480 Bin Kitap Dijital Ortama Taşınıyor

Kamuya açık ve kütüphanelerde bulunan birçok kitaba normalde ücretsiz olarak ulaşmanız mümkün. Pek tabii yıllar geçtikçe, bu tür eserlere, özellikle de eski olanlarına erişim pek de kolay olmuyor. Ancak görünen o ki yakın zamanda bu tür “kitap”lara ulaşmak eskisine göre çok daha kolay olacak.

Telif hakkı sahiplerinin telifleri yenilememesiyle oluşan yasal boşluktan yararlanarak, kitapları dijital ortama aktarmak mümkün. Kamuya açık tüm kitaplar ücretsiz olarak okunabiliyor. Tabii bunlar -başta da belirttiğimiz gibi- oldukça eski ve bulunmaları zor kitaplar.

Arşivciler, aktivistler ve kütüphanecilerden oluşan bir ekip, kamuya açık telif hakkı düşmüş birçok kitabı dijitalleştirmeyi ve çevrimiçi olarak herkesin rahatça kullanabilmesi için çalışıyor.

480 Bin Kitap İçin Telif Hakları Yenilenmedi

1923 ile 1964 arasında yazılan bir kitabın telif hakkının yenilenip yenilenmediğini söylemek oldukça kolaydı, çünkü bu belgeler çoktan dijitalleştirilmişti. Ancak bir kitabın telif hakkının yenilenmediğini kanıtlamak daha zor. Bu 41 yıllık dönemde yayınlanan kitapların %70’i, 480.000 civarının telif haklarının yenilenmediği tahmin ediliyor.

İlk önemli aşama, telif hakkı kayıtlarının büyük bir kısmı New York Halk Kütüphanesi’nin yakın zamanda tamamladığı XML formatına dönüştürülmesi. Ekipte çalışan gönüllülerin, bu tür her kitap için bir kopyasını aramak, taramak, ispatlamak ardından HTML ve düz metin olarak yayınlamak gibi görevler üstleniyor.

Bu işlemler şu anda Amerikan Kütüphanelerinde ve Project Gutenberg gibi kuruluşlarda gönüllüler arasında gerçekleşiyor.

Telif hakkı düşmüş eserlerin dijitalleştirilme süreçleri hızla devam ediyor.

---

* Üniversitelerden 7.000 Kitap Çalan Hırsız Yakalandı