Beyza Taşdelen
Pertev Naili Boratav’ın “Nesirle söylenmiş, dinlik ve büyülük inanışlardan ve törelerden bağımsız, tamamiyle hayal ürünü, gerçekle ilgisiz ve anlattıklarına inandırmak iddiası olmayan kısa bir anlatı,” olarak tanımladığı masallar, üzerinde bulunduğumuz topraklarda çok çeşitli şekilde halkın yaşantısı içerisinde yer etmiş ve bu yaşantıyı yansıtacak biçimde evrilerek ağızdan ağza günümüze kadar aktarılmıştır. Ancak günümüzde çoğu masal ya yazıya dökülmediği için unutulmakta ya da yeni nesillere yeterince derli toplu bir şekilde tanıtılamamaktaydı. Bu sorunun üstesinden gelmenin tek yolu ise sabırla bu masalları bulup kayıt altına almaktan geçiyordu.
İşte bu eksikliği fark ederek çalışmaya başlayan Prof. Dr. Necati Demir‘in, edebiyatımızın en özgün kollarından biri olan masalcılık geleneğimizi unutuluştan korumak için bizlere kazandırdığı Anadolu Türk Masallarından Derlemeler raflardaki yerini aldı. Kitapta, Demir’in izlerini 1985 yılından beri sürdüğü ve birinci ağızdan dinleyerek kayıt altına aldığı 330 masal, Türk kültürünün renkli kapılarını okuyucusuna aralamakla kalmıyor, unutulma tehlikesini atlatmış bir biçimde arşivlere girmiş oluyor.
Ötüken Neşriyat tarafından yayımlanan bu değerli eserin tanıtım bülteni ise şu şekilde:
“Kültürümüzün çok uzun bir geçmişi ve muazzam bir derinliği bulunmaktadır. Dolayısıyla kültürümüz çok büyük bir zenginliğe ve köklü bir yapıya sahiptir. Türk kültürü, her sahada önemli ve nitelikli insan yetiştirmek bakımından dünyada eşi olmayan bir kültürdür. Türk tarihinde alp ve bilgenin çok olması bundandır. Bununla birlikte binlerce yıllık Türk kültürü, yeni zamanların yıkıcı tesirleri karşısında bugün maalesef pek çok kültür unsurunu kaybetme tehlikesiyle karşı karşıyadır. Prof. Dr. Necati Demir, kültürümüzün karşı karşıya olduğu sıkıntıların farkında bir aydın olarak, yaklaşık otuz yıldır hiç durmadan ve dinlenmeden kültür varlıklarımızın kayıt altına alınması ve bunların geniş kitlelerce okunup bilinmesi uğraşı içindedir. Anadolu Türk Masallarından Derlemeler başlığıyla sunulan bu çalışmada, Prof. Dr. Necati Demir’in 1985 yılından bu yana Anadolu’nun muhtelif yörelerinden, bizzat masal anlatıcılarının kendilerinden dinleyerek kayda aldığı 330 masal bulunmaktadır. Alfabetik sıraya göre dizilmiş masallarda geçen mahallî kelime ve deyimler ile ifade biçimleri için bir sözlük hazırlanmış ve masalların kaynak şahısları ile ilgili bilgiler de okuyucunun dikkatine sunulmuştur.
Kitabın ön okumasına yayınevinin sitesinden ulaşabilirsiniz. Zafer Yılmaz tarafından resimlenen kitap, Türk kültürünün kaybolmaya yüz tutmuş anlatılarını merak eden her okur için değerli bir kaynak olacaktır.
