Tarihin İlk Alfabesiyle Yazılmış En Eski Cümle Keşfedildi: “Hijyenik Bir Dilek”

Dünyanın bilinen en eski alfabesi ile kaleme alınmış en eski yazı gün yüzüne çıkartıldı. Antik Yehuda Krallığı’nın 1.700’lü yıllarda kalma yazıda, hijyenik bir dilek yer alıyor.

Tunç Çağı’nda, bir fildişi tarağın üzerine kazınmış yazı, günümüz insanının umutlarını ve korkularını da yakalamayı başaran bir ifadeye ev sahipliği yapıyor.

Dönemine göre lüks bir eşya sayılan fildişi tarağın üzerindeki yazıtta şu cümle yer alıyor: “Bu dişler, saç ve sakal bitlerinin kökünü söksün.”

Kenanlı bir şehir devleti olan ve Antik Yahuda Krallığı’nın en önemli ikinci şehri olan Lachish’te ortaya çıkartılan tarak, insanların bitlerle binlerce yıldır mücadele ettiğini ve en zengin kesimdeki bireylerin bile bu istiladan kolayca kurtulamadığını gözler önüne seriyor.

Lachish kazılarının yöneticileri arasında yer alan Kudüs İbrani Üniversitesi’nden arkeolog Profesör Yosef Garfinkel, yazıta dair şu ifadeleri kullanıyor:

“Çok insani bir yazıt. Tarağınız var ve tarakta saç ve sakal bitlerini yok etmeyi dileyen bir yazı bulunuyor. Günümüzde tüm bu spreylere, modern ilaçlara ve zehirlere sahibiz. Geçmişte bunlar yoktu.”

İlk Alfabe ile Yazılan Yazı, 5 Yıldır Analiz Ediliyordu

2017 yılında güney-orta İsrail’de keşfedilen taraktaki gravürler üzerinde uzun süredir çalışılıyor. 3,5 cm x 2,5 cm boyutlarında olan eşyanın analizi; yazının 3.800 yıl önce icat edilmiş Kenan alfabesiyle olduğunu doğruluyor.

Karbon tarihleme yöntemiyle tarak için yaş elde etme çabaları sonuçsuz kalsa da arkeologlar bu parçanın MÖ 1.700 yılı civarında yapıldığını düşünüyor. Aşınan ve dişlerini kaybeden tarak; bir zamanlar saç düğümlerini gidermek için altı geniş aralıklı dişe ve bitleri çıkartmak için 14 dar aralıklı dişe sahipti.

Tarağın amacını ortaya çıkarmak için daha fazla kanıt isteyen araştırmacılar, tarağı mikroskop altında incelediğinde baş bitlerinin yarım milimetre uzunluğundaki dış zarlarını tanımlamayı başardı.

Kudüs Arkeoloji Dergisi’nden araştırmacılar, tarağın üzerindeki harflerin, Kenan alfabesiyle yazılmış, tamamen deşifre edilmiş ilk cümleyi oluşturan yedi kelimeyi içerdiğini aktardı.

Eski taraklar tahtadan ve kemikten yapılırdı. Fildişi ise son derece lüks bir tercihti. Kenan topraklarında o dönemde fil bulunmuyordu ve böyle bir tarağın yapılması için fildişinin ithal edilmesi gerekiyordu.

Profesör Christopher Rollston: “İlk Alfabe ile Yazılan Bu Cümle, Dönemin Zenginlerinin Bile Bitlerden Muzdarip Olduğunu Gösteriyor”

Dünyanın ilk yazı sistemleri MÖ 3.200 yılı civarında Mezopotamya ve Mısır’da ortaya çıktı. Fakat bunlar, alfabetik değildi. ABD’deki George Washington Üniversitesi’nde kuzeybatı Sami dilleri profesörü olan Christopher Rollston, kelimeleri veya heceleri temsil etmek için yüzlerce farklı işaret aradıklarını ve bu nedenle bu alanda ustalaşmak için yıllar gerektiğini söyledi.

Rollston ayrıca en eski alfabenin, MÖ 1.800 yılı civarında, Mısır yazı sistemine aşina olan Semitik konuşan insanlar tarafından icat edildiğini söyledi. Kenanit veya erken alfabetik olarak bilinen sistem, yüzlerce yıldır özellikle Levant’ta kullanıldı ve eski Lübnan’daki Fenikeliler tarafından standartlaştırıldı. Eski Yunanca, Latince ve bugün Avrupa’daki en modern dillerin temeli bu sayede ortaya çıktı.

Bu yazıtın sıradan yaşamla ilgili olmasının özellikle büyüleyici olduğunu dile getiren Profesör Rollston, şunları söyledi:

“İnsanlık tarihi boyunca bitler hep bir sorun olmuştur. Ve bu yazıt, eski zamanlarda zengin ve ünlülerin bile bu tür sorunlardan muaf olmadığını açık bir şekilde ortaya koymaktadır. Sadece bu yazılı tarağın, yapması gerektiğini söylediği şeyi yapmakta, yani bu sinir bozucu böceklerden bazılarını kökten çözmekte işe yaradığını umabiliriz.”

Siz bu keşfe dair ne düşünüyorsunuz? Yorumlarınızı Kayıp Rıhtım Forum’da bizimle paylaşabilir ve ayrıca tüm içeriklerimizden anında haberdar olmak adına bizi Google Haberler üzerinden takip edebilirsiniz.

Kaynak: The Guardian