in

Bilim Dünyasında Bir İlk: Araştırmacılar Laboratuvar Ortamında Güneş Patlamalarının Mini Bir Kopyasını Üretti

Bilim insanları ilk kez laboratuvar ortamında Güneş patlamaları üretmeyi başardılar. Sonuçlar ısı kaynağımızı daha iyi anlamaya yardımcı olacak.

Yapay Güneş Patlamaları Üretildi (Bilim Dünyasında Bir İlk)
- Reklam -
- Reklam -

Araştırmacılar bir laboratuvar ortamında muz büyüklüğünde plazma halkaları oluşturarak Güneş patlamalarının nasıl oluştuğunu taklit eden bir deneyi başarıyla sonuçlandırdı. Ortaya çıkan bulgular, mini patlamaların gerçekte yaşanan patlamaların nasıl etki yarattığına dair önemli bilgiler sağlayacak.

Güneş patlamaları, Güneş’te doğal şekilde meydana gelen aşırı sıcak plazma bulutlarının muazzam hacimlerine deniyor. Bu devasa plazmalar, gezegenimizi birkaç kez yutacak kadar büyüktür. Ancak araştırmacılar, ilk kez laboratuvar ortamında, beslenme çantanıza sığabilecek kadar küçük mini güneş patlamaları yarattılar.

Patlamalar genellikle Güneş yüzeyindeki büyük plazma veya iyonize gaz döngülerinden doğar. Bu döngüler, Güneş’in yoğun yerçekimi tarafından bükülen görünmez manyetik alan çizgileri boyunca oluşur ve korona ilmekleri olarak adlandırılır. Ancak bazen bu manyetik alan çizgileri, plazmayı güneşten uzaklaştıran bir lastik bant gibi orijinal şekillerine geri dönerler ve bu da Güneş patlamalarına neden olur.

- Reklam -

Güneş patlamaları, aynı zamanda koronal kütle atımlarını (CME’ler) de fırlatabilir. CME’ler, hızlı hareket eden manyetize plazma bulutları, yüksek enerjili parçacıklar ve elektromanyetik radyasyon içerir ve Dünya’ya çarptıklarında yıkıcı jeomanyetik fırtınaları tetikleyebilir. Ancak araştırmacılar yüzlerce Güneş patlamasını gözlemlemiş olsalar da, hâlâ korona döngülerinden tam gelişmiş patlamalara nasıl geçtiklerini tam olarak anlayamıyor.

Yapay Güneş Patlamaları Üretildi (Bilim Dünyasında Bir İlk)

Yapay Güneş Patlamaları Bilim Adına Bir İlk

Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü’nden bir grup araştırmacı, Nature Astronomy dergisinde yayımlanan yeni bir çalışmada, bir gizemi çözmek için laboratuvarda kendi yapay korona döngülerini yarattı. Bu döngüler, mıknatıslanmış, gaz dolu bir haznenin içindeki bir çift elektrot arasından elektrik boşaltarak oluşturuldu. Oluşturulan plazma, manyetik alan tarafından bir döngü olarak kısa bir süre yerinde tutulduktan sonra mini bir parlama ateşledi.

Bu döngüler, yaklaşık 20 santimetre uzunluğunda, bir muz büyüklüğündeydi ve yaklaşık 10 mikrosaniye sürdü. Araştırmacılar, yapay ilmeklerin halatlara benzediğini doğrulayan özel kameralar kullanarak ilmeklerin nasıl büyüdüğünü ve sonra nasıl parçalandığını izledi. Bu deney, Pasadena şehrinin tükettiği enerji miktarına eşit olan bir enerji harcadı.

Caltech’te yüksek lisans öğrencisi olan çalışmanın başyazarı Yang Zhang konuyla ilgili olarak şunları söyledi:

“Eğer bir ip parçasını incelerseniz, onun tek tek iplikçiklerden oluşan örgülerden oluştuğunu görürsünüz. Bu tek tek ipleri birbirinden ayırdığınızda, bunların daha da küçük iplerden oluşan örgüler olduğunu görürsünüz. Plazma döngüleri de aynı şekilde çalışıyor gibi görünüyor.”

- Reklam -

Güneş Patlamaları Hakkında Daha Önce de Deneyler Yapılmıştı

Yapay Güneş Patlamaları Üretildi (Bilim Dünyasında Bir İlk)

Yapılan araştırmaya göre yapay korona döngüleri, Güneş patlamalarının doğuşunda önemli bir rol oynayabilir. Laboratuvar ortamında yapılan deneylerde, ilmekler aşırı enerji yüklenene kadar sabit kaldı ve daha sonra tirbuşon şeklinde bir bükülme oluştu ve ilmekler parçalandı. Bu bükülmeler, gerçek korona ilmeklerinde de görüldü. İlmeklerin koptuğu anda bir voltaj yükselmesi tespit edildi ve benzer bir yükselmenin gerçek Güneş patlamalarında yüksek enerjili parçacıkları ve radyasyonu fırlatmak için gerekli enerjiyi sağlayabileceği düşünülüyor.

Bu deney, bilim insanlarının Güneş’i laboratuvar ortamında incelemek için yaptıkları ilk girişim değil. Ocak ayında yapılan bir başka çalışmada, yapay bir “mini Güneş” kullanılarak güneşin manyetik alanlarının Güneş patlamalarını nasıl etkilediği incelenmişti.

Yapay Güneş patlamaları sizce ne gibi bilgiler edinmemize yol açacak? Yorumlarınızı Kayıp Rıhtım Forum üzerinden paylaşabilirsiniz.

Tüm içeriklerimizden haberdar olmak adına bizi Google Haberler üzerinden takip edebilirsiniz.

Kaynak: Live Science

Hakan Tunç

Kocaeli Üniversitesi'nden mezun. Kitap okumayı, film izlemeyi ve özellikle animeleri çok sever.

Henüz yorum yok. Forum'a gelip sohbete katıl.

2023 Duygu Asena Roman Ödülü Kazananı Arlin Çiçekci

2023 Duygu Asena Roman Ödülü’nün Kazananı Arlin Çiçekçi Oldu

John Wick 5 Filminde Yer Alması Muhtemel Yıldız Oyuncular

John Wick Yönetmeni, 5. Filmde Çalışmak İstediği Yıldızlarla Dolu Oyuncu Kadrosunu Açıkladı