Eda Aydın
2022 Nobel Edebiyat Ödülü kazananı açıklandı. 82 yaşındaki Fransız yazar Annie Ernaux, Nobel’e layık bulunan isim oldu.
Dünyanın en prestijli edebiyat ödülü olarak anılan Nobel’de, her yıl olduğu gibi bu sene de birçok yazarın ismi son güne dek konuşuldu.
Bu yılın favorileri arasında Michel Houellebecq ve Salman Rushdie başta olmak üzere Ngũgĩ wa Thiong’o, Stephen King, Garielle Lutz, Haruki Murakami ve Anne Carson gibi pek çok yazarın ismi anıldı.
2022 Nobel Edebiyat Ödülü bugün Türkiye saatiyle 14.00’te, İsveç Akademisi’nde gerçekleştirilen basın toplantısında açıklandı. Duyuru, YouTube ve Twitter üzerinden canlı olarak yayınlandı.
Ödüle layık görülen yazar ise Türkçede daha önce Seneler, Yalın Tutku, Babamın Yeri ve Boş Dolaplar gibi kitaplar ile yer alan Annie Ernaux oldu.
2022 Nobel Edebiyat Ödülü Kazananı Fransız Yazar Annie Ernaux
Annie Ernaux’ya verilen ödülün gerekçesi, “Kişisel hafızanın köklerini, yabancılaşmalarını ve kolektif kısıtlamalarını ortaya çıkarmaktaki cesareti ve soğukkanlı keskinliği için,” sözleriyle açıklandı.
Çoğunlukla otobiyografik eserleri ile tanınan Annie Ernaux, aynı zamanda bir edebiyat profesörü olarak biliniyor. 1940 senesinde Fransa’nın Lillebonne kentinde doğan yazar, bu yılki ödülün de favorileri arasında gösteriliyordu.
Sınıf çatışması, evlilik, kadın özgürlüğü, cinsellik, kürtaj, ölüm ve yaşlılık gibi temaları kendi deneyimleri üzerinden aktarmasıyla tanınan yazarın eserleri ülkemizde güncel olarak Can Yayınları tarafından yayımlanıyor.
Daha önce Uluslararası Man Booker Ödülü’nde kısa listeye kalan, ülkesinde ve dünyada birçok prestijli ödülün sahibi olan Ernaux, şimdi de Nobel Edebiyat Ödülü’ne değer bulundu.
Annie Ernaux, “Yazmanın politik bir eylem olduğunu ve gözlerimizi toplumsal eşitsizliğin ortasına açtığımızı,” belirtirken, “Bu sebeple dili, hayal gücünün perdelerini yırtan bir bıçak olarak kullandığını,” sözlerine ekledi.
Annie Ernaux, Nobel Edebiyat Ödülü ile birlikte 10 milyon İsveç kronu (yaklaşık 16,7 milyon lira) para ödülünün de sahibi oldu. Ödüllerin mali kaynağı, dinamitin mucidi olarak anılan ve ödüllere adını da veren Alfred Nobel’in bıraktığı vasiyet olarak gösteriliyor.
Nobel Edebiyat Ödülü geçen yıl Tanzanyalı yazar Abdulrazak Gurnah’a verilmişti. Öte yandan önceki son dönemlerde İsveç Akademisi için sıkıntılı geçmiş, Akademi cinsel taciz skandallarıyla çalkalanmıştı. Bu sebeple 2018’de ödül verilememiş ve 2019’da her iki yılın kazananı birlikte (Olga Tokarczuk ve Peter Handke) ödüllendirilmişti.
İsveç’in Stockholm kentinde bulunan İsveç Akademisi tarafından verilen ödül, 1901 yılından beri devam ediyor. Nobel Edebiyat Ödülü, bugüne dek toplam 118 yazara verildi.
2022 Nobel Edebiyat Ödülü kazananı hakkında sizin görüşleriniz neler? Yorumlarınızı Kayıp Rıhtım Forum’da bizimle paylaşabilirsiniz.
Kaynak: Nobel Prize
Uzun süredir ilk defa sürprizsiz bir seçim oldu. Beklediğim yazarlardan biriydi ve bence yine güzel bir tercih.