Devrim Beyaz
1993 yılında Yunus Nadi Roman Ödülü’ne layık görülen, edebiyatımızın güçlü kalemlerinden Buket Uzuner de sansüre maruz kalan edebiyatçılar arasına katıldı. Yazarın ilk olarak 1986 yılında yayımlanan “Ayın En Çıplak Günü” adlı öykü kitabı sansür engeline takıldı.
34 yıl boyunca toplamda 19 baskı yapan Ayın En Çıplak Günü; Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Küçükleri Muzır Neşriyattan Koruma Kurulu, Gebze Cumhuriyet Başsavcılığı Hazırlık Bürosu’nun 2018/20969 sayılı soruşturma dosyasına dayandırılarak sansürlendi.
Kurul, eserin 18 yaşından küçüklerin maneviyatı üzerinde muzır tesir yapacak nitelikte olduğunu bildirdi. Böylelikle öykü kitabı 1117 sayılı kanunun 3266 sayılı kanunla değişik 4’üncü maddesindeki sınırlamalara tabi olacak. Karar, oy birliği ile alındı.
Yazarın konuya dair ilk açıklaması şu şekilde oldu:
Buket Uzuner: “Ahlak; Tecavüzcü, Hırsız ve Katillerin Cezasız Kalmasıyla Bozulur”
“1986’da yayımlanmış ve 19 baskı yapmış, 34 yıldır binlerce kişinin okuduğu “Ayın En Çıplak Günü” adlı bir öykü kitabının 34 yıl sonra âniden ‘ahlaka aykırı’ olduğuna karar vermek, sansürlemek- eğer haber doğruysa?- gerçeküstü bir durum gibi görünüyor bana. Diyorum ki; Karantina Günleri’nde herkes can derdindeyken acaba sürrealist bir sanat şakası mı yapılmıştır? Ben hayatım boyunca şöyle düşünmüşümdür: Kitaplar insanların ahlakını bozmaz, ahlak; tecavüzcü, hırsız ve katillerin cezasız kalmasıyla bozulur.”
Ayın En Çıplak Günü Kitabının Akıbeti Ne Olacak?
Peki 1117 sayılı kanunun 3266 sayılı kanunla değişik 4’üncü maddesindeki sınırlamalar neleri içeriyor?
Buna göre öncelikle eserin üzerine herkesin kolayca görüp okuyabileceği şekil ve büyüklükte “Küçüklere zararlıdır” ibaresi yerleştirilecek. Ardından eserin açık sergilerde ve seyyar müvezziler tarafından satılması engellenecek. Dükkanlarda, camekanlarda ve benzeri yerlerse teşhir edilemeyecek. Bir yerden bir yere teşhir maksadıyla açık bir surette taşınamayacak. Gazeteler, mecmualar, duvar ve el ilanları, radyo ve TV ile ya da diğer şekillerde ilan edilemeyecek, satışı için reklam yapılamayacak. Para karşılığı ve ücretsiz küçüklere gösterilemeyecek, okul ve benzeri yerlere sokulamayacak.
Ayın En Çıplak Günü – Buket Uzuner | Arka Kapak
Herkesin yaşamında çıplak günler vardır;
savunmasız, iddiasız, direnmesiz,
gösterişsiz, öylece… Yalın ve kendi
halinde. İçine kimsenin kabul edilmediğ,
alınmadığı, hani o ’en yakınlar’ın bile…
Bu kitaptaki öyküler benim en çıplak günlerimde yazıldılar.
İlk olarak 1986’da yayımlanan ve 9 öykü içeren eser 138 sayfadan oluşuyor. 34 yılda binlerce okura ulaşan kitabın sansüre uğraması ise sosyal medyada tepki ile karşılandı.
Gelişmelere dair yorumlarınızı Kayıp Rıhtım Forum’da bizimle paylaşabilirsiniz.
* Netflix ve Hükûmetlerin Savaşı: İşte Yayından Kaldırılan Yapımlar
Kaynak: Cumhuriyet
Dünya can derdinde, birileri sansür. Şaka gibi. Oysa bizim de can derdinde olduğumuzu sanıyordum. Çok yazık.
“Sansür mevzusu bi’ başladı mı, alıp başını gider, kitap, tiyatro, film, vs. hiçbir şey kalmaz.” diyordum. Hay düşünmez olaydım.
Aradan geçen 34 yıl boyunca dikkat etmemişlerde bu sene mi farkına varmışlar? Bu sansür olayları aldı başını gidiyor gerçekten. 18 yaşından küçükler satın alacak ve okuyacak kaygısına yazar girmemeli. Kitabın satışını ve pazarlamasını yapan kurum, kuruluş ve müesseseler gerekli ayarlamaları yapmalıdırlar diye düşünmekteyim. Bir kurguda iyiyi tasvir edebildiğimiz kadar kötüyü de etraflıca anlatmamız gerekmez mi? Sonuçta hepsi hayattan olan şeyler ve aradaki denklemi kurup, mesajı algılayabilmek okuyucuya kalıyor. Kötü olanı desteklemek için yazılmıyor sonuçta. Tabii kitabın içeriğinede bakıp daha sağlıklı bir yorum yapmam gerekir. Ülkemizin bu anlamda geldiği hali görünce tutamadım kendimi, yazmak istedim…
Bence Uyumsuz Defne Kaman’ın Maceraları: Su adlı kitabına sansür koyulmalı. Edebi birikiminizi bir gecede kaybettirecek kadar kötü bir kitap
