Hediye Diplomasisinin En Eski Kanıtı Bulundu: Mayalar, 1.700 Yıl Önce Komşularına ‘Maymun’ Hediye Etmiş

Mayalar, hediye diplomasisinin en eski örneklerinden birisine imza atmış olabilir. Bilim insanları yaptıkları araştırmada, Mayaların komşuları Teotihuacánlara dişi bir örümcek maymunu hediye ettiklerini tespit etti.

Yeni bir araştırma, İspanyol işgali öncesinde Amerika’nın iki büyük gücü olan Maya ve Teotihuacán uygarlıklarının arasındaki politik ilişkiye dair ipuçları veriyor.

Proceedings of the National Academy of Sciences’ta pazartesi günü yayımlanan makalede, Maya soylularının Teotihuacanlara yaptığı teklif; Çin’in 1970’lerde Çin-ABD ilişkilerinin normalleşmek için hediye ettiği pandaya benzetildi.

Araştırmacılar, ortaya çıkartılan eski DNA’ların radyokarbon yöntemiyle tarihlenmesi ve kimyasal diyet analizi dahil birçok farklı teknikten yararlandı. Çalışmanın sonucunda canlı canlı gömülen ve muhtemelen beş ila sekiz yaşlarında olan bir primatın akıbetini öğrenmeyi başardılar.

Çalışma, arkeolog Nawa Sugiyama’nın 2018’de kurak Meksika Dağlık Bölgesi’ndeki UNESCO Dünya Mirası Listesi’ndeki Teotihuacan harabelerinde hayvan kalıntıları keşfetmesiyle başladı.

Bilindiği kadarıyla örümcek maymunları (Ateles geoffroyi), yüksek bölgelere özgü hayvanlar değil. Bu da Sugiyama’yı çözmesi gereken bir bilmeceyle baş başa bıraktı: Hayvanın orada ne işi var, onu kim getirdi ve neden kurban edildi?

Mayalar, Diplomatik İlişkileri İyileştirmek için Maymun Hediye Etmişti

Mexico City’nin 48 kilometre kuzeydoğusunda yer alan Teotihuacan kenti, Mezoamerika’da önemli bir kültürel alışveriş ve yenilik alanıydı. Cevaba dair en büyük ipuçları da oradan geldi.

Maymunun iskeletinin kalıntıları komplekste altın bir kartalın (günümüzde Meksika’nın amblemi) yanında bulundu. İskeletin çevresi obsidyen aletler, deniz kabukları ve değerli taş eserler de dahil olmak üzere yüksek değerli öğelerden oluşan bir koleksiyonla çevriliydi.

Büyük bir ziyafetten geriye kalan 14 binden fazla seramik parçası ve Mayaların elinden çıkmış örümcek maymununu da tasvir eden bir duvar resmi de keşfedildi. Seramik parçaları, bugünden 1.700 yıl öncesine tarihleniyordu.

Sugiyama, bunu bölge elitleri arasında gerçekleşen, Teotihuacan’ın yükselişi ve MS 378’deki Maya şehirlerini işgali öncesinde yaşanan bir değiş tokuşun kanıtı olarak gördüğünü söyledi.

Maymunun köpek dişleri üzerinde yapılan kimyasal araştırmalarda, hayvanın esaretten önce nemli bir ortamda yaşadığı, bitki ve kök ile beslendiğini ortaya koydu. Yakalanıp Teotihuacan’a getirildiğinde ise beslenmesi mısır ve acı biber de dahil olmak üzere dönemin insanlarının beslenme alışkanlıklarına daha yakındı.

Örümcek maymununun, “Teotihuacan’ın soyluları için yabancı ve egzotik bir merak” olabileceğini kaydeden Sugiyama, Mayaların primatın karizmasından ve çekiciliğinden faydalanmayı umduklarını da aktarıyor.

Elleri arkasından bağlanan maymunun, Teotihuacan’daki insan ve hayvan kurbanları arasında yaygın olan bir yöntemle kurban edildiği de çalışmada yer bulan bilgiler arasında.

Sugiyama, modern çağ için vahşice kabul edilebilecek bu geleneklerin, “Bu kültürel uygulamaların onlar için en değerli olandan vazgeçmenin ne anlama gelebileceğini anlamamızı sağladığını,” söylüyor.

Siz bu ilkel diplomasi örneği hakkında ne düşünüyorsunuz? Yorumlarınızı Kayıp Rıhtım Forum’da bizimle paylaşabilirsiniz.

Kaynak: France 24