Lawrence Durrell’ın Kült Roman Serisi “İskenderiye Dörtlüsü” Yeni Baskısı ile Raflarda

Lawrence Durrell tarafından kaleme alınan İskenderiye Dörtlüsü serisi yeni baskıları ile okurun karşısına çıkıyor. Eserler, önceki edisyonlarda olduğu gibi Can Yayınları etiketiyle yayımlanıyor.

Can Yayınları, Lawrence Durrell’ın Türkçedeki kitaplığını yenilemeye İskenderiye Dörtlüsü ile başladı.

1912 yılında Hindistan’da doğan Britanyalı romancı, şair ve oyun yazarı Lawrence Durrell; çoğunlukla ilk defa 1957 yılında yayımlanmaya başlayan ve orijinal adı Alexandria Quartet olan İskenderiye Dörtlüsü ile tanınıyor.

Genç yaşta İngiltere Dışişleri Bakanlığı’nda çalışan, Mısır, Yugoslavya, Rodos, Kıbrıs ve Güney Fransa’da görev yapan Durrell; Hint ve Tibet kültürünü, dinlerini ve mistik atmosferini yakından tanımış bir isim.

Yazar Kıbrıs’taki görevi sırasında Mısır başta olmak üzere Akdeniz ülkelerinin geçmişi ve kültürü hakkında da detaylı bilgiler ediniyor. Burada edindiği birikimi, Orta Çağ Avrupa’sını karanlığa boğan kilise egemenliğinin başkenti Avignon’da 20. yüzyılın en çok ses getiren romanlarından bazılarını yazmakta kullanıyor: İskenderiye Dörtlüsü ve Avignon Beşlisi.

Durrell romanlarının yanı sıra gezi yazıları, şiirler, tiyatro oyunları, denemeler, güldürü yazıları ve mektuplar da kaleme almış bir yazar.

Türkçede ilk defa 1984’te çıkan İskenderiye Dörtlüsü, Ülker İnce tarafından dilimize kazandırılmıştı. İnce bu serinin çevirisiyle Yazko Çeviri dergisinin Azra Erhat Çeviri Ödülü’ne de layık görüldü.

İşte İskenderiye Dörtlüsü Kitapları

Justine: İskenderiye Dörtlüsü 1 – Lawrence Durrell | Arka Kapak Tanıtımı

Geçmişte olanlardan hiçbirimizin sorumlu tutulamayacağını yavaş yavaş anlıyorum. Bedelini ödemek biz çocuklarına düşse de yargılanması gereken bu kentin kendisidir. Peki, nedir bizim dediğimiz bu kent? Neler gizlidir İskenderiye sözcüğünde?

Akdeniz’in güneyinde sırlarla dolu bir liman kenti: İskenderiye. Palmiyelerle sıralı bulvarlar, gıcırdayan tramvaylar, rengârenk tezgâhlarıyla pazarlar, gizli buluşmaların yapıldığı kahvehaneler, asırlar önce yanmış olsa da tüm kente gölgesini yaymaya devam eden destansı bir kütüphane. Ve şehrin havasını soluyan, arzuyu, kıskançlığı, ihaneti ve şiddeti tecrübe eden kayıp bir nesil.

Justine, Durrell’ın “çağdaş sevgi”yi irdelemek üzere kaleme aldığı, 20. yüzyılın en görkemli başyapıtlarından biri olan İskenderiye Dörtlüsü’nün ilk cildi.

“Justine’i 1967’de okuduğumdan beri aynı kişi değilim… Durrell’ın İskenderiye’si sıra dışı bir güzellik ve duygusallıkla dolu… En olağanüstü İngiliz romanlarından biri.” – André Aciman

Eser toplamda 296 sayfadan oluşuyor. Kitabın editörlüğü Çiçek Eriş’e ait.

Balthazar: İskenderiye Dörtlüsü 2 – Lawrence Durrell | Arka Kapak Tanıtımı

Ünlü İngiliz yazarı Lawrence Durrellin dört kitabından oluşan İskenderiye Dörtlüsünün ilk kitabı olan Justinei kısa bir süre önce yayımlamıştık. Balthazar, bu dörtlünün ikinci kitabı. Üçüncü kitap olan Mountolive ve son kitap Cleayı da yakında yayımlayıp bu büyük dörtlüyü tamamlamış olacağız. Bilindiği gibi İskenderiye Dörtlüsü, 1960’lı yıllarda İngiliz romancılığında büyük yankılar uyandırmış, kısa sürede dünya dillerine çevrilmişti. Durrellın bu dörtlüde anlattığı sevgi ilişkileri, yalnızca erkek-dişi ilişkisi olarak kalmaz. Durrell, her türlü cinsel ilişkiyi büyük bir soğukkanlılıkla ele alır ve anlatır. Cinselliğin değişik biçimlerini deneyen Justine’in ilişkilerinin tanığı olan Darley, yıllar sonra bu izlenimlerini yazar ve ortaya Justine adlı kitap çıkar. Ancak Darley’in olayları ve gerçekleri yorumlayışı, kendi görüş açısıyla sınırladır. Birçok ayrıntı belirsiz kalır. Bu belirsizlikler, öbür roman kişilerinin bakış açılarından anlatılarak değişik boyutlara erişecek ve böylece ortaya Balthazar (1958), Mountolive (1958) ve Clea (1960) adlı, dörtlünün öbür üç kitabı çıkacaktır.

Eser toplamda 288 sayfadan oluşuyor ve editörlük koltuğu Seçkin Selvi’ye ait.

Mountolive: İskenderiye Dörtlüsü 3 – Lawrence Durrell | Arka Kapak Tanıtımı

20. yüzyılın en büyük romancılarından biri olan Lawrence Durrell, Justine, Balthazar, Mountolive, Clea adlı kitaplarından oluşan İskenderiye Dörtlüsü’nü, yapısal özellikleri bakımından bir “Avrupa romanı” olarak tanımlar. Bu dörtlü, roman kurgusu olarak birbirini izleyen bir süreci yansıtmaz. Aynı roman kahramanlarının, aynı zaman diliminde yaşadıkları olayları, kendi bakış açılarından, kendi yorumlarına göre farklı biçimde dile getirmeleriyle biçimlenir. Durrell’ın amacı, bakış açıları değişince, olayların ve kişilerin görünümlerinin de değişik anlamlar aldığını vurgulamaktır. Bu, çağımız roman sanatında çok önemli bir anlatı devrimidir. Bir gizem açılırken, yeni bir gizemin örtüsüne bürünür, okuma zevki aralıksız devam eder. Romanların anlattığı olaylar ve kahramanlar aynı olmakla birlikte, dörtlünün başkahramanı, olayların geçtiği İskenderiye kentidir. Dörtlünün üçüncü kitabı olan Mountolive de diğer üç kitapta olduğu gibi hayatın en önemli öğesi sayılan aşkın gerçeğini araştırır ve aşkın kural, töre, sınır tanımayışını hikâye eder.

Üçüncü cilt toplamda 376 sayfa. Editörlük ise Seçkin Selvi imzasını taşıyor.

Clea: İskenderiye Dörtlüsü 4 – Lawrence Durrell | Arka Kapak Tanıtımı

Yeni imgeler, yeni kentler, yeni durumlar, yeni aşklar adına, düşlerimin bin bir güçlükle kazanılmış topraklarından vazgeçmem kolay değildi. O yerle ilgili düşlerime saplantılı biri gibi sarılır olmuştum… Bulunduğum yerde kalmak, diye düşünüyordum, acaba daha akıllıca olmaz mıydı? Belki. Ama gitmem gerektiğini biliyorum. Gerçekten de hemen bu gece gitmeliydim!

Akdeniz’in güneyinde, savaşın kıskacına girmiş bir liman kenti: İskenderiye. Darley, uzun bir ayrılıktan sonra döndüğü kentte bir devrin çoktan kapanmış olduğunu görür: Justine yaşlanmıştır, Balthazar yalnız ve hastadır. Bir tek Clea cazibesini yitirmemiştir. Bir de İskenderiye…Clea, Durrell’ın “çağdaş sevgi”yi irdelemek üzere kaleme aldığı, 20. yüzyılın en görkemli başyapıtlarından biri olan İskenderiye Dörtlüsü’nün dördüncü ve son cildi.

“Bazı yazarlar dili yeniden yaratır; bazılarıysa dünyayı. Durrell ikisini birden yaptı.” – André Aciman

Dörtlemenin son cildi toplamda 328 sayfadan oluşuyor. Romanın editörlüğü Seçkin Selvi tarafından gerçekleştiriliyor.

Haziran 2022 itibarıyla yeni baskıları okurla buluşturulan dizi, Can Yayınları’nın Modern serisi kapsamında yayımlanıyor. Serideki diğer kitaplara buradan göz atabilirsiniz.

Lawrence Durrell imzalı İskenderiye Dörtlüsü hakkındaki görüşleriniz neler? Yorumlarınızı Kayıp Rıhtım Forum’da bizimle paylaşabilirsiniz.