in ,

Bir Kuşağı Derinden Etkileyen Kült Gizem Dizisi “The X-Files” Hakkında 16 Gerçek

The X-Files hakkında gözden kaçanlar sizlerle. Bir dönemin kült dizisi Gizli Dosyalar’ın perde arkasına yakından bakma zamanı.

The-X Files Hakkında Bilgiler: Gizli Dosyalar
- Reklam -
- Reklam -

Bir zamanlara damgasını vuran ve ele aldığı komplo teorileriyle büyük bir izleyici kitlesini kendisine bağlamayı başaran bir dizi The X-Files. Öyle büyük bir hayran kitlesine sahip ki bugün dahi izlenmesi gereken dizilerle ilgili listelerde kendisine rastlayabiliyorsunuz.

Chris Carter tarafından yaratılan gizem, drama ve suç türündeki dizi ülkemizde de TGRT kanalında Türkçe dublajlı olarak Gizli Dosyalar adı ile yayınlanmıştı.

Yapım, David Duchovny ve Gillian Anderson gibi iki büyük oyuncunun geniş bir kitle tarafından tanınmasına yardımcı olmuştu. Ayrıca bugünlerde izlediğimiz büyük oyuncuların çoğunu da bir dönem öyle ya da böyle bu dizide yer almışlar.

- Reklam -

O halde gelin ilk kez 1993 yılında yayınlanan ve tamı tamına 11 sezon süren dizinin perde arkasına hep birlikte göz atalım.

The X-Files Hakkında İlginç Bilgiler

1. Dizinin Konusu, Yapılan Bir Anket ile Kararlaştırılmış

gizli dosyalar

Pulitzer ödüllü yazar/ psikolog ve Harvard Medical School’da bir profesör olan John E. Mack’in 1991 yılında yayımlanan bir Roper anketi üzerine yazdığı analizi okuduktan sonra, Chris Carter’ın paranormal olaylara olan ilgisi tavan yapmış. Ankete göre en az 3.7 milyon Amerikalı uzaylılar tarafından kaçırıldıklarını düşünüyorlarmış. Carter, Entertainment Weekly’ye verdiği bir röportajda konu üzerine şunları söylüyor:

“Herkes bu tür hikâyeleri duymak istiyor, uzaylılar tarafından kaçırılmaya neredeyse bir dinmiş gibi inanıyorlar.”

2. Chris Carter “All the President’s Men” Filminden de Etkilenmiş

Twitch, Chris Carter’a The X-Files’ı yaratmasının arkasındaki amacı sorduğunda serinin yaratıcısı şöyle cevap vermiş:

“Ben Watergate Skandalı’nın ortalığı kasıp kavurduğu zamanlarda doğdum, bu yüzden otoriteyi sorguluyorum ve ona güvenmiyorum, bu benim kanımda var. En sevdiğim filmlerden biri All the President’s Men’di. Film hakkındaki en güzel şey tekrar tekrar izlenebilir olmasıydı. İşin asıl eğlencesi zaten tekrar tekrar izlemekte. Ben de bu tür, tekrar tekrar izlenebilecek bir dizi yapmaya karar verdim.”

The X-Files dizisinin ilk kez yayınlanışının üzerinden 20 yıldan fazla süre geçti. Nu süre zarfında Carter kendisini etkileyen bir düzine filmden ve diziden bahsetti. Bu yapımların arasında; Kolchak: The Night Stalker, Twin Peaks, The Thin Blue Line, Prime Suspect, Three Days of the Condor, The Parallax View ve The Silence of the Lambs gibi isimler de yer almakta.

3. Dana Scully Karakterinin Esin Kaynağı “Kuzuların Sessizliği”nden Tanıdığımız Clarice Starling Olmuş

Clarice Fragmanı - Kuzuların Sessizliği

Jonathan Demme’in Oscar ödüllü filmi Kuzuların Sessizliği’ne olan hayranlığını her fırsatta dile getiren Carter, filmin X-Files üzerinde büyük etkisi olduğunu ve Dana Scully karakterini yaratırken Clarice Starling’ten etkilendiğini söylemiş. Ayrıca 4. sezonun 13. bölümü olan “Never Again”de yer alan Jodie Foster, “katil bir dövme”yi seslendirmiş.

4. David Duchovny, Scully Karakterini Jennifer Beals’ın Canlandırmasını İstiyormuş

Her iki yıldız da Yale’a gittikleri sırada birbirleriyle tanışmışlar. O günleri, “David’i sokakta görürdüm, bana çıkma teklif ederdi,” diye hatırlayan Beals, sözlerine şöyle devam ediyor:

“Ben de hayatımda birisi olduğunu söyleyerek teklifini geri çevirirdim. Sonra New York’ta oyunculuk dersleri almaya başladım ve başvuru yaptığım esnada David Duchovny’yi gördüm. ‘Yemin ederim ki seni takip etmiyorum!’ O günden sonra çok iyi iki arkadaş olduk. Gerçek dostlar haline geldik. The X-Files çekilmeye başlandığında rolü almam için benimle konuştu ama bence Gillian o role benden çok daha fazla yakıştı.”

5. Entertainment Weekly Dergisi, Dizinin Tarihe Karışacağını Söylemişti

x-files dizisi hakkinda bilgiler gizli dosyalar

Entertainment Weekly, 1993’te yayınladığı bir makalede X-Files’ın fazla dayanamayacağını; dizinin konusu ve cuma akşamı yayınlanıyor olması yüzünden çok uzun sürmeyeceğini belirtmişti. Buna rağmen The X-Files en uzun süren dizilerden birisi olmayı başardı.

6. Scully, Gerçek Hayatta Uzaylı Komplolarına İnanıyormuş

Entertainment Weekly’ye verdiği bir röportajda aslında şüpheci olanın Duchovny ve inançlı olanın da kendisi olduğunu itiraf eden Gillian Anderson, sözlerine şöyle devam ediyor:

“Psikokinezi bana daima ilginç gelmiştir; geleceği tahmin etmekle ilgili garip şeyleri falan seviyorum.”

7. Anderson ve Duchovny Pek de İyi Anlaşamıyorlarmış

Anderson ve Duchovny bugünlerde oldukça sıkı iki arkadaş olsalar da Gizli Dosyalar çekilirken durum böyle değilmiş. Variety’ye verdiği bir röportajda, “Diziyi çekmek bizi öylesine zorluyordu ki her ikimizin de içindeki canavar ortaya çıkmıştı,” diyen Duchovny, The X-Files: I Want to Believe filmi çekilene dek Anderson’la pek de iyi anlaşamadıklarını belirtiyor.

the x-files dizisi

“Her şey bittikten sonra durup düşünme fırsatı bulduk ve dedik ki; ‘Vay be! Birbirimizden gerçekten de hoşlanıyormuşuz.’ Böyle olacağı hiç aklıma gelmezdi doğrusu. O günden sonra birlikte çalışma şeklimiz dahi değişti. Aramızdaki bu ilişkinin her santimini hak ettik.”

Anderson, Duchovny’nin sözlerine şunları ekliyor:

“Son birkaç yılda ilişkimiz gerçekten de iyi bir arkadaşlığa dönüştü. Öyle sanıyorum ki birbirimizin ihtiyaçlarını, endişelerini daha iyi anlıyor ve daha çok empati kuruyoruz… Birdenbire fark ettik ki ikimiz de aynı gemideyiz, kavga etmeyi bırakıp iş birliği yapsak daha iyi olmaz mı?”

8. Scully Aslında Dizinin Ana Karakteriymiş

Çoğu zaman Carter’ın Mulder ve Scully’yi yaratmaktaki asıl amacının toplumun dayattığı cinsiyet rollerini yıkmak olduğu söylense de kendisi bunu bilerek yapmadığını belirmiş. Carter verdiği bir röportajda şöyle söylüyor:

“Scully’nin bir bilim kadını olması gerektiğini düşünüyordum ama bunu bilinçli bir şekilde yapmadım. Bu durum beni nasıl gösteriyor bilmiyorum ama böylesinin daha doğru olacağını düşündüm. Dizi için planlarımda hep bir erkek ve bir kadın vardı. Güçlü kadın karakterler daima ilgimi çekmiştir. Bana göre Scully dizinin ana karakteri, hepimizin içindeki o şüpheciyi temsil ediyor. Bilim-kurgunun temelinde yatan asıl şey bilim olmalı; yani Mulder ne kadar haklı olursa olsun dizinin ayaklarının yere basmasını sağlayan, gezegenlerin güneşin etrafında dönmesini sağlayan asıl kişi Scully.”

9. Scully Birçok Genç Kadının Bilim ve Mühendislik Dallarında Kariyer Yapmasında Etkili Olmuş

Nisan 2018’de Geena Davis Enstitüsü’nün medyadaki cinsiyet rolleri ve insanlara etkileri üzerine yaptığı bir araştırma Scully’nin diziyi izleyen kadınlar için oldukça büyük bir rol model olduğunu ortaya çıkardı. Bu araştırmaya göre dizinin şüpheci doktoru Scully, birçok kadının bilim, teknoloji, mühendislik ve matematik gibi alanlarda kariyer yapmasına ilham olmuştu.

Gillian Anderson gizli dosyalar

Yayınlanan raporda şöyle yazıyor:

- Reklam -

“Günümüz eğlence dünyasında bilim insanları genellikle beyaz önlükler giyen, laboratuvarlarında yalnız başlarına çalışan beyaz adamlar olarak gösteriliyor. Scully 1990’larda televizyonun en çok izlendiği saatlerde yayınlanan bir dizi ya da filmde yer alan tek bilim kadınıydı.”

Raporda “Scully Etkisi” olarak geçen bu durum sayesinde onlarca kadın bilim insanı olmaya niyet etmiş.

10. Sigara İçen Adam Aslında Figüranmış

Aktör William B. Davis, Gizli Dosyalar dizisinde ilk kez gözüktüğünde yalnızca arkada durması ve hiç konuşmaması planlanmıştı. O günlerde Sigara İçen Adam’ın (Cigarette Smoking Man) dizinin ana kötüsüne dönüşeceğini ne Davis ne de dizinin yayıncıları biliyordu.

x-files cigarette smoking man sigara içen adam

Davis, Palm Beach gazetesine verdiği bir röportajda konu hakkında şöyle konuşuyor:

“Dizide hiç yer almadığım bir zaman dilimi oldu; ardından, birdenbire bana bir iki satırlık replikler vermeye başladılar, o zamanlarda bunun oldukça ilginç bir durum olduğunu düşünmüştüm. Dizideki rolüm giderek artmaya devam etti ve en sonunda Mulder’ın silahıyla peşime düştüğü o sahne gelip çattı. İşte dönüm noktası buydu, dizinin yapımcıları bana bakıp; bu karakteri dizide tutmalıyız, gerçekten de ilginç bir karakter diye düşündüler ve ben de bunu yapabilecek kapasitedeydim.”

Bu sözlerin üzerine, “Karakter oldukça basit yazılmıştı ve tüm yük William’ın omuzlarındaydı,” diye ekleyen dizinin yazarı ve yapımcısı Frank Spotnitz, sözlerine şöyle devam ediyor:

“Bu karakter ona cuk oturmuştu. Hiç konuşmadığı zamanlarda bile sizi izlediğini hissedebiliyordunuz. Gözlerinin ardındaki zekayı görmemeniz mümkün değildi.”

11. Sigara İçen Adam Aslında Bir Sigara Tiryakisi Değilmiş

En azından role alındığında bir sigara tiryakisi değildi. William sigara tiryakiliğinden dizideki rolüne başlamadan 20 yıl önce kurtulmuştu. Ondan önce tam 25 yıl boyunca sigara içmişti. Sonraları rolünü yapabilmesi için bitkisel sigaralar verilse de dizide ilk kez oynadığı o sahnelerde içtiği sigaralar gerçek olmakla beraber dumanı içine çekmek zorunda kalıyordu. Davis bu konu hakkında şöyle diyor:

“Bu durum uzun süre önce derinlere gömdüğüm arzuların tekrar gün yüzüne çıkmasına sebep oldu.”

12. Dizinin Gerçekçi Olması için Bir Düzine Bilim İnsanından Yardım Almışlar

Dizinin olabildiğince gerçekçi olabilmesi için yapımcılar Maryland Üniversitesi’nde mikrobiyoloji uzmanı olan Anne Simon dahil onlarca bilim insanından yardım almışlar. Simon, dizideki rolünün yazarlara yarı kurtçuk, yarı adam şeklinde bir canavar yaratamayacaklarını söylemekten ziyade onların daha mantıklı fikirlerle ortaya çıkmalarını sağlamak olduğunu söylemiş.

the x-files hakkında bilgi

Tüm bunların yanı sıra Carter, o sıralar MIT’de profesör olan kardeşinden yardım istemiş. Verdiği bir röportajda ilk sezondaki teknik terimlerin çoğunun kardeşi sayesinde doğru yazıldığını belirtmiş.

13. Gizli Dosyalar’ın “The Lone Gunmen” Adında Silinip Giden bir Yan Dizisi de Var

Dizide The Lone Gunmen diye bahsedilen ve kendi dergilerini yayınlayarak komplo teorilerini araştıran bir üçlü var. Bu karakterler insanlar tarafından fazlaca sevilmeye başladığından onlara özel bir yan dizi yapılmış; ancak dizi on üç bölüm sonunda yayından kaldırılmış.

14. Mitch Pileggi’nin Kel Kafası Az Daha Skinner Rolünü Kaçırmasına Sebep Olacakmış

the x-files Mitch Pileggi

Pileggi, FBI Müdürü Walter Sergei Skinner rolü için tamı tamına üç kez denenmiş. Verdiği bir röportajda Chris Carter’ın kendinden nefret ettiğini düşündüğünü itiraf eden Pilegi, Carter sonradan kel bir FBI ajanı oldukça sıra dışı göründüğü için bu şekilde zorluk çıkardığını söylemiş.

15. Breaking Bad’in Böylesine İyi Olmasının Sebebi Aslında X-Files’mış

Breaking Bad’in yaratıcısı olan Vince Gilligan X-Files dizisi için yıllarca yazarlık yapmış. Yazdığı bölümlerden birisi olan 6. sezonun Drive adlı bölümünde Bryan Cranston, Mulder’ı kaçıran Patrick Grump isimli karakteri canlandırmış. Cranston’ın gösterdiği başarılı performans yıllar boyunca Gilligan’ın aklından çıkmamış. Oyuncunun yıllar sonra Breaking Bad dizisinde Walter White rolünü oynamasını sağlayan şey de işte buymuş.

İşte daha önce Gizli Dosyalar dizisinde yer alan diğer Breaking Bad oyuncularının bir listesi: Aaron Paul (Jesse), Dean Norris (Hank), Raymond Cruz (Tuco), Danny Trejo (Tortuga) ve Michael Bowen (Uncle Jack).

16. Maaş Konusunda Eşitsizlikler Yaşanmış

Gillian Anderson’ın söylediklerine göre kendisi gibi başrol oyuncusu olan David Duchovny’yle aynı maaşı alabilmek için üç yıl boyunca uğraşması gerekmiş. Hatta stüdyonun yetkilileri onun sahnede Duchovny’nin birkaç adım gerisinde durmasını dahi istemişler.

david Duchovny x-files

Bu ayrımcılık ne kadar sinir bozucu olsa da bununla kalmamış. 2016 yılında, dizi yeniden gündeme geldiğinde Gillian’a Duchovny’ye teklif edilen ücretin yarısı teklif edilmiş. Gillian, verdiği bir röportajda böylesine bir ücretin delilik olduğunu belirtmiş.

Her filmde ve dizide olduğu gibi X-Files’ın da geçmişinde bir sürü çalkantılı olay yaşanmış. Acısıyla tatlısıyla geride bir sürü anı bırakmış. Pileggi’nin Skinner rolünü alması bizi sevindirse de 2016 yılında bile kadınla erkeğin maaşları arasında böylesine bir ayrımcılık yapılması bizleri üzdü. Tüm bunların yanı sıra bir kez daha görüyoruz ki zamanında attığımız o küçük adımlar, basit işler gelecekte yapacağımız projelerin temelini atıyor. Bunun en büyük örneği de Breaking Bad olmuş.

X-Files gibi bir dizi bir daha gelir mi gerçekten bilmiyoruz; ama bildiğimiz bir şey varsa bu dizide yer alan, güçlenen insanların etrafa dağılmış olmaları. Aynı bir ağacın tohumları gibi. Tıpkı Breaking Bad ve Better Call Saul gibi.

Siz ne dersiniz? Yapım hakkındaki görüşlerinizi, teorilerinizi ve anılarınızı Kayıp Rıhtım Forum’da bizimle paylaşabilirsiniz.

Kaynak: Mental Floss

Halil Oğulcan Karamağara

Bir sürpriz yumurtanın içinde, 1994 yılında, İstanbul'da düşmüşüm annemin karnına. Mesela ağlamamışım doğduktan sonra. Tabii sonradan arayı kapattım. Şu anda Tekirdağ, Namık Kemal Üniversitesinde İngiliz Dili ve Edebiyatı okuyor, kendimi geliştirmeye çalışıyorum. Anime, dizi ve film izlemeyi çok severim. Okumayı da. Arada kendimi oyun oynamaya kaptırdığım da olmuyor değil. En çok da büyünce yazar olmak istiyorum.

2 Yorum BULUNUYOR


  1. Avatar for Pardus Pardus dedi ki:

    Müziği de efsaneler arasındadır.

  2. Avatar for azizhayri azizhayri dedi ki:

    Çok güzel bir çalışma olmuş, X Files en sevdiğim diziler arasındadır. Hatırladığım kadarıyla filmleri de vardı.

Henüz yorum yok. Forum'a gelip sohbete katıl.

Suburban Screams - John Carpenter - Korku Belgeseli

John Carpenter 13 Yılın Ardından Korku Dizisi “Suburban Screams” ile Yönetmen Koltuğuna Dönüyor

The Crown 6. Sezon Çıkış Tarihi

“The Crown” 6. Sezon ile Sona Eriyor: Netflix Dizisinde Final Tarihi Belli Oldu [Video]