Eda Aydın
Kitap yayıncıları Türk lirasının döviz karşısındaki ciddi değer kaybı sonrasında Yayıncılar Kooperatifi (YAYKOOP), yetkilileri önlem almaya davet ederken yapılması gerekenleri sıraladı.
Türkiye’de birçok sektörde olduğu gibi yayıncılık da ciddi kan kaybı yaşıyor. Türk lirasının dolar ve avro karşısında durdurulamaz değer kaybı, üretiminin birçok alanında döviz giderlerine sahip olan kitap yayıncılarını da zora soktu.
Haziran 2018’de doların 4.5 TL olması sonrasında, yayınevlerine yayıncılığın geleceğini sormuştuk. Aldığımız cevaplar bizleri korkutmuş olsa da görünüşe göre işler o zamankinden katbekat da sıkıntılı bir durumda. Dolar 11.5 TL’yi test ederken YAYKOOP yapılması gereken acil müdahaleleri açıkladı.
Kitap Yayıncıları Zor Durumda
YAYKOOP yaptığı açıklamada durumu şu sözlerle değerlendirdi:
“Kitap ve gazetenin temel hammaddesi olan kâğıt ihtiyacı neredeyse tamamen dışa bağımlı hale gelen yayıncılık sektörü, önce tüm girdilerinin ithal kaleme dönüşmesi, ardından da uygulanan ekonomi politikaları ile Türk lirasının her geçen gün değer kaybetmesi sonucu belirsizlik dolu, zor günler geçiriyor.”
YAYKOOP ayrıca yaşanan üretim sıkıntısının sürekli bir şekilde arttığını vurgulayarak şunları kaydetti:
“Artık öngörülemeyen maliyetler nedeniyle fiyat belirlemek de neredeyse imkânsız hale gelmiş durumda. Belirlenen fiyatlardaki kur etkisi nedenli sürekli artışsa kitap okurunun alım gücünü eritmekte ve sektörü bir çıkmaza sürüklemekte.”
Akılcı Adımlar için Çağrıda Bulunuldu
Açıklamada, “Yazılı kültürün temel taşıyıcısı olan kitabın zaman içindeki yolculuğunda, ülke ekonomisinde yaşanan olumsuzluklar nedeniyle karşı karşıya kaldığımız bu zorlu süreç, sadece bugünün değil, geleceğin aydınlığına da gölge düşürmektedir,” ifadelerine de yer verildi. Ayrıca şu değerlendirme yapıldı:
“YAYKOOP olarak, bu kaygımızı politika belirleyiciler, ilgili bakanlık yetkilileri ve tüm okurlarımızla paylaşıyor; en hızlı şekilde bu güçlük ve belirsizlikleri ortadan kaldıracak, akılcı ve doğru adımların atılmasını talep ediyoruz. Yayım sürecinin temel hammaddesi olan kâğıdın neredeyse tamamının ithal edilmesi, matbaa aşamasında kullanılan tüm araçların ve hammaddelerin döviz bazında fiyatlanması, uluslararası eserlerin telif bedellerinin dövizle ödenmesi, dövizin yükselmesi nedeniyle aynı oranda zamlanan elektrik ve nakliye masrafları; işçilik dışında neredeyse tüm maliyetlerin döviz bazında oluşması, yaşanan Türk lirasının değer kaybetmesi süreciyle birlikte sektörü içinden çıkmakta zorlanacağı bir sürece sokmuştur. Bu konuda kültür hayatımızın devamını sağlamak için siyasi iktidarın acil önlemler alması gerekmektedir.”
YAYKOOP Önlemleri 4 Maddede Sıraladı
YAYKOOP’a göre alınması gereken önlemler şu şekilde:
1. Dövizin yükselmesine neden olan iktisadi politikalardan acilen geri dönülmesi.
2. Kültür hayatımızın devamlılığını sağlamak üzere devletin kâğıt ithalini devlet eliyle yapmak dâhil çok çeşitli sübvanse kanallarını oluşturması.
3. Bugün kâğıt ithalinde uygulanan; kitap kâğıdında yüzde 8, Bristol’de yüzde 18 KDV uygulamasının acilen sıfırlanması.
4. Kâğıt ithalinde Gümrük Birliği’nden kaynaklanan imtiyazların AB dışındaki ülkelerden yapılan ithalata da uygulanmasıdır.
Siz bu gidişat hakkında ne düşünüyorsunuz? Yorumlarınızı Kayıp Rıhtım Forum’da bizimle paylaşabilirsiniz.
Kaynak: Twitter
Gerçekten çok kötü bir durum. Kitap alamamak kadar kötü birşey olamaz. Otuz liralık kitaplar kırklara ellilere uçtu. Sevdiğimiz yazarların iyi yayınevleri sen çıkan kitaplarını alamıyoruz:((
KDV ve diğer vergi, gümrük bedelleri gibi kalemlerde sıfırlanmaya giderse hem okuyucu hem de yayınevleri bir parça rahat nefes alabilir diye düşünüyorum. Ben önerileri yerinde buldum bu açıdan.
Hepimiz kafası kopmuş tavuğa döndük. Sadece basım sektörü değil şu an dolar bazlı her sektörde fiyat belirleyememe gibi bir sorun var. Her gün yeniden fiyat belirlemek gerekiyor. Üç gün sonrasını göremeden fiyat belirlemek imkansız. Öyle bir noktaya gelindi ki kâr mı ediliyor yoksa zarar mı bunu bile hesaplamak güçleşti.
Umarım yeniden yurt içi üretim yapacak en az 2 kağıt fabrikası hızlı bir şekilde kurulur da, bir an önce olduğu kadarıyla ucuzlaması sağlanır … Yoksa ilerideki yıllarda, dışarıya bağımlı kalındığı sürece vergi oranlarıyla oynamak bile yetmeyebilir …