Karel Capek’in Falcı Roman Olarak Anılan Bilimkurgu Klasiği Tanrı Fabrikası Türkçede

Nota Bene Yayınları, Karel Capek eserlerini dilimize kazandırmaya devam ediyor. Yazarın Tanrı Fabrikası adlı romanı Türkçe raflarındaki yerini alıyor.

Robot kelimesinin yaratıcısı olan Çek yazar Karel Çapek (Karel Čapek), R.U.R. Rossum’un Evrensel Robotları kitabında 1920 yılında kullandığı bu terim ile adını edebiyat dünyasının ölümsüzleri arasına yazdırmayı başarmıştı.

1890 doğumlu yazar dedektiflik hikâyeleri, romanlar, peri masalları, tiyatro oyunları ve felsefi çalışmaları ile karşımıza çıkmıştı.

Sosyal konulara sıkça kitaplarında yer veren Capek, iktidarı, diktatörlüğü, şiddeti ve yozlaşmış hukuk sistemine eleştiriler getirmişti.

1938 yılında yaşamını yitiren yazarın telifleri 2018’de serbest kalmıştı. Türkçede Capek daha önce R.U.R. Rossum’un Evrensel Robotları, Bahçıvanın Bir Yılı, Semenderlerle Savaş, Daşenka’nın Hayatı, Sıradan Bir Cinayet  ve Beyaz Veba ile karşımıza çıkmıştı.

Şimdi ise ilk olarak 1920’de Továrna na absolutno adı ile yayımlanan bilimkurgu romanı Tanrı Fabrikası okurun karşısına çıkıyor.

Tanrı Fabrikası – Karel Capek | Arka Kapak Tanıtımı

Parlak bir bilim insanı olan Rudy Marek, Karbüratör adında bir makine icat eder. Karbüratör, atomik bir kazan, minimum yakıttan sonsuz enerji sağlayan küçük bir motor, başka bir deyişle, bir tür fisyon reaktör… Bu icat zamanla güç kaynaklarının yerini alır, ucuza enerji sağlar. Eski dostu Marek’in icadını satılığa çıkardığını duyan Bondy, ziyaretine gider. Gördükleri ve yaşadıkları karşısında şaşkınlığa düşer. Bondy, aşağı yukarı şöyle der: Bodrumda tekinsiz bir şey var, dünyayı alt üst edecek bir şey. Mucizeler yaratan bir yan üründür bahsettiği. Marek’in “Mutlak” dediği kutsal radyasyondur. Mutlak’tan bir doz alan kişi zamanla dindarlaşır, vaaz vermeye başlar. Hatta hastaları iyileştirir ve mucizeler yaratır. Korkusuz, vicdansız sanayicilerse Karbüratörü üretip çoğaltır. Sonunda boyundan büyük işlere kalkışan insanlık başa çıkamadığı bir felakete sürüklenir. Aşırı üretim, yabancılaşma ve savaşlar kontrolsüzlükten doğar.

Bilim kurgunun klasikleri arasında yer alan, “falcı roman” diye anılan Tanrı Fabrikası (1922), Çekoslovak yazar Karel Čapek’in ilk düzyazı romanı. Medeniyetin iyi yönetilmezse talihsiz sonuçlara yol açabileceğini göstermek isteyen yazar, insan dünyasının komik yanlarını, vahşi dürtülerini trajik bir vizyonla birleştirerek uyarır. İki dünya savaşı arasındaki döneme, Avrupalı entelektüellerin liberal hümanizmine filozofça yaklaşır. Atom enerjisinin getirdiği istikrarlı ilerlemeye inanan insanlığa şüpheyle bakar. Čapek, şişeden çıkan cine odaklanır. Bilimsel gelişmelere salt fayda üstünden yaklaşılmasını, kurmaca yoluyla da olsa, etik sınavına sokar.

Toplamda 200 sayfadan oluşan ve Şubat 2021 tarihinden itibaren okurla buluşmaya başlayan eserin Türkçe çevirisini Nahit Bingöl üstleniyor. Kitabın editörlüğü Arzu Eylem’e, illüstrasyonları Josef Capek’e, kapak tasarımı Erkal Tülek’e ait.

Peki siz Karel Capek ile tanışma fırsatı buldunuz mu? Tanrı Fabrikası hakkında görüşlerinizi neler? Yorumlarınızı Kayıp Rıhtım Forum’da bizimle paylaşmayı unutmayın.