya’daki Kobe Üniversitesi’nde gezegen bilimci olarak görev alan Dr. Naoyuki Hirata, Ganymede’in yüzeyini kaplayan belirgin olukların uzun zamandır dev bir asteroit çarpışmasının yarattığı çoklu halkaların kalıntıları olarak kabul edildiğini söyledi. Ancak çarpmanın ne kadar büyük olduğunun ve uydu üzerinde nasıl bir etki yarattığının belirsiz olduğunu da sözlerine ekledi söyledi.

Hirata’ya göre Ganymede, çarpma bölgesine fazladan ağırlık eklendiğinde dengesini kaybetmiş ve kendi ekseni etrafında dönmek durumunda kalmıştı.

Scientific Reports’a yayımlanan çalışma, Hirata’nın bilgisayar simülasyonları ile yaşanan durumun bu şekilde olabileceğini ortaya koyuyor.

Çarpışmanın, 4.800 kilometreden fazla genişliğiyle Merkür’den daha büyük olan Ganymede üzerinde dramatik etkileri olmuştu. Hirata, çarpışmanın “eski yüzeyi tamamen ortadan kaldıracağını” ve bilim insanlarının gizli bir tuzlu su okyanusu içerdiğine inandıkları uydunun iç kısmını etkileyeceğini söyledi.

Hirata alternatif açıklamaları göz ardı etmiyor. Ancak bilim insanının teorisi, Avrupa Uzay Ajansı’nın JUICE görevi sayesinde kesinlik kazanabilir. JUICE’un görevlerinden birisi Jüpiter’in uydularında yaşam için gerekli olan su ve enerji kaynakları aramak olacak.

Jüpiter’de Yaşam Arayacak Uzay Aracı JUICE, Keşiflerde Kritik Rol Oynayacak

Leicester Üniversitesi’nden gezegen bilimci Profesör Leigh Fletcher, Jüpiter’in uydularındaki eski arazilerin milyarlarca yıllık bombardımana tanıklık ettiğini ve bunun bugün hâlâ görülebildiğini savundu.

“Uydu yüzeylerinde birbiriyle örtüşen tüm bu olayları anlamlandırmak zordur. Bu, bilgisayar simülasyonları aracılığıyla saati geri sarmak ve Ganymede’deki yara izlerinin dağılımı için bir açıklama aramak için temiz bir girişim.”

Fletcher, JUICE misyonunun Ganymede açısından önemini ise şu sözlerle aktardı:

“Sadece yüzey kırılmasının şimdiye kadar elde edilmiş en iyi görüntülerini kaydetmekle kalmayacak, aynı zamanda Ganymede’in şekli veya yerçekimi alanındaki bu çarpma ve yeniden yönlendirmenin kalıntıları da keşfedilebilecek. Juice gözlemleri bu ‘çarpma ve yeniden yönlendirme’ hipotezi üzerinde mükemmel yeni kısıtlamalar sağlayacaktır.”

Siz Ganymede’e çarpan bu asteroit hakkında ne düşünüyorsunuz? Görüşlerinizi Kayıp Rıhtım Forum’da paylaşabilir, daha fazlası için bizleri Google News’ten takip edebilirsiniz.

Kaynak: The Guardian