Devrim Beyaz
Fazıl Hüsnü Dağlarca 1971 yılında Nobel Edebiyat Ödülü için konuşulan 90 yazar arasında yer almış. 50 sene sonra açılan Nobel arşivleri, daha önce gün yüzüne çıkmamış yeni detayları ortaya çıkarttı.
Edebiyat dünyasının en prestijli ödülü olarak kabul edilen ve 1901 yılından beri düzenli olarak verilen Nobel Edebiyat Ödülü her yıl beraberinde çeşitli tartışmaları getirmekten eksik kalmıyor. Ancak işin bir de perde arkasındaki tartışmalar var. Nobel’e aday gösterilen isimler ve ödülü dağıtan İsveç Akademisi üyelerinin tartışma kayıtları 50 sene boyunca muhafaza ediliyor. Bu detaylar 50 yılın ardından kamuoyu ile paylaşılıyor.
2022 yılının başlamasıyla birlikte 1971’e ait belgeler de gün yüzüne çıkartıldı. Şilili yazar ve şair Pablo Neruda’nın Nobel Edebiyat Ödülü’nü kazandığı 1971 yılı, Türk edebiyatından da önemli bir ismin yarıştığı bir dönem olarak tarihlere geçmiş.
Edebiyatımızda hem ulusal hem de uluslararası ölçekte eserleriyle anılmayı başaran Fazıl Hüsnü Dağlarca, 1971 Nobel Edebiyat Ödülü için gösterilen adaylar arasında yer almayı başarmış.
1971 Nobel Edebiyat Ödülü Adayları Arasında Fazıl Hüsnü Dağlarca da Yer Almış
1914 yılında dünyaya gelen Fazıl Hüsnü Dağlarca, ilk eserlerini 1927 yılında vermeye başladı. Şair, 1967’de ABD’de gerçekleştirilen Milletlerarası Şiir Forumu’nda “En İyi Türk Şairi” olarak seçilmişti. “Türk şiirinin büyük şairi” olarak anılan Dağlarca, 2008 yılında aramızdan ayrılmıştı.
İsveç Akademisi’nin 50 yıl sonra açıkladığı belgeler, Fazıl Hüsnü Dağlarca’nın Nobel yarışında da aday olduğunu ortaya çıkarttı.
1971’in aday listesinde büyülü gerçekçilik akımının öncülerinden Jorge Luis Borges, ırkçılık karşıtı mücadelenin sembol isimlerinden James Baldwin, Lolita ve Lujin Savunması ile tanınan Rus asıllı Amerikan yazar Vladimir Nabokov da Dağlarca ile beraber listede yer alan adaylardan bazıları. 90 kişilik aday listesindeki tek kadın ise Estonyalı şair Marie Under.
Nihayetinde Neruda’nın kazandığı ödülün kısa listesinde ise Birleşik Krallık doğumlu şair W. H. Auden, Fransız romancı André Malraux, İtalyan şair Eugenio Montale ve Avustralyalı yazar Patrick White yer alıyor.
Pablo Neruda Politik Görüşü Nedeniyle Ödülü Neredeyse Kaybediyordu
Yayımlanan belgeler, sol görüşleriyle bilinen Pablo Neruda’nın akademi üyeleri arasında tartışmalara neden olduğunu da gösteriyor. The Guardian’ın aktardığına göre, şair yalnızca düşünceleri nedeniyle neredeyse ödülü kaybedecekti.
Belgeler, dönemin Nobel Edebiyat Ödülü Komitesi Başkanı Anders Osterling, Neruda’nın kalemini övgüyle ansa da “şiirinde giderek daha baskın olan komünist eğiliminin Nobel Ödülü’nün amacına uygun olup olmadığını” sorgulamaktan geri durmadığını gösteriyor.
Pablo Neruda, bütün tartışmalara rağmen ödülü kucaklamayı başardı. Neruda Yeryüzünde Konaklama, Yüz Aşk Sonesi ve Aşktan Olacak Ölümüm gibi eserleriyle tanınıyor.
Siz Fazıl Hüsnü Dağlarca’nın aday listesinde yer alması ve İsveç Akademisi’nin politik eğilimlere olan yaklaşımları hakkında neler düşünüyorsunuz? Yorumlarınızı Kayıp Rıhtım Forum’da bizimle paylaşabilirsiniz.
Kaynak: The Independent
Bir edebiyatsever olarak, mutlu etti beni
