in ,

Tarihin En Eski Dinozorlarından Birinin Beyni Tekrar Yapılandırıldı

233 milyon yıllık bir dinozor fosilinin beyni yeniden tasarlandı. Dinozorların gelişim sürecine dair önemli bilgilere ulaşıldı.

dinozor beyni
- Reklam -
- Reklam -

Dinozor gibi nesli tükenmiş canlıların kalıntılarını incelemek davranış şekilleriyle ilgili bilgilerimizin temelini oluşturuyor. Bir hayvanın diş ve boyun yapısından yeme, pençelerinden avlanma şekillerini öğrenebiliyoruz. Beyin gibi yumuşak dokular ise uzun süreler korunamadığı için çoğu zaman araştırmaların en karanlıkta kalan kısmı oluyor.

Araştırmacılar dinozorların iskelet şekillerini hesaplayarak çıkarttıkları tomografiyle, beyne dair bilgilere sahip olsa da tam bir harita çizemiyorlardı. Yeni çalışmayla bilinen en yaşlı dinozorun “nörokranyaları” tam olarak çıkartıldı. Nörokranya, kafatasında duyu organlarını saran kıkırdak dokulara verilen isim. Nörkranyalar ölçülerek, beynin şekli de ortaya çıkartıldı.

2015’te Federal Santa Maria Üniversitesi’nden Brezilyalı paleontolog Dr. Rogrio Temp Müller, kazı çalışmalarına da katıldığı yaklaşık 233 milyon yıllık bir dinozor iskeletini incelemeye başladı. İskelet Buriolestes schultzi türündeki küçük bir etobura aitti ve kafatası olağanüstü derecede sağlamdı. Brezilyalı araştırmacılar nihayet dünyanın en yaşlı dinozorunun beyninin tam bir kopyasını çıkartmayı başardı.

- Reklam -

dinozor beyni

Müller’in önderliğindeki ekibin yayınladığı makalede buriolestes schultzi’nin beyninin 1.5 gram olduğu belirtildi. Şekil itibarıyla tamamen ilkel olan beyin, bir timsahınkine benziyor. Dinozorun gelişmiş beyinciği sayesinde görme kabiliyetinin yüksek olduğu, fakat koku alma yeteneklerinin düşüklüğü ortaya çıkıyor. Yani avlarını koklayarak değil kovalamaca sonucunda yakalayan bir türmüş.

Yeni Buluş Dinozor Türünün Evrimini de Aydınlattı

Bu türün etobur beslenme şekline karşılık, ait olduğu soy ağacının sauropoda’lar olduğu da öğrenildi. Sauropoda’lar var olmuş en büyük kara canlıları olarak ün saldı. Buriolestes schultzi bu soyun ilk örneklerinden olduğu için boyut olarak küçüktü ve etle besleniyordu. Bu türün beyninin yeniden yapılmasıyla sauropoda’ların milyon yıllar boyunca süren evrimi de incelenebildi.

Buriolestes schultzi ile torunları arasındaki en büyük farklardan birisi koku alma duyuları. Schultzi’de son derece ilkel olan bu yeti sauropoda’larda ve diğer akraba türlerde gelişmiş düzeyde. Bu da sauropoda’ların zamanla nasıl otoburlaştıklarını anlamamızı sağlıyor. Gelişmiş koku algıları sayesinde hangi bitkinin yenilebilir olduğunu anlamaları otoburluğa kaymalarına sebep olmuş. Ayrıca, arkadaşlarını da kokularından ayırt ederek sosyal hayvanlar olmalarına ve nihayetinde sürü olarak gezmelerine sebebiyet vermiş. Son olarak da gelişmiş koku algılarıyla avcıları tanıyarak avantaj elde etmişler. Ufak bir dinozor türünün torunlarının tarihin en büyük hayvanlarına dönüşümü böyle gerçekleşmiş.

- Reklam -

dinozor beyni

Buriolestes schultzi’nin torunlarından önde olduğu bir diğer noktaysa bilişsel yetenekleri, yani zekâsıymış. Devasa sauropoda’lardan çok daha zeki olması evrimin genellikle yeni nesilleri daha da zeki yapışına zıt bir durum. Tabii ki bu da, Buriolestes schultzi’nin avlanmak için beynini kullanması gerekirken sauropoda’ların bitkilerle beslenmesinin bir sonucu olarak ortaya çıkmış. Yine de Buriolestes schultzi’nin zekâsının bildiğimiz en zeki dinozor türü olan Tyrannosauruslardan çok az olduğunu da belirtelim.

Konu hakkındaki görüşlerinizi Kayıp Rıhtım Forum’da paylaşabilirsiniz.

Kaynak: Scitech Daily

Mehmet Çakıcı

1999'da Balıkesir'de doğdu. Küçük yaştan beri fantastik edebiyata ilgi duydu, büyüdükçe diğer edebiyatlara da yaklaştı. Şu sıralar İstanbul Üniversitesi'nde bu ilginin üstüne iyice düşüyor. Uzun bir süre araknofobinin nasıl yazıldığını öğrenemedi.

Henüz yorum yok. Forum'a gelip sohbete katıl.

Spike Lee Viagra

Spike Lee, Covid-19 Öncesi Pfizer’ın Mucize İlacı “Viagra” Hakkında Bir Müzikal Yapacak

Wonder Woman 3

Wonder Woman 1984 Sinemalar ile Aynı Anda HBO Max’e Gelecek