Adını Mr. Spock’ın Gezegeninden Almıştı: Bilim İnsanları Vulcan’ın Var Olmadığını Doğruladı

Star Trek dizisinin ikonik karakterlerinden Mr. Spock’ın gezegeni olan Vulcan’dan ilhamla isimlendirilen gezegenin aslında var olmadığı keşfedildi.

Astronomlar 40 Eridani A (diğer adıyla HD 26965) olarak isimlendirilen yıldızın yörüngesinde dönen bir gezegen bulduklarını duyurmuşlardı. Bu yıldız, bilimkurgu dizisi Star Trek’teki Vulcan gezegeninden ilhamla adlandırılmıştı ve tarihe geçmişti. Ancak elde edilen son veriler, bu gezegenin aslında olmadığını ortaya koydu.

Daha detaylı yapılan bir analiz, sinyallerin muhtemelen yıldızın kendisinden kaynaklandığını gösterdi. Şimdiye dek Vulcan’ın olası varlığını araştıran dört makale kaleme alındı ve hepsi de bahsi geçen ötezegenin varlığını kanıtlamayı başaramadı.

Bulguların altını çizdiği detay ise gelecekteki veri analizlerinde sinyalleri daha iyi tanımlamak için yıldız davranışını daha ayrıntılı bir şekilde anlamamız gerektiğiydi.

2018’de Keşfedilen Vulcan Gezegeni Yanlış Alarm Çıktı

Vulcan’ın keşfi ilk olarak 2018’de duyurulmuştu. Yeni keşfedilen ötegezegene resmi olarak 40 Eridani A b ismi verilmişti. Ancak keşfi ortaya koyan bilim insanları bile tespitin gerçek olup olmadığından emin değillerdi. Potansiyel ötegezegen sinyali, ötegezegenin yörüngesinin bizi ve yıldızı arasına getirmediği durumlarda kullanılan bir yöntem olan radyal hız kullanılarak tespit edildi.

Radyal hızın yıldız ve gezegen arasındaki kütleçekimsel etkileşimin sonucu olduğu biliniyor. Ötegezegen gerçekten yıldızın yörüngesinde dönmüyor; daha çok, iki cisim ortak bir kütle merkezi etrafında dönüyor. Bu da yıldızın küçük hareketlerle yerinde salınmasına neden oluyor.

HD 26965, 42 günlük bir yörüngede bir ötegezegenin neden olduğu radyal hız değişikliklerine çok benzer değişiklikler sergiledi. Ancak bu değişiklikler, yıldızın ekseni etrafında dönerken yüzeyindeki değişikliklerden kaynaklanmış olabilir.

Yıldızı keşfeden astronomlar, bu olasılığı dışlamak için yıldızın dönüş hızını belirleyemediler. Dönüş hızı yörünge periyodu ile aynı olsaydı, bu sinyalin yıldızın kendisine özgü olduğunu gösterirdi.

Tekrar Tekrar Test Edildi

2021 yılında yapılan bir çalışma, sinyalin yalancı pozitif olduğunu buldu. 2022 yılında yapılan bir başka çalışma da sonuçsuz kaldı. 2023 yılında yapılan bir çalışma da yanlış bir sinyal olduğunu ortaya koymayı bildi.

The Astronomical Journal’da yayımlanan dördüncü çalışma ise Dartmouth College’dan astronom Abigail Burrows liderliğinde yapıldı. Araştırmacılar 2018’de mevcut olmayan bir hassasiyetle radyal hız ölçen yeni bir enstrüman kullandı. Bu ölçümler, yıldızın atmosferinin farklı katmanlarından gelen ışık değişimlerinin birleşik sinyale kıyasla farklı olduğunu ortaya çıkardı.

Dünya benzeri potansiyel gezegen keşiflerinde yalancı pozitiflerin ekarte edilmesi kritik rol oynuyor. Belirsiz tespitlerin yeniden gözden geçiriliyor ve gerçeği ortaya çıkarmak adına kullanılan araçların etkisi de gün geçtikçe daha çok hissediliyor.

Siz bu yeni gelişmeleri nasıl yorumluyorsunuz? Görüşlerinizi Kayıp Rıhtım Forum’da paylaşabilir, daha fazlası için bizleri Google News’ten takibe alabilirsiniz.

Kaynak: Science Alert