Eda Aydın
Cadılık ve büyücülük hakkında yeni bir bilimsel araştırma yapıldı. Tunus’ta her 10 kişiden 9’u, insanların doğaüstü güçleri başkalarına zarar vermekte kullanabileceğine inanırken İsveç’te bu oran 10’da 1 olarak çıktı.
Cadılık ve büyücülük kavramları kadim çağlardan beri kültürlerin bir parçası olmayı sürdürdü. Ortaçağda Avrupalı kadınların “cadı” diye nitelendirilerek yakıldığı günlerden Orta Asya’nın şamanlarına uzanan geniş bir zaman dilimi ve coğrafyada; bu tip inanışlar her zaman kendilerine yer bulmuştu.
Büyüye olan inancın, insanlığın kendisi kadar eski olabileceği düşünülüyor. İngiltere’nin en eski mağara sanatı, kötü ruhları kovmak için duvara kazınmış “cadı işaretleri”ni taşıyordu. 3.200 yıl önce yazılan, Tanrı’nın İbranice adının yer aldığı en eski tablette, birilerini büyülemek için bir lanette bulunulmuştu. 2021 Pew Araştırma Merkezi’nin araştırmasına göre, insanların birbirlerini “lanetleyebileceği” fikri Hıristiyanlık, Yahudilik, İslam ve Hinduizm dahil birçok dünya dininde yer alıyor.
Ancak yeni bir bilimsel araştırma, bu fenomenlerin günümüzdeki yerine dair önemli verileri ortaya çıkardı. Buna göre dünya çapında her 10 kişiden dördünden fazlası, cadılığa (witchcraft) inanıyor. Araştırma 23 Kasım 2022 tarihinde PLOS’ta yayımlandı.
Cadılık ve Büyücülük İnancı Birçok Ülkede Hâlâ Ciddi Oranlarda Geçerliliğini Koruyor
Araştırmaya göre, İsveç’teki insanların sadece %9’u cadılığa inanırken, Tunus halkının %90’ından fazlası bazı insanların kötü niyetli doğaüstü güçlere sahip olabileceği görüşünü paylaşıyor.
Tunus ile birlikte Tanzanya ve Fas da bu tip inançların en yoğun yaşandığı ülkeler arasındaydı. Dikkate değer bir diğer bulgu da Rusya’da cadılığa olan inancın %56 olmasıydı.
Bu yeni çalışmada araştırmacılar, Pew Araştırma Merkezi’nin 2008 ve 2017 yılları arasında topladığı veri setinden yararlandılar. 95 ülke, 5 kıta ve 140 bin kişinin görüşünü içeren çalışmada inançlarla ilgili bir dizi soru soruldu.
Cevabı aranan sorulardan birisi şu oldu:
“Nazara ya da bazı insanların başkalarına kötü şeylerin olmasına neden olan lanetler/büyüler yapabileceğine inanıyor musunuz?”
Araştırmacılar, dünya genelinde en az 1 milyar insanın büyücülüğe inandığını tahmin ediyor. Kadınlar, şehir sakinleri ve gençler arasında bu tür doğaüstü güçlere inanma oranının ise daha yüksek olduğu naklediliyor.
Bununla birlikte daha eğitimli olmak, finansal güvenliğini sağlama almak ve daha küçük evlerde yaşamak; tipik cadılığa olan inancın azalmasına eşlik ediyor. Yine de bu tür inançların her eğitim ve sosyoekonomik yelpazeden inanlar arasında görüldüğü de dikkatlerden kaçmıyor.
Ekonomik Durum Önemli Bir Kıstas Değil
Yine aynı araştırmaya göre ekonomik durumu “çok iyi” olan insanların “çok kötü” olanlara kıyasla cadılığa inanma oranı yalnızca %6 ila %7 oranında daha azdı.
Bununla birlikte dindar insanların da bazılarının büyülü güçlere sahip olabileceğine inanmaya daha yatkın olduğu kaydedildi. Çalışmada, “dini inançların ve büyücülük inançlarının el ele gittiği” ifade edildi.
Öte yandan cadılık ve büyücülük inancının sosyal düzenin resmi kurumlarının zayıf olduğu toplumlarda daha yüksek oranda görüldüğü de aktarıldı.
Bununla birlikte, çalışmanın en büyük eksisi olarak yaklaşık 2.8 milyar insanın yaşadığı ve zengin bir inanç sistemine sahip olan Hindistan ve Çin’den kimsenin araştırmaya katılmaması olarak gösterildi.
Siz cadılık ve büyü üzerine yapılan bu güncel çalışmanın sonuçlarına dair ne düşünüyorsunuz? Görüşlerinizi Kayıp Rıhtım Forum üzerinden bizlerle paylaşabilirsiniz.
Kaynak: Live Science, News Week
Cadıya değil ama büyü ve nazara inanıyorum. Türkiye’nin çoğunluğu da benim gibi, olduğunu düşünüyorum.
Hiçbirine inanmıyorum. Voodo, büyü, cadılık, nazar vs. vs. hepsini koca bir saçmalık olarak görüyorum. Genelde böyle çıkışlar yapmamaya çalışırım alınan varsa şimdiden kusura bakmasın bu konudaki görüşüm bu. Ayrıca şunu da belirtmek istiyorum belki okuması ilgilenmesi insana eğlenceli gelebilir hatta hobi olarak araştırılabilir bile kaldı ki ben de fantastik kitapları okumayı severim ama buna gerçekten inanmak… Hadi ama! Aklıma geldi de tıpkı bu konu gibi astroloji ve burçlara inanmak hayatını bu söylenenlere göre geçirmeye çalışmak ya da geçirdiğini düşünmek bana hoş gelmiyor. Bence bir insan gezegenlere, onların dizilimine kısacası uzaya meraklıysa tutkusu varsa gidip astronomiye yönelsin daha çok tatmin olur.