Kayıp Editör
İdefix ülkemizde sıkça kullanılan çevrimiçi kitap satış sitelerinden birisi. Zaman zaman güzel kampanyalarıyla bizleri mutlu ederken bazen de ısrarla teslim edilmeyen kargolarıyla insanı eve hapsetmesiyle meşhur.
Aynı zamanda sitelerinde güncel olarak sergiledikleri, harika bir okuma haritası var. Kullanıcıların son 6 aylık sipariş listeleri üzerinden oluşturulan harita, en çok kitap okuyan şehirleri, bu şehirlerde hangi yayınevi ve hangi yazarın tercih edildiğini anbean görmemizi sağlıyor.
idefix Türkiye okuma endeksi; [Bir şehre satılan kitap sayısı/ son altı ayda satılan kitap adedi] / [Şehrin nüfusu / Türkiye Nüfusu] hesaplaması ile elde ediliyor. Bu sayede gerçekçi ve kapsamlı bir okuma haritası çıkarabilmek mümkün oluyor. Şehirlerin toplam sıralama içerisindeki yeri ve okuma alışkanlıkları da harita üzerinden kolaylıkla takip edilebiliyor.
Bu algoritmayla, Türkiye’nin okuma endeksi en yüksek şehri (Şubat 2018 tarihindeki verilere göre) Ankara olarak belirlenmiş. İstanbul ikinci, Eskişehir ise üçüncü sırada. Tunceli, İzmir, Çanakkale, Muğla, Edirne, Kocaeli ve Karabük de sırasıyla en çok kitap okuyan 10 şehir arasına giriyor.
Stefan Zweig, Dan Brown, Zülfü Livaneli ve Yuval Noah Harari, birçok şehirde en çok sevilen yazarlar arasında. Sabahattin Ali, Yaşar Kemal ve Jules Verne gibi isimler de okurlar tarafından sevilen diğer yazarlar arasında öne çıkıyor.
Yayınevlerindeyse bir sürpriz yok. İş Bankası Kültür Yayınları, Can Yayınları ve Yapı Kredi Yayınları da en çok tercih edilenler arasında.
Gelin Şubat 2018 tarihiyle endeks sırasına göre ilk 5 şehrimizde neler okunuyor hep birlikte bakalım:
1. ANKARA
En Sevilen Yazarlar: Stefan Zweig, Zülfü Livaneli, Kolektif
En Sevilen Türler: Dünya Roman, Çocuk Öykü/Hikaye, Türkiye Roman
En Sevilen Yayınevleri: İş Bankası Kültür Yayınları, Yapı Kredi Yayınları, Can Yayınları
Kitap Endeksi: 2.04
2. İSTANBUL
En Sevilen Yazarlar: Stefan Zweig, Zülfü Livaneli, Kolektif
En Sevilen Türler: Dünya Roman, Türkiye Roman, Çocuk Öykü/Hikaye
En Sevilen Yayınevleri: İş Bankası Kültür Yayınları, Yapı Kredi Yayınları, Can Yayınları
Kitap Endeksi: 1.85
3. ESKİŞEHİR
En Sevilen Yazarlar: Stefan Zweig, Kolektif, Yuval Noah Harari
En Sevilen Türler: Dünya Roman, Türkiye Roman, Çocuk Öykü/Hikaye
En Sevilen Yayınevleri: İş Bankası Kültür Yayınları, Yapı Kredi Yayınları, Can Yayınları
Kitap Endeksi: 1.62
4. TUNCELİ
En Sevilen Yazarlar: Selahattin Demirtaş, Stefan Zweig, Zülfü Livaneli
En Sevilen Türler: Dünya Roman, Türkiye Roman, Çocuk Öykü/Hikaye
En Sevilen Yayınevleri: Yapı Kredi Yayınları, İş Bankası Kültür Yayınları, Can Yayınları
Kitap Endeksi: 1.52
5. İZMİR
En Sevilen Yazarlar: Stefan Zweig, Zülfü Livaneli, Dan Brown
En Sevilen Türler: Dünya Roman, Türkiye Roman, Çocuk Öykü/Hikaye
En Sevilen Yayınevleri: İş Bankası Kültür Yayınları, Yapı Kredi Yayınları, Can Yayınları
Kitap Endeksi: 1.51
Türkiye geneline ve şehirlere tek tek göz atmak ve haritayı güncel olarak takip etmek için buraya tıklayabilirsiniz.
Sonuçlarda sürpriz bir yazar ya da yayınevi şimdilik yok. Okuma haritası kısmıysa beklenen ama dikkate de değen bir çalışma. Açıkçası böyle araştırmaların yapılmasını ve sürekli güncel tutulmasını oldukça faydalı buluyoruz.
Sizler okuma haritaları hakkında ne düşünüyorsunuz, sizce sonuçlar gerçekten de ülke geneline vurulabilir mi? Yorumlarınızı bizlerle paylaşmayı unutmayın!
Tunceli şaşırttı beni.
Nüfusu çok azmış üstelik.
82.400 nüfusu varmış.
Belli başlı kısıtlamalara sahip verilere dayanan her anket gibi, sonuçların geneli ne kadar yansıttığı şüpheli.
Ülkemizde internet üzerinden alışveriş yapan kişi sayısı nüfusumuza oranla oldukça az; 4 milyon diye hatırlıyorum. Bu sayının büyük bölümüde giysi gibi eşyalar alıyor. Yani o kadarcık kişi arasından internet üzerinden kitap satın alan, üstelik sadece İdefix’i -ve belki, aynı şirket çatısı altında olan D&R’ı da- seçmiş kişilerin tercihleri dikkate alınmış.
Açıklanan sonuçlar içerisinden, çocuk öykü/romanının sevilen türler kategorisinde yerini kaybetmemesine, şaşırmadım. Okul ödevi gereği ya da ebeveyn kontrolünde, çocuğu kitaba yönlendirme eğilimimiz var. Ha, çocuk büyüyünce, kitap okuması da gereksiz sayılıyor zaten
Nüfus ile bir alakası olmaması lazım, oranlama yapıldığı için.
Bence asıl etkileyen şey internetten sipariş verenlerin büyük bir çoğunluğunun batıda yaşıyor olması.
Bence yine de böyle bir uÄraÅa girilmesi hoÅ olmuÅ. Ayrıca bu sonuçları tamamen kenara da atamayız. Çünkü Ä°defix ve D&R o kadar da küçük deÄiller, araÅtırma için oluÅan örneklem de belli bir miktarda vardır. Sonuç mutlak diyemeyiz tabii, çünkü çok deÄiÅken (sitenin öne çıkardıÄı kitaplar, internet alıÅveriÅini kullanan kesim, daha büyük bir örneklem vb.) var daha. Zaten böyle araÅtırmalarda “mutlak” demek zor, sadece sonraki adımlar için nasıl daha iyi yapılır konuÅulabilir. Zaten akademik makalelerde de böyle olur. “TartıÅma” bölümünde neler iyileÅtirilebilir yazılır.
Ä°defix ve D&R önde gelen kitap satıŠsitelerinden. Bu yüzden deÄiÅkenleri hesaba katarsak, buradan çıkan azımsanacak bir “veri” deÄil bence.
Rakamları bilmiyorum, nüfustan ziyade genel kitap almaya göre karÅılaÅtırmak lazım. Fena deÄildir diye düÅünüyorum, özellikle bir araÅtırma için iyi bir sayı çıkaracak örneklem gayet vardır.
Stefan Zweig kitapları ucuz ve sık sıkindirimde olduğu için her ilde popüler sanırım, ben de başka kitaplar alırken sepete eklemiştim bir kaç kere.
Yalnız Kitap Endeksi neyi temsil ediyor onu pek anlayamadım? Haftalık/Aylık okunan kitap sayısı mı?