Devrim Beyaz
Tacikistan’ın merkezindeki Zerefşan Vadisi’nde, bölgedeki erken insan yerleşimini ortaya çıkaran çok katmanlı bir arkeolojik alan keşfedildi. Bulgular, Neandertaller, Denisovalılar ve modern insanların aynı coğrafyayı paylaşmış olabileceğini ortaya koyuyor.
Zerefşan Vadisi 150.000 ila 20.000 yıl önce, o dönemde Avrasya’da bulunan üç insan türüne de dönüşümlü olarak ev sahipliği yapmış olabilir. Soii Havzak olarak bilinen alandan elde edilen bulgular, Orta Asya’nın erken insan göçü ve gelişiminde hayati bir rol oynadığına dair önemli kanıtlar sunuyor.
Kudüs İbrani Üniversitesi’nin Arkeoloji Enstitüsü’nde profesör olarak görev alan Yossi Zaidner ile Tacikistan Ulusal Bilimler Akademisi’nden Doktor Sharof Kurbanov tarafından yürütülen araştırmada zengin taş aletler, hayvan kemiği kalıntıları ve çeşitli bitki örtülerinden izleri değerlendiriyor.
Tacikistan’daki Zerefşan Vadisi, İnsanlığın Göç Yollarında Önemli Bir Güzergâh
Antiquity dergisinde yayımlanan araştırmada Zaidner, “Ortaçağda İpek Yolu güzergâhı olarak bilinen Zerefşan Vadisi’nin, 20.000 ila 150.000 yıl önce insanların yayılması için önemli bir güzergâh olduğu ortaya çıktı,” dedi. Zaidner değerlendirmesini şöyle sürdürdü:
“Bu bölge, modern Homo sapiens, Neandertaller veya Denisovalılar gibi bu alanda bir arada yaşamış olabilecek çeşitli insan türleri için bir göç yolu görevi görmüş olabilir ve araştırmamız Orta Asya’nın bu bölgelerinde yaşayan insanların kimler olduğunu ve etkileşimlerinin doğasını ortaya çıkarmayı amaçlıyor.”
Bilim insanları uzun zamandır Tacikistan’ın ve genel olarak Orta Asya’nın soğuk, kurak dağlık bölgelerinin insan evrimi ve Afrika’dan Avrasya’ya göç hikâyemiz için çok önemli görünmediğini düşünüyordu.
Orta Asya’daki Zorlu İklime Rağmen İnsansı Yaşamı Devam Etti
Orta Asya’nın buzul çağı boyunca genel olarak yaşanmaz olduğu ve insansıların zorlu bölgelerden uzak duracağı varsayılıyordu. Ancak yeni gelişmeler durumların tam da bu şekilde olmadığını gösterdi. Son araştırmalar, ilk insanların iklim soğuduğunda dahi Orta Asya’yı terk etmediğini ortaya koyuyor.
Soii Havzak kaya sığınağı, Zerefşan Vadisi’nde bulunan derin tarih öncesine ait iki tabakalı alandan birisi. Doğal yollarla bir uçurumun içine oyulmuş ve şu anda yer seviyesinden yaklaşık 40 metre yükseklikte olan sığınağın altındaki yamaçta taş eserlerin bulunmasının ardından arkeologlar bölgedeki araştırmalara hız kazandırdı.
Soii Havzak’ta arkeoloji ekibi üç alanda kazılar gerçekleştirdi ve insan faaliyetlerine dair katmanlar ortaya çıkardı. Bölgede hangi insan türlerinin yaşadığını ortaya çıkarabilecek insan kalıntıları aranırken iyi şekilde korunmuş kalıntılar, geçmiş zamanların iklim ve ortamı hakkında da önemli ipuçları veriyor.
“Kemiklerin yanı sıra yanmış odun kalıntıları gibi organik malzemelerin korunması dikkat çekici. Bu, bölgenin eski iklimini yeniden inşa etmemizi sağlıyor ve daha ileri seviye kazıların bölgedeki insan biyolojisi hakkında ipuçları ortaya çıkarabileceğine dair umut veriyor. Çalışmamız, Orta Asya’daki insan popülasyonlarının ve davranışlarının gelişimini anlamak için çok önemli.”
Eski insan gruplarının birbirleriyle nasıl etkileşime girmiş olabileceğini anlamak, araştırmanın insan evrimi ve göç çalışmaları için daha geniş çıkarımlarından birisi. Ekibe göre Soii Havzak’ın Orta Asya’nın dağlık koridorundaki konumu, insan popülasyonları için çok önemli bir dönüm noktası olmuş ve ilk insanların geniş alanlara dağılmasına olanak sağlamış olabilir.
Orta Asya’daki Eski İnsanların Tarihi Aydınlanıyor
Zaidner sözlerini şu şekilde noktalıyor:
“Bu bölgede devam eden araştırmaların, modern insanlar, Neandertaller ve Denisovalılar gibi farklı insan gruplarının bu bölgede nasıl etkileşime girmiş olabileceğine dair yeni bilgiler ortaya çıkaracağını umuyoruz. Bu keşif, Orta Asya’daki eski insanlık tarihini anlamaya yönelik önemli bir adımdır ve uluslararası bilimsel ekipler arasında önemli bir işbirliğine işaret etmektedir.”
Soii Havzak’taki kazılar gelecek yıllarda da devam edecek. Daha derin katmanların keşfedilmesi ve bulguların daha kapsamlı analiz edilmesi için daha fazla kazı yapılması planlanıyor.
İlginizi Çekebilir: 52.000 Yıllık Mamut Derisinde Genetik Kod Tespit Edildi
Tacikistan’da insanlığın erken dönemlerine dair ortaya çıkartılan izler hakkında sizin görüşleriniz neler? Yorumlarınızı aşağıda ya da Kayıp Rıhtım Forum’da paylaşabilir, daha fazlası için bizleri Google News’ten takip edebilirsiniz
Kaynak: Arkeo News
Kayıp Rıhtım’ın WhatsApp Kanalını Takip Etmek İçin Tıklayın
Forum üzerinden yorum yapıp sohbete katılmak için tıkla!