Mehmet Çakıcı
Kaliforniya ormanlarında yaşayan bir çam ağacı, 400 yıldan daha az bir süre sonra 5.000. yaşını kutlayacak. Şile’de bir selvi ağacı 3.500 yılı devirdi ve Sri Lanka’da kutsal kabul edilen bir incir ağacı milattan önce üçüncü yüzyılda dikilmiş. Bu ağaçlar hayatlarıyla ilgili ne hissediyor? Kaliforniya çamı orta yaş bunalımında mı, yoksa ergenliğine yeni mi girdi? Ya da biz ölümlülerin 10 yıllarla ölçülen hayatlarımızı kategorilendirmek için ihtiyaç duyduğumuz terimleri kullanmanın onlar için bir anlamı yok mu?
Barcelona Üniversitesi’nden Sergi Munnê-Bosch Trends in Plant Science dergisinde yayınladığı makalesinde bu soruları cevaplıyor. Görünen o ki entropi bütün canlıların kaçınılmaz kaderi. Adı Long-Lived Trees Are Not Immortal (Uzun Ömürlü Ağaçlar Ölümsüz Değildir) olan makalesi en yüce ağaçların bile bir gün yaşlılıktan öleceğini anlatıyor. Bizim acınası hayat süremiz bu görkemli süreci fark etmek için hiç yeterli olmasa da.
Dr. Bosch makalesini ocakta yayınlanan mabet ağaçları (bilimsel adı Ginkgo biloba olan bir bitki türü) üzerine bir makaleye cevap olarak hazırladı. İlk makale binlerce yıl yaşayan mabet ağaçlarının 600 yaşındaki örneklerinin, 20 yaşındaki türdeşlerine göre aynı üreme yeteneklerine sahip olduğunu öne sürüyordu. Yaşlı ağacın vasküler kambiyumunda yapılan incelemeler (ağaçların mitokondrisi) hiçbir yaşlanma veya hücre ölümü belirtisi olmadığını ortaya çıkarttı.
“Ölümsüzlük Diye Bir Şey Yoktur”
Dr. Bosch ise bu makalenin popüler bilim dünyasında uyandırdığı etkiden rahatsız:
“Makaleyi ilgi çekici bulsam da bazı okurların ve bilim çevrelerinin çıkarımlarına katılamıyorum. Benim fikrimce, ölümsüzlük diye bir şey yoktur. Yüz, hatta bin yıllarca yaşama kabiliyetindeki ağaçların gençliklerini kaybetmemek için pek çok yöntemi vardır. Vücutları basittir ve kendilerini kısım kısım yenileyebilirler. Yani kaybettikleri bir parçalarını yeniden edinmeleri kolaydır. Metabolizmalarını yavaşlatmak için gövdelerinde ölü dokular yaratabilirler. Çok yaşlı bir ağacın gövdesinin %95’i ölü olabilir.
“Yaşlılık, ne bizim ne de diğer organizmaların kaçamayacağı bir stres kaynağıdır. Yaşlı bir ağacın ölümlülük sebebiyle yaşadığı stres bizim fark edemeyeceğimiz kadar uzun sürelere yayılarak yaşansa da gerçekliği su götürmezdir.”
Peki sizce bir ağaç en çok kaç yıl yaşayabilir? Asla ölmemeleri mümkün mü? Düşüncelerinizi Kayıp Rıhtım Forum’da bizimle paylaşabilirsiniz.
* Okurken Hissedilen Bazı Olumsuzluklar Kimi Hikâyelerin Güçlü Yanları Olabilir mi?
Kaynak: Science Daily
Henüz yorum yok. Forum'a gelip sohbete katıl.