Mehmet Çakıcı
Günümüzden 1300 yıl önce gömülen önemli bir Maya elçisi iskeletinin kalıntıları incelendi. Ajpach’ Waal adındaki elçi konumu sayesinde ayrıcalıklar yaşamışsa da zorluklarla dolu bir hayat sürmüş. Çocukken yetersiz beslenme veya hastalıklarla boğuşan Waal, ilerleyen yıllarda iki hanedan arasında bir ittifak kurmuş. İttifak çökünce yaşanan politik dengesizlik yüzünden hayat kalitesi düşmüş ve görece fakirlik içinde ölmüş.
Meksika’nın Belize ve Guatemala sınırlarına yakın El Palmar alanında kazılan mezar, Kaliforniya Üniversitesi’nden Antropoloji profesörü Kenichiro Tsukamoto önderliğinde incelendi. Alanda bulunan seremoni platformundaki hiyeroglifler deşifre edildiğinde mezarın Haziran 726’da Copan kralıyla görüşmek için 560 kilometre yolculuk eden Ajpach’ Waal’a ait olduğu anlaşıldı.
İncelemeler Waal’ın bir “lakam” olduğunu ortaya çıkarttı. Antik Maya kültüründe lakam şehirler arası yolculuklara çıkıp diplomatik görevler yürüten elçilere verilen isim. Waal bu görevi babasından teslim almış. Annesi de zengin bir aileden geliyormuş. Bu özel ve hiyerogliflere bürünmüş mezarı Waal kendisi inşa ettirmiş. Hazirandaki görevden iki ay sonra, eylülde yapılan bu özel mezarlar sadece önemli kişiler tarafından yaptırılabiliyormuş. Mezarda ölüm sebebi ve hayatının ilerleyen dönemindeki başarıları yazılmadığı için mezarın kral tarafından yapılmış olma ihtimali düşük.
Maya Elçisi İttifakı Kursa da Savaş Kaybedilmiş
Waal öldüğünde 35 ila 50 yaşları arasındaymış. İskeletin dişleri incelendiğinde pirit ve yeşimden implantlar görülmüş. Mayaların zengin sınıfında yaygın olan bu acılı işlem ergenlikte kişinin konumunu belli etmek amacıyla yapılıyormuş.
Waal’ın ellerinde, sağ dirseğinde, sol dizinde, bileğinde ve ayağında eklem romatizmasına da rastlanmış. Araştırmacıları bunun meslek hastalığı olduğunu düşünüyor. Waal’ın yolculukları sırasında elçiliğini belli eden bir bayrağı taşımak ve hükümdarların salonlarına girmek için uzun merdivenler çıkıp inmekten romatizmaya yakalanması büyük olasılık.
Waal’ın mezarına yazdıracak kadar önemsediği ve hayatını adadığı ittifak ise başarılı olamamış. Copan’ın kralı Calakmul’la yapılan ittifaktan 10 sene sonra diğer rakipleriyle girdiği bir savaşta öldürülmüş. İlerleyen yıllarda Waal işini kaybetmiş ve ekonomik durumu kötüleşmiş.
Waal’ın yaşadığı El Palmar şehri savaştan ve krallığın kaybedilmesinden sonra bir süre daha insan yerleşimine ev sahipliği yapmışsa da; zamanla terk edilmiş ve ormanın bir parçası olmuş.
Maya uygarlığı hakkındaki düşüncelerinizi Kayıp Rıhtım Forum’da paylaşabilirsiniz.
Kaynak: Eurek Alert
Henüz yorum yok. Forum'a gelip sohbete katıl.