NASA’nın Jüpiter’in uydusu Europa’ya doğru ilerleyen Europa Clipper uzay aracı, yolculuğu sırasında Mars’ın hayaletimsi bir kızılötesi portresini elde etti.
Mart 2025 tarihinde gerçekleştirilen bu hassas geçiş sırasında uzay aracı Mars yüzeyine 884 kilometre kadar yaklaştı. Bu manevra, “yerçekimi desteği” olarak bilinen bir teknikle uzay aracının Güneş etrafındaki yörüngesini yavaşlatmak ve Jüpiter’e olan yaklaşık 3,2 milyar kilometrelik yolculuğunda sonraki aşamaya hazırlanmak amacıyla gerçekleştirildi.
Gerçekleştirilen kısa Mars karşılaşması yalnızca yörünge düzenlemesiyle sınırlı kalmadı; aynı zamanda uzay aracındaki bilimsel ekipmanların derin uzaydaki performanslarını test etme fırsatı sundu.
Testlerin başında ise Europa’nın yüzeyindeki jeolojik aktiviteleri tespit etmek için geliştirilen E-THEMIS (Europa Thermal Imaging System) adlı termal görüntüleme cihazı yer aldı.
Mars Geçişi Sırasında 1.000’den Fazla Kızılötesi Fotoğraf Çekildi
1 Mart tarihinde 18 dakikalık bir sürede cihaz tarafından saniyede bir görüntü olmak üzere toplamda 1.000’den fazla gri tonlamalı kızılötesi fotoğraf çekildi. Görüntüler, 5 Mayıs 2025 itibarıyla Dünya’ya ulaşmaya başladı.
Ekip, cihazın doğruluğunu teyit etmek için, yeni kızılötesi görüntüleri NASA’nın 2001 yılından bu yana Mars’ı gözlemleyen Mars Odyssey yörünge aracının uzun dönemli termal haritalarıyla karşılaştırdı.
NASA’nın açıklamasına göre Odyssey ekibi, Europa Clipper geçişi öncesinde, geçiş sırasında ve sonrasında eşzamanlı gözlemler gerçekleştirerek doğrudan karşılaştırma yapılmasını sağladı.
Bilimsel Doğrulama ve Açıklamalar
Arizona Eyalet Üniversitesi’nde Yer ve Uzay Araştırmaları Profesörü olarak çalışan baş araştırmacı Phil Christensen yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı:
“Bu yeni görüntülerde sürprizle karşılaşmak istemedik. Hedefimiz çok iyi bildiğimiz bir gezegenden görüntüler alarak cihazın verilerinin 20 yıllık Mars gözlemleriyle örtüştüğünü doğrulamaktı.”
E-THEMIS, kızılötesi ışığı yani ısıyı algılayarak gezegen yüzeylerinin sıcaklık haritalarını çıkarabiliyor. Uzay aracı 2030 yılında Jüpiter sistemine ulaştığında bu termal taramalar Europa’nın buzlu kabuğu altında yakın zamanda gerçekleşmiş jeolojik aktiviteleri tespit etmede kullanılacak.
Uzmanlara göre bu kızılötesi gözlemler, Europa’nın yüzeyine en yakın yerlerde bulunan yer altı okyanuslarını da belirlemeye yardımcı olacak. Europa’nın yüzeyi boyunca uzanan çatlaklar ve sırtlar, okyanus kaynaklı yükselen su veya konveksiyon akımları gibi kuvvetlerin yüzey buzulunu parçalamasından kaynaklanıyor olabilir.
Christensen, “Bu yüzey yapıların sıcaklığını ölçmek istiyoruz,” dedi. Eğer Europa aktif bir uyduysa, bu çatlak bölgeler çevredeki buza göre daha sıcak olabilir. Bu durum, yüzeye yakın yer altı okyanusları ya da geçmiş patlamalardan kalma artık ısıyı gösterebilir.
İlk Radar Testi de Başarıyla Gerçekleştirildi
Mars geçişi ayrıca Europa Clipper’ın radar sisteminin ilk tam uçuş testine de sahne oldu. Uzun antenleri nedeniyle Dünya’da tam kapasiteyle test edilemeyen radar sistemi, bu geçişle birlikte ilk kez çalıştırıldı. NASA açıklamasına göre ön telemetri verileri testin başarıyla geçtiğini gösteriyor; ayrıntılı veri analizi ise sürüyor.
Mars geçişi tamamlanan uzay aracının bir sonraki yerçekimi desteği manevrası, 2026 yılında Dünya üzerinden gerçekleştirilecek. Clipper, Nisan 2030’da Jüpiter yörüngesine ulaşmayı hedefliyor. Buradan sonra Europa’ya yapılacak 49 yakın geçişle, uydunun yaşama elverişli olup olmadığı detaylı şekilde araştırılacak.
İlginizi Çekebilir: Mars Gezegenine Ne Kadar Hakimsiniz?
Mars’ın yeni görüntüsüne dair düşüncelerinizi yorumlarda veya Kayıp Rıhtım Forum’da paylaşabilir, bilim dünyasından yeni haberler için bizleri Google News ve WhatsApp’tan takip edebilirsiniz.
Kaynak: Space
Forum üzerinden yorum yapıp sohbete katılmak için tıkla!