Yeni Bir Araştırma Uzaylıların Bulunamama Sebebini Yapay Zekâya Bağlıyor

Uzaylı yaşam formlarını bulamamanın nedenleri arasında bir numara olarak gösterilen Fermi Paradoksu, şimdi yapay zekâ tarafından desteklenen bir teoriyle daha da karmaşık hale geliyor.

Yapay zekâ (YZ) son yıllarda inanılmaz bir hızla ilerledi. Bazı bilim insanları şimdi insan zekâsını aşacak ve öğrenme hızıyla sınırlı olmayacak yapay genel zekâ (YGZ) ya da bir diğer adıyla süperzekâ geliştirilmesine odaklanıyor. Ancak bu dönüm noktası sadece muazzam bir başarı değil, aynı zamanda tüm uygarlıkların gelişiminde üstesinden gelinmesi neredeyse imkânsız bir engel de olabilir.

Bu fikir, kısa bir süre önce Manchester Üniversitesi’nden Sir Bernard Lovell Astrofizik Kürsüsü Başkanı ve Jodrell Bank Astrofizik Merkezi Direktörü Michael Garrett’ın Acta Astronautica’da yayımlanan bir araştırma makâlesine dayanıyor. Makalede “yapay zekâ evrenin ‘büyük filtreleri’ arasında yer alarak uzayda yolculuk eden uygarlıkların gelişimini engelliyor olabilir mi?” sorusu soruluyor. Bu durum, dünya dışı zekâ aramalarının henüz gelişmiş teknik uygarlıkların izlerini bulamamasının nedenini de açıklayabilir.

Yapay Zekâ Uzaylıları Engelliyor mu? Fermi Paradoksu’na Çözüm Önerisi

Büyük filtre hipotezi, Fermi Paradoksu’na bir çözüm önerisi olarak ortaya atılıyor. Bu hipoteze göre uzaylı uygarlıkların gelişmesini engelleyen, aşılması zor engeller mevcut. Garrett’ın araştırması, yapay genel zekânın bu engellerden biri olabileceğini savunuyor.

Hipoteze göre uygarlıkların uzay yolculuğuna çıkan varlıklar haline gelmelerini engelleyen, üstesinden gelinmesi imkânsız engeller bulunuyor.

Yapay Genel Zekâ Tehdidi

İnanışa göre yapay genel zekânın ortaya çıkışı böyle bir filtre olabilir. Yapay zekânın hızlı ilerleyişi, potansiyel olarak YGZ’ye yol açması, bir uygarlığın kritik bir evresine denk düşebilir: tek bir gezegenden çok gezegenli bir türe geçiş aşaması.

Yapay zekâ kendi yeteneklerini YZ olmadan insan evriminin zamansal çizelgesinden çok daha hızlı geliştirme potansiyeline sahip. Kontrolden çıkma ve her şeyin kötüye gitmesi ihtimali ise olasılıklar dahilinde. Bu da biyolojik ve YZ uygarlıklarının çok gezegenli hâle gelmeden yok olmasına yol açabilir.

Örneğin, ülkeler artan oranda otonom yapay zekâ sistemlerine güvenir ve güç devrederse, askeri yetenekler tarihin hiç görmediği ölçekte öldürme ve yıkıma yol açabilir. Bu, YZ sistemleri dahil tüm uygarlığımızın yok olmasına neden olabilir.

Yeni bir Drake Denklemi

Araştırmacılar bu senaryoda tipik bir teknolojik uygarlığın ömrünün 100 yıldan az olabileceğini tahmin ediyor. Bu, yıldızlar arası sinyalleri alma ve yayma (1960) ile Dünya’da YGZ’nin ortaya çıkması (2040) arasındaki süreye denk düşüyor. Milyarlarca yıllık kozmik zaman ölçeğine kıyasla endişe verici derecede kısa.

Michael Garrett, Drake Denklemi’nin iyimser versiyonlarına uygulandığında, bu tahminin Samanyolu’nda herhangi bir anda yalnızca birkaç akıllı uygarlık olduğunu öngördüğünü söylüyor. Üstelik insanlık gibi, göreceli olarak mütevazı teknolojik faaliyetleri nedeniyle tespit edilmeleri oldukça zor.

İnsanlık için Uyarı Çanları

Bu araştırma, sadece olası bir felaket senaryosu değil, aynı zamanda insanlık için bir uyarı niteliğinde. YZ’nin, özellikle askeri alandaki gelişimi için sağlam yasal çerçeveler oluşturulması gerekiyor.

Buradaki mesele sadece Dünya’da YZ’nin kötü amaçlı kullanımını önlemek değil, aynı zamanda YZ’nin evriminin türümüzün uzun vadeli hayatta kalmasıyla uyumlu olmasını sağlamak. Bu, bir an önce çok gezegenli bir toplum haline gelebilmemiz için daha fazla kaynak ayırmamız gerektiğini öne sürüyor. Apollo projesinin şanlı günlerinden bu yana uyuyan bu hedef, son dönemde özel şirketlerin çabalarıyla yeniden canlandı.

Son olarak, otonom YZ sistemlerine güç devretmenin etik ve hukuki sonuçları, alandaki önde gelen isimlerden YZ gelişiminde bir moratoryum çağrılarına yol açtı. Ancak her ülke katı kurallara uysa bile, başı boş örgütleri dizginlemek çok zor olacak.

“İnsanoğlunun geleceği hiç olmadığı kadar yapay zekâya bağlı. Atılacak yeni adımlar yıldızlara yolculuk eden kalıcı bir uygarlık mı olacağımızı, yoksa kendi yarattıklarımızın kurbanı mı olacağımızı belirleyecek.”

İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR: “3 Cisim Problemi”ndeki Karanlık Orman Hipotezi Fermi Paradoksu’nu Çözebilir mi?

Araştırma konusu ile ilgili yorumlarınızı Kayıp Rıhtım Forum’da paylaşabilir, daha fazlası için bizi Google News’ten takip edebilirsiniz.

Kaynak: The Conversation