Yepyeni Bir Rus Fantastiği: Yumurta ve Kaşık

Karşı masal türünün modern ustalarından Gregory Maguire, son romanı Yumurta ve Kaşık ile bir kez daha biz Türk okurların huzurunda. Daha önce Külkedisi’nin hikâyesini ablalarından birinin ağzından anlatan “Üvey Kızkardeşin İtirafları” adlı romanının filmiyle ve Oz Büyücüsü’ndeki olaylara cadının gözünden bakan “Lanetli Batının Kötü Cadısı” kitabıyla bizlerle buluşan Maguire, bu kez Rus halk masallarından esinlendiği bir başka fantastik eser sunuyor okurlarının beğenisine.

Aslında ilk başta kitabın oldukça klişe bir hikâyesi varmış gibi görünüyor: birbirine çok benzeyen biri zengin, diğeri fakir iki kızın yer değiştirerek yeni bir hayata adım atması. Ama bu sefer işin içinde Baba Yaga gibi efsanevi varlıklar ve fantastik öğeler de var.

Yumurta ve KAŞIIIII— öhöm, pardon… Yumurta ve Kaşık’ın arka kapak yazısı şöyle:
Sefalet içinde bir köyden Rus sarayının şaşaalı balolarına sarsıntılı bir yolculuk. Büyülü yumurtalar ve gerçek kaşıklar… Hangisi büyü hangisi gerçek?..

Elena, Rusya’nın fakir bir köyünde yaşamaktadır. Babası yıllar önce ölmüş, erkek kardeşleri evden ayrılmış, annesiyse yavaş yavaş ölmektedir. Hiç yiyecekleri yoktur. Elena’nın geleceği, köylerini çevreleyen çorak topraklar kadar kasvetli görünmektedir.

Bir gün korkunç bir fırtınada görkemli bir tren, köyün terk edilmiş istasyonunda durmak zorunda kalır. Varlığından dahi haberdar olmadıkları bolluk ve bereketi, çeşit çeşit yemeği ve Çar’ı ziyarete giden soylu bir aileyi taşıyan bir tren. Bu trende Elena’nın yaşıtı bir de kız vardır: Ekaterina.

İki kızın hayatları kesiştiğinde karmaşık, komik ve sürükleyici bir macera başlar. Birbirinin yerine geçen iki kız, kuleye hapsedilmiş bir adam, tebdil-i kıyafet dolaşan bir prens ve Rus masallarının cadısı Baba Yaga ile tavuk bacakları üzerine tünemiş seyyar evinin yer aldığı bir macera.

Rus halk hikâyeleri, efsanevi yaratıklar ve fantastik karakterlerle örülü bu baş döndürücü roman her yaştan okura büyüleyici bir macera sunuyor.

“Zekice ve yaratıcı.”
-The Guardian-

“Gerçek bir edebî hazine.”
-San Antonio Express News-

“20. yüzyılın başlarında Rusya’da geçen hikâye fantazi ve gerçekliğin baş döndürücü bir bileşimi.”
-The Bookseller Children’s Buyer’s Guide-

“Masalların, çocukluğun kaygısız ve neşeli günleri ile yetişkinliğin karanlığı ve tehlikeleri arasındaki hassas dengeyi tutturduğunda mükemmel hale geldiğini hatırlatan bir kitap.”
-School Library Journal-

“Referanslar, aforizmalar ve derslerle dolu bir anlatı. Binbir Gece Masalları’nı andıran, matruşka bebekler gibi iç içe geçmiş hikâyelerden oluşan bu roman hem hayatın gerçekliğini hem de Rusya’nın karmaşasını yansıtmada oldukça başarılı.”
-Kirkus Reviews-

“Rus masallarından pek çok karaktere ev sahipliği yapan bu detaylı öyküde her an her şey olabilir… O kadar zengin ve şaşırtıcı ki tadı okurların damağında kalacak.”
-The Horn Book-

“Bu tarihî fantastik roman Rusya kadar büyük. Oldukça alaycı bir başyapıt.”
-San Francisco Chronicle-
Konu olarak bize biraz Catherynne M. Valente’nin Ölümsüz (MonokL) adlı eserini hatırlattı, ki kendisi bizim cidden çok sevdiğimiz bir eserdir. Yumurta ve Kaşık da atmosfer olarak ona yakın bir okuma tecrübesi sunuyorsa değmeyin keyfimize!

Bora Serkan Yavuz tarafından çevrilen kitap Pegasus Yayınları aracılığıyla raflardaki yerini aldı bile! Türün meraklılarına mutlulukla duyurulur.