Elif Şeyda Doğan
Bilecik’te gerçekleşen arkeolojik yüzey araştırmaları sırasında iki yıl önce keşfedilen Paleolitik döneme dair izlere rastlanan 150 metre uzunluğundaki mağarada arkeolojik kazılara başlandı.
Kaba Taş Devri, Yontma Taş Devri veya bilimsel adıyla Paleolitik Çağ olarak tanımlanan Eski Taş Çağı günümüzden yaklaşık 2 milyon yıl önce başlamış ve 10.000 yıl önce son bulmuştur. Ancak verilen bu tarihlerin dünya geneli içinde geçerli olduğunu ve yerel olarak değişmeye açık bulunduğunu da belirtmek gerekir. İnsanlık tarihinin % 99’u gibi çok büyük bir bölümünü kapsayan bu çağ, aynı zamanda ilk insan atalarının ortaya çıkışı ve ilk aletlerin üretimi yoluyla insanlaşma sürecine girişi temsil etmesiyle de söz konusu tarihin gelişimi içinde çok önemli bir yer tutmaktadır.
Bölge Tarih Öncesi Dönemlerde Çok Önemli Bir Yere Sahip
Mağara iki yıl önce Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi’nin (BŞEÜ) Bilecik’te 2013 yılından bu yana gerçekleştirilen arkeolojik yüzey araştırmaları sırasında keşfedildi ve hemen arkeolojik kazılara başlandı. Kazı projesinin öncüsü BŞEÜ Fen-Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Öğr. Üyesi Deniz Sarı, “2017’de bu Paleolitik döneme ait mağaraya rastladık ve kurtarma kazısı yapmaya karar verdik. Bilecik’in de yer aldığı Orta Sakarya Vadisi, tarih öncesi dönemlerde çok önemli bir yere sahip ve bu bölgede Anadolu tarih öncesi ile ilgili bazı eksik noktalar vardı. Bu noktaları tamamlayabilmek için burada bir kazıya başlandı. Bilecik Müzesinin başkanlığında, Kültür ve Turizm Bakanlığının izniyle çalışıyoruz. BŞEÜ Rektörlüğü ve İnhisar Belediyesi de bize destek veriyor,” dedi. Sarı, mağaranın “Üst Jura-Alt Kretase” dönemi kireç taşları içinde oluştuğunu aktardı.
“Üst Jura-Alt Kretase” Dönemi
Jura ve Kretase dönemleri Mesozoyik yani orta yaşamın üç döneminden ilk ikisini oluşturuyor. Triyas ise bu dönemlerden sonuncusu. Bilecik’teki tarihi mağaranın Jura döneminin üst zaman birimine denk gelen dönemde oluştuğu düşünülmektedir. Jura döneminin üst ya da geç zamanına ise “Malm” adı verilmiştir. Jura terimini ilk kez 1795 yılında Alman jeolog A. Von Humbolt Jura dağlarındaki beyazkireçtaşları için önermiştir. Geç Jurada Kuzey ve Güney Atlantik Okyanusları açılırken, Tetis küçülmeye başlar. Juranın başında İtalya, Yunanistan, Türkiye ve İran Gondvana’nın Kuzey Afrika parçasına ekliydi. Jura’da açılmaya başlayan okyanuslar arasında Atlantik, Alpin Tetis, Vardar okyanusları ile birlikte İzmir-Ankara-Erzincan okyanusları da bulunmaktadır.
“Yarasalar Açısından Çok Zengin Bir Mağara”
Sakarya Nehri kıyısında olduğundan bölgeye belli zamanlarda bazı toplulukların yerleştiğini dile getiren Sarı, şöyle devam etti:
“Burası Eskişehir Ovası’nı İznik üzerinden İstanbul’a, oradan da Balkanlar’a bağlayan ve en başından beri, insanın kültür tarihinin oluşum sürecinde çok önemli bir doğal güzergâh üzerinde bir yer. Dolayısıyla belli zamanlarda insanlar gelip buraya yerleşmişler. Araştırmalar sürüyor. Buradaki en erken izler milattan önce 5000’li yıllara dayanıyor. Şimdilik kesin konuşmak istemiyorum ama daha erkene gittiğine dair bulgulara da rastladık. Kazılar devam ettikçe sonuca tam ulaşacağız. Deniz seviyesinden yüksekliği 350 metre. Aslında konum olarak yerleşime çok uygun bir yer. İnhisar yumuşak bir iklime sahip. Mağaranın uzunluğu 150 metre. İnsanlar daha çok ön kesiminde oturmuş, arka taraflarına büyük kalker blokları tavandan koparak düşmüş. Yarasalar açısından çok zengin bir mağara.”
Karkamış Antik Kenti: Sırları Gizleyen Topraklarda Kazılar Yeniden Başladı
Kaynaklar: AA, kursatozcan, anadolumedeniyetlerimuzesi
Henüz yorum yok. Forum'a gelip sohbete katıl.