Antik Sibiryalılar, Veba Nedeniyle Yok Olmuş Olabilir

Türk akademisyenlerin de yer aldığı yeni bir çalışma, veba salgınının Sibirya’ya 4.400 yıl önce ulaştığını ve nüfusun büyük kısmını yok ettiğini ortaya koydu.

Araştırma Amerika kıtasına göç eden Kuzeydoğu Asyalıların genetik yapısının da vebadan hayatını yitiren yerlilerle benzer olduğunu açıkladı. Araştırmanın ikinci aşamasında bölgelerin yerlilerinde yapılan genetik testler uyumlu çıkarsa, tarihin en ilginç göçlerinden birisiyle ilgili bilgiler tamamen değişecek. Antik Sibiryalılar, bir veba salgınına kurban gitmiş olabilir.

Stockholm Üniversitesi’nde evrimsel genetik üzerine çalışmalar yürüten Dr. Gülşah Merve Kılınç ve Andres Gotherstrom liderliğindeki ekip Doğu Sibirya’da bulunan 40 insan iskeletinden aldıkları DNA üzerinde testler yürüttü. İskeletlerden ikisinde vebaya sebep olan Yersinia pestis bakterisine denk gelindi. İskeletlerden birisi 4.400 yıllıkken, diğeri 3.800 yaşında.

Vebanın Sibirya’ya nasıl ulaştığı ve bir epidemiye sebep olup olmadığıysa bilinmiyor. Gotherstrom’un açıklamalarında Sibirya’dan alınan insan DNA’sı örnekleri, M.Ö. 2.700 ila M.Ö. 2.400 arasında sert bir düşüş yaşadığı belirtiliyor. Araştırmacının teorisine göre bu durum bölge insanlarının veba sebebiyle ölmelerinden veya göç etmelerinden kaynaklanıyor olabilir. Vebanın, Avrasya’nın diğer bölgelerinde güçlü olduğu M.Ö. 2.600’lerde Sibirya’ya ulaşmış olması büyük bir olasılık.

Antik Sibiryalılar Hakkında Yapılan Çalışmada Baykal Gölü Etrafındaki Nüfus Değişiklikleri de İncelendi

Yeni çalışmanın incelediği Antik Sibiryalılar, M.Ö. 15.000 ile M.S. 1.500’ler gibi geniş bir zaman diliminde yaşamış. Son Buz Devri’nin hemen ardından başlayıp neredeyse modern zamanlara kadar süren çalışma Sibirya’nın farklı dönemlerde yaşadığı göçlere de ışık tutuyor. Benzer dönemlerde Asya, Avrupa ve Kuzey Amerika’da yaşayan insanlardan alınan DNA’larla Sibirya DNA’ları karşılaştırıldı. Çıkan sonuçlarda Baykal Gölü ve batısındaki grupların diğer bölgelerdeki insanlarla yakın ilişkiler içinde olduğu görüldü.

Veba taşıyan iki iskeletin de Sibirya’nın büyük nüfus değişiklikleri yaşadığı dönemde, Baykal Gölü’ne yakın bölgelerde yaşadığı açıklandı. Bu durum, Sibirya dışından gelen veba taşıyıcılarının bölgeyi enfekte ettiği olasılığını arttırıyor. 4.400 yıllık iskelet özellikle Baykal Gölü’nün hemen batısında bulunduğu için farklı genetik gruplarla aynı alanda yaşamış olması ihtimali artıyor.

Baykal Gölü, neredeyse Taş Devri’nden bu yana Rusya’nın pek çok farklı etnik grupları, Moğollar, Çinliler ve Türklerin yaşadığı; pek çok göç güzergâhının da üstünde bulunan multi-etnik bir bölge.

Araştırma hakkındaki yorumlarınızı Kayıp Rıhtım Forum’da bizimle paylaşabilirsiniz.

Kaynak: The Washington Post