Devrim Beyaz
Claudio Morandini 2018’in başında “Kar, Köpek, Ayak” ile ilk defa Türkçeye çevrildiğinde eriştiği kısıtlı kitleye rağmen çokça sevilmişti. Masal olamayacak kadar gerçek, gerçek olamayacak kadar büyülü bu romanı biz de Haftanın Kitabı köşemizde konuk etmiştik. Çağdaş İtalyan edebiyatının en önemli yazarları arasında gösterilen Morandini’nin yeni kitabı “Taşlar” geçtiğimiz günlerde raflardaki yerini aldı.
Kurduğu dil üzerinden Dino Buzzati’ye benzetilen Morandini’nin üslubu biraz sakin, biraz duru ama çokça eğlenceli ve ironik. Modus Legendi ve Premio Procida-Isola Di Arturo-Elsa Morante gibi ödüllerin de sahibi olan yazar, yeni kitabında da tıpkı diğerinde olduğu gibi sürreal bir atmosferde kuruyor anlatısının sınırlarını. Doğa ve insan arasındaki çatışma, her iki kitabın da hâkim temaları.
Morandini, küçük, sakin, pastoral parçaları alıyor; çokça hayal gücü, doğayla insan arasındaki uyum/çatışma, çılgın halüsinasyonlar ve edebiyatın büyüsüyle harmanlıyor. Böylece ortaya tam kıvamında bir peri masalı çıkıyor.
Edebî kurgu ve gerçek arasındaki güvenilmez sınırlar üzerinde okurla oyun oynamaktan da çekinmeyen yazarın “Taşlar” kitabının arka kapağı şöyle:
Küçük İtalyan köyü Sostigno’da her yer taşlarla dolmaktadır. Tarlalarda, sokaklarda, evlerde açıklanamaz bir şekilde ortaya çıkan ve gün geçtikçe sayıları artan taşlar canlı varlıklarmış gibi hareket ederler. Fısıldadıklarını duyanlar bile olmuştur…
Jeologlar, taşların bölgedeki yer kabuğu yapısının bir sonucu olduğunu öne sürseler de köyün taşlarla dolmasına bir açıklama getiremezler. Böylece köylüler, inanışları ve tecrübeleri ışığında yaşadıklarını anlamlandırmanın ve taşlarla mücadele etmenin yollarını aramaya başlarlar. Olayların nedeni gibi başlangıç noktası da söylentilere göre değişir. Hayaletlerin ya da kötü ruhların işi midir bu? Yoksa doğa yılların intikamını mı alıyordur? Belki köy halkının sakladığı sırlardır sebebi?
Dino Buzzati’nin günümüzdeki temsilcisi olarak gösterilen Claudio Morandini, tüm bu küçük, sakin, pastoral parçaları alıyor; çokça hayal gücü, doğayla insan arasındaki çatışma ve edebiyatın büyüsüyle harmanlıyor.
Kitap hakkında yapılan yorumlar ise şu şekilde:
“Claudio Morandini, hayal kurmasını bilen bir yazar. Peri masallarını, efsanelerin hafifliğiyle işleyip, trendlerden bağımsız olarak, berrak ve evrensel hikâyeler yaratan bir ruh. Aslen Aosta Vadisi’nden bu ses, Beckett’e ve Buzzati’ye yakın anlatım stiliyle melez edebiyatın bir temsilcisi.” – Sergio Pent
“Yazar, otuz kısa bölümden oluşan hikâyenin tonunu ve kurgusunu öyle iyi ayarlamış ki kapalı bir anlatı atmosferi ve dağ manzarasının da yardımıyla duygusunu çok net aktarıyor: Tuhaf. Morandini, yetenekli bir şekilde kullandığı üslubuyla sonuçta basit bir hareketle başlayan zengin bir macera yaratıyor: Bir taş belirdi.” – Corriere della sera
“Şiirsel bir tehditle parçalanmış bir toplum arasında bir roman: Taşlar.” – Fabrizio Ottaviani, Il Giornale
Kendisi için kurgusal dünya ve gerçek dünyanın iç içe olduğunu ifade eden yazar, yazdıklarıyla da bunu okura hissettiriyor. K24′te yayınlanan söyleşide ise Buzzati ile olan yakınlığını şöyle tarif ediyor:
“Buzzati’nin en çarpıcı dağ hikâyeleri, Yaşamdan da Üstün, Tatar Çölü gibi pek de ön planda olmayan romanlarında yer alıyor. Bunlarla birlikte, yazarın Yaşlı Ormanın Gizemi ve Dağların Adamı Barnabo gibi ilk romanlarındaki büyülü, masalsı atmosferi de Kar, Köpek, Ayak’ta izler bıraktı.”
Bu açıdan baktığımızda, oldukça mütevazı bir yazarla da karşı karşıya olduğumuzu anlayabiliyoruz. Post Dergi’de yayınlanan bir söyleşide, Morandini Binbir Gece Masalları ile ilgili bir soruya ise şu şekilde yanıt veriyor:
Kar, Köpek, Ayak okuması o kadar kısa süren, küçük bir hikayedir ki herhangi bir Şehrazat için hayatta kalmayı garanti etmez. Romanlarımın her birini, ancak ben yazmayı bıraktığımda kesintiye uğrayacak uzun, karmaşık bir üst romanın bir parçası (bir bölümü) olarak görüyorum. Her hikaye başkalarıyla iç içe, komşu toprakları araştırır, önceki hikayelerden gelir ve sonunda daha büyük ve daha tabakalı bir fresk meydana getirir. Ama artık Balzac zamanında değiliz: bizimki delikler ve gölgelerle dolu bir fresk.
“Taşlar” Türkçeye, yazarın önceki kitabında olduğu gibi Esma Fethiye Güçlü tarafından İtalyanca aslından çevrildi. Timaş Yayınları’ndan çıkan eserin editörlüğünü Ayşe Tuba Ayman üstleniyor. Kitabın kapak tasarımı ise Barış Şehri’ye ait.
Sözü daha fazla uzatmadan sizleri kitaptan tadımlık bir ön okumayla baş başa bırakalım. Hemen buraya tıklayarak “Taşlar”ın ilk dört bölümüne ücretsiz bir şekilde ulaşabilirsiniz.
Keyifli okumalar diliyoruz!
Henüz yorum yok. Forum'a gelip sohbete katıl.