Çiğdem Erkal: “En Çok Yorulduğum Çeviri Ejderha Mızrağı Oldu”

Çiğdem Erkal geçen aylarda katıldığı bir söyleşi programında, en çok yorulduğu çeviri macerasının ünlü fantazi serisi Ejderha Mızrağı olduğunu ifade etti. Erkal’ın başta J.R.R. Tolkien’in Yüzüklerin Efendisi serisini ve Ursula K. Le Guin’in Yerdeniz’ini dilimize kazandırdığı biliniyor. Bu dikkat çeken cevabın perde arkası ise çevirmenliğe meraklı pek çok kişiye ışık tutacak cinsten.

J.R.R. Tolkien, Ursula K. Le Guin, David Eddings, Tracy Hickman, Margaret Weis, Tom McCarthy ve Jan Morris gibi yazarları Türkçeye kazandıran Çiğdem Erkal’ın yeri özellikle fantazi ve bilimkurgu okurları arasında ayrı. 2019 yılında bilimkurgu romanı Uçan Mabet ile yazar koltuğuna da geçen Erkal’ın, bu kitabın tanıtım faaliyetleri sırasında katıldığı sohbette aktardığı altı çizilesi satırları gündeme taşımak istedik.

Tolkien eserlerine odaklanan Orta Dünya – Legendarium Türkiye adlı YouTube kanalına konuk olan Erkal, başta Yüzüklerin Efendisi serisinin çeviri süreci olmak üzere pek çok konuda önemli açıklamalarda bulundu. Çevirmenlik sürecinden, yaşadığı zorlu deneyimlerden ve faydalandığı kaynaklardan da bahseden Erkal’ın “en çok yorulduğu çeviri macerasına” dair yaptığı yorum ise dikkatlerden kaçmadı.

Çiğdem Erkal: “Ejderha Mızrağı Çevirileri Kitaplardaki Mantık Hataları Nedeniyle Yorucu”

Tolkien gibi içerisinde pek çok farklı lehçenin bulunduğu bir yazarı, Le Guin gibi politik alt metni derinlikli bir başka ismi dilimize kazandıran Çiğdem Erkal’ı en zorlayan metinlerin Tracy Hickman ve Margaret Weis ikilisine ait olması son derece ilgi çekici. İlk olarak rol yapma oyunu olarak yaratılan Ejderha Mızrağı (Dragonlance) yıllar içerisinde kendisine edebiyat dünyasında geniş bir külliyat yaratmayı başarmıştı.

Erkal Ejderha Mızrağı çevirilerini yaparken yaşadığı zorlu süreci şu sözlerle aktarıyor:

“Ejderha Mızrakları bana daha yüzeysel geldi. Onun dili daha kolay olmasına rağmen beni daha çok yordu. Çünkü mantık hataları vardı cümlelerde. Özenli değildi. Sonuç olarak Tolkien bir dilbilimci ve onun her kurduğu cümle inanılmaz sağlam, mantığı var. Keyif alıyorsunuz. Çözüyorsunuz. Onun karşılığında bir şey yazabiliyorsunuz. Ejderha Mızrakları’nda beni en çok yoran o oldu. Çünkü mantık hatasını görüyorsunuz ama siz bir çevirmensiniz. O mantık hatasını düzeltemezsiniz. Aynı mantık hatasını Türkçede de yapmak zorundasınız. O beni çok yordu. Yoksa hikâye olarak olay örgüsü güzel. Fakat dilde eksikliği var bana soracak olursanız. En çok yorulduğum çeviriler Ejderha Mızrakları oldu.”

Çiğdem Erkal’ın katıldığı söyleşinin tamamını aşağıdan izleyebilirsiniz:

Siz Çiğdem Erkal’ın bu açıklamalarına katılıyor musunuz? Yorumlarınızı Kayıp Rıhtım Forum’da bizimle paylaşabilirsiniz.