Mehmet Çakıcı
Antik Yahudi yaşam ve inanç şekline dair bilgilerimizin en büyük kısmının kaynağı olan Ölü Deniz Parşömenleri şimdi yeni bir yöntemle incelenmeye hazırlanıyor.
1946’da Judaean Çölü’ndeki Qumran Mağaraları’ndan çıkartılan ve Ölü Deniz Yazmaları olarak da bilinen parşömenler yarım asırdan fazla süredir araştırma konusu. Üzerlerindeki İbranice ve Aramice yazılardan 500’den fazla kitabın günümüze taşındığı parşömenlerin üzerinde kalan DNA kalıntıları yazıldığı yer ve zamanla ilgili yeni ipuçları sağlayacak. Yeni DNA metodunun akademisyenlerin işini kolaylaştıracak bir Ölü Deniz Parşömenleri “genomu” ortaya çıkartması umuluyor.
Parşömenleri bir araya getirerek sonuçlar elde etmek arkeologlar için yarım asırdır büyük bir uğraş. Tel Aviv Üniversitesi’nden Oded Rechavi çalışmaların iki büyük engelle karşılaştığını söylüyor:
“İlk olarak, çoğu parşömen bütün halinde değildi, binlerce parçaya ayrılmış halde bulundu. Ayrıştırılıp bir araya getirilmeleri gerekiyordu ve kaç parçanın sonsuza kadar yok olduğunu bilmiyorduk. İncil’le bağdaşıklığı olmayan metinlerin nasıl bir araya getirileceğiyle ilgili hiçbir fikrimiz yoktu. Parçaların sınıflandırmasını yanlış yaptıysak metinlerin anlamı da büyük oranda değişir.”
Diğer bir sorunsa bulunduğundan beri hem gerçek hem sahte parçaların antika karaborsasında el değiştirip durması. Bu durum hem orijinal parşömenlerin hangileri olduğunu ayrıştırmayı hem de hangi parçanın hangi kazı alanından geldiğini anlamayı zorlaştırdığı için zaten yüz binlerce parçadan oluşan yapboza yeni elementler ekledi.
Parşömenlerin çoğunun hayvan derisinden üretilmiş olması Rechavi ve ekibini her bir parçanın genetik imzasını ortaya çıkaracak bir DNA eşleştirme metodu oluşturdu. Yeni metodun denemeleri için 26 parçadan DNA’lar alındı.
Ölü Deniz Parşömenleri Sonrasında Aynı Metot Başka Antik Metinler İçin de Kullanılabilir
Çalışma ekibinden bir başka isim olan Noam Mizrahi ilk çalışmaların halihazırda yıllardır tartışılan bazı konulara cevap verdiğini söylüyor. Aynı parşömenden geldiği düşünülen Book of Jeremiah (Yeremya Kitabı)’a ait parçaların neredeyse tümü koyun derisinden yapılmışken bir parçanın inek derisine yazıldığı ortaya çıktı. Mizrahi kurak Judean Çölü’nde inek yetiştirmek imkansız olduğu için bu parşömen parçasının başka bir bölgeden geldiğini düşünüyor. Bu buluş Tevrat’ın aynı anda başka bölgelerde okunup çoğaltıldığını kanıtlaması açısından çok önemli. Mizrahi ayrıca parşömenlerin orijinleriyle ilgili şunları belirtti:
“Yeremya parçalarının analizi metinlerin sadece farklı parşömenlere ait olduğunu değil ayrıca kitabın farklı versiyonları olduğunu kanıtlıyor. Metinlerin birbirinden farklı oluşu ve başka hayvanların derisine yazılmaları farklı bölgelerden geldiklerini gösteriyor.”
Ekip ulaşabildikleri bütün parçalardan örnekler alarak bir Ölü Deniz Parşömenleri genetik veri tabanı oluşturmayı amaçlıyor. Bu çalışmanın ileride parşömenler üzerinde çalışma yapan akademisyenlerin yapbozu bütünleştirmesini kolaylaştıracağı umuluyor. Çalışmanın başarısı ayrıca arkeologların uzun süredir üzerinde çalıştığı diğer antik eserlerin çözümünde de aynı metotla yol alınabileceğini gösteriyor.
Siz bu yeni çalışmayı nasıl karşılıyorsunuz? Yorumlarınızı Kayıp Rıhtım Forum’da bizimle paylaşabilirsiniz.
* Norveç’te 1.700 Yıllık Kutu Oyunu Bulundu
Kaynak: New Atlas
Henüz yorum yok. Forum'a gelip sohbete katıl.