Timsahların Evrimi Neden Yavaş Gerçekleşiyor?

Timsahların evrimi neden yavaş gerçekleşiyor? Bristol Üniversitesi’nden bilim insanlarının yürüttüğü yeni bir çalışma, bu sorunun cevabını veriyor. Timsahlar, dinozorlar devrinden beri minimal değişikliklerle günümüze gelen bir tür. Araştırmada, timsahların evriminin çevredeki değişikliklere tepki olarak durduğu teorisi ortaya atıldı.

Timsahlar bugün 200 milyon yıl önceki hâllerinden çok da farklı değil. Üstüne üstlük bütün timsah nüfusu 25 türe dağılmış durumda. Timsahlarla aynı atadan gelen kuşlar ve kertenkeleler ise aynı süre zarfında binlerce türe dağılacak kadar çeşitlilik gösterdi. Tabi geçmişte bazısı dinozorlar kadar büyük, bazısı otobur ve kimileri sadece suda yaşayan türde timsahlar vardıysa da, günümüzde bunların soyu tükendi.

Nature Communications Biology’de yayınlanan yeni çalışma timsahların “kesik denge” adı verilen bir evrimsel mekanizmaya tabi olduklarını belirtti. Timsahların evrimi genel olarak yavaş sürerken, ortamlarında bir değişiklik meydana gelince hızlıca uyum sağladıkları anlaşıldı. Çalışma özellikle timsahların yaşadığı çevrenin ısısı artınca evrim sürecinin hızlandığına ve vücut kütlesinin arttığına parmak bastı.

Çalışmanın baş yazarı Bristol Üniversitesi Coğrafi Bilimler Fakültesi’nden Dr. Max Stockdale’in açıklamaları şöyle:

“Analizimizi hazırlarken evrim oranını tahmin eden bir bot hazırladık. Evrim oranı bir türün belli bir zamanda geçirdiği değişikliklere verilen isim. Hangi değişikliğin ne zaman oluştuğunu da fosilleri ve yaşlarını inceleyerek anlayabiliyoruz.

“Bu çalışma için vücut kitlesini merkezimize aldık. Vücut kitlesi hayvanların büyüme hızını, ne kadar besine ihtiyaç duyduklarını, nüfuslarını ve soylarının tükenme ihtimalini gösterdiği için önemli.”

Timsahların Yavaş Evrimi Onları, Dinozorları Yok Eden Meteor Felaketinden Kurtarmış

Çalışmanın sonuçlarına göre timsahların tür çeşitliliğindeki sınırlılık ve evrimlerindeki belirgin durgunluk evrim oranı düşüklüğünün bir sonucu. Anlaşılan o ki, timsahlar 200 milyon yıl kadar önce etkili bir vücut planına ulaşmışlar ve sonraki süreçte hayatta kalmak için değişmelerine gerek kalmamış.

Bu “etkili vücut planı” Kretase Çağı’nın sonunda dinozorları yok eden meteorun neden timsahları yok etmediğini de açıklıyor. Dinozorları gezegenin tamamından silen yeni sıcak havalar, vücut ısısını içeriden değil dış etkenlerle kontrol eden timsahlar için avantajlı olmuş ve çok daha rahat bir şekilde üreyebilmişler.

Kretase Çağı’nda iklimin günümüzden daha sıcak olması o zamanlarda daha fazla timsah türünün yaşamasını da açıklıyor. Timsahlar, vücut ısısını dışarıdan kontrol etme avantajları sayesinde memeliler veya kuşlar gibi sıcakkanlı canlıların aksine çok fazla besine ihtiyaç duymadan yaşamlarını devam ettirebilmişler.

Doktor Stockdale sözlerini şöyle noktaladı:

“Dünya ve içindeki canlıların ilişkisinin yakınlığını keşfetmek büyüleyici. Timsahların yaşam tarzı o kadar optimize olmuş ki 200 milyon yıldır etraflarında yaşanan devasa değişimlere adapte olabilmişler.”

Çalışma bundan sonra tarih öncesi timsahlardan bazılarının günümüze kadar gelebilirken diğerlerinin neslinin tükendiğini araştıracak.

Konu hakkındaki yorumlarınızı Kayıp Rıhtım Forum’da bizimle paylaşabilirsiniz.

Kaynak: Phys