Kur Krizi Sonrası Kitap Fiyatları Yükselmeye Devam Ediyor

Kitap fiyatları zamlanmayı sürdürüyor. Türk lirasının özellikle dolar ve avro karşısında kaybettiği değer, yayıncılık dünyasını ciddi anlamda zora soktu. Yayıncılar, 30 TL’lik kitabın etiket fiyatını 80 TL’ye çıkartmak durumunda kaldıklarını aktarıyor.

Türkiye ekonomisi çalkantılı günler geçirmeye devam ediyor. 2018’deki Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne geçişten sonra Türk lirası önlenemez bir şekilde değer kaybediyor. Aynı yıl yayınevlerine sorduğumuz, “Yayıncılığın geleceği ne olacak?” sorusunun üzerinden TL neredeyse üç kat daha değer kaybetti. Bütün kalemleri dolar ve avro üzerinden hesaplanan yayıncılık sektörü ise özellikle son birkaç haftada yaşanan değer kaybının ardından büyük zamlar yapmak durumunda kaldı. Kimileri ise yayını durdurduğunu açıkladı.

Kırmızı Kedi Yayınevi’nin sahibi Haluk Hepkon BBC Türkçe’den Burak Abatay’a verdiği demeçte şu ifadeleri kullandı:

“Şu an 20-30 TL olan bir kitabın satış fiyatını 70-80 TL’ye çıkaracağız. Bunu kâr etmek için değil, zarar etmemek için yapacağız.”

Kitap Fiyatları Artmaya Devam Edecek – Yayınevleri ve Dergiler Endişeli

Sosyal bilimler odaklı eserler yayımlayan Heretik Yayıncılık da kur artışı, kâğıt maliyetlerindeki olağanüstü artış, üretim sürecindeki bütün aşamaların peşin olarak işlemeye başlaması, kapak kağıdının olmaması nedenleriyle baskısı biten kitaplarını yeniden basmayacağını kaydetti.

Dergah Yayınları sahibi Asım Onur Erverdi de sürecin sürdürülebilir olmaktan çok uzak olduğunu aktardı:

“Diyelim ki 10 TL’ye bir kitap sattık. Maliyetleriniz 6 TL idi. Maliyetlerimiz 10 TL oldu. Ama ürettiğiniz 10 TL’lik kitabın gelirini de siz 6 ay sonra tahsil edeceksiniz. Bu büyük bir finansman krizidir yayınevleri için. Bu sürdürülemezdir. Sattığı ürünü yerine koyamama ihtimalini doğurur.”

Vergiler ve Stok Maliyetler Krizi Büyütüyor

Agora Kitaplığı’ndan Osman Akınhay, artık 2.000’den fazla satış yapan bir kitabın bile yayınevine kâr getiremeyeceğini belirtiyor. Bununla birlikte stok maliyeti ve vergilere dair şunları ifade ediyor:

“Stok maliyeti ve yüzde 25’lik kurumlar vergisi önemli bir şey. Diyelim ki bin adet kitap basıyorsunuz ve 500 adetini de dağıtıyorsunuz. Maliye bunun kurumlar vergisini, bastığınız tüm kitabı nasıl olsa satacaksınız diyerek sizden geçici peşin vergi olarak alıyor. Satmadığınız kitabın vergisini ödüyorsunuz. Ayrıca dağıtmadığınız kitabı da stokluyorsunuz.”

Bianet’ten Hikmet Adal’ın haberine göreyse Notos Kitap’ın yayın yönetmeni Semih Gümüş, maliyetlerdeki hızlı yükselişi şöyle aktarıyor:

“Şimdi içine sokulduğumuz bu ekonomi-politikanın dövizde neden olduğu olağanüstü artıştan sonra, maliyetlerimiz bir ayda yüzde 70 dolayında arttı. Notos’un 89. sayısının kâğıdının tonu 800 Euro idi, 90. sayısının kâğıdı –eğer gene artmazsa– 1.350 Euro.”

Çözüm Önerileri

Yayıncılar Kooperatifi Yönetim Kurulu Başkanı Elif Akkaya’nın Adal’a aktardığı çözüm önerileri ise şu şekilde:

• Dövizin yükselmesine neden olan iktisadi politikalardan acilen geri dönülmesi.
• Kültür hayatımızın devamlılığını sağlamak üzere devletin kâğıt ithalini devlet eliyle yapmak dâhil çok çeşitli sübvanse kanallarını oluşturması.
• Bugün kâğıt ithalinde uygulanan; kitap kâğıdında yüzde 8, Bristol’de yüzde 18 KDV uygulamasının acilen sıfırlanması.
• Kâğıt ithalinde Gümrük Birliği’nden kaynaklanan imtiyazların AB dışındaki ülkelerden yapılan ithalata da uygulanmasıdır.

Siz yaşanan bu krize dair neler düşünüyorsunuz? Yorumlarınızı Kayıp Rıhtım Forum’da bizimle paylaşabilirsiniz.

Kaynak: BBC Türkçe, Bianet