Deprem ile uyanılan korkunç bir sabahın ardından, sosyal medya birçok felakette olduğu gibi yalan ve yanıltıcı bilgiler ile doldu. Bu rehber, sizleri sakin ve sağduyulu kalmaya en çok ihtiyaç duyduğumuz bu süreçte elinizden tutmaya yardımcı olabilir.
Kahramanmaraş‘ın Pazarcık ilçesinde saat 04.17’de 7,7 büyüklüğünde gerçekleşen deprem ile Türkiye karanlık bir güne uyandı. 6 büyüklüğündeki artçılarla Doğu Anadolu bölgesindeki birçok ilde ciddi yıkımlar yaşanırken saat 13.24’te Elbistan merkezli 7.6 büyüklüğünde bir deprem daha gerçekleşti.
10 ilin direkt olarak etkilendiği, yıkım ve can kayının yaşandığı bir durum; sosyal medyanın en aktif kullanıldığı bir döneme ilk defa denk geliyor. Dolayısıyla özellikle Twitter platformu, birçok problemli paylaşıma denk geliniyor.
Olayın sıcaklığıyla paylaşılan içeriklerden şüphelenme içgüdüsü geri planda kalabiliyor. Bu durum da yanlış ya da güncelliğini yitirmiş bilginin dolaşıma sokulmasına yardımcı olabiliyor.
İnternette birçok kullanıcı ve resmi kuruluş, doğrulanmamış bilgilerin dolaşıma sokulmaması konusunda halkı uyarsa da ne yazık ki hatalı bilgiler dört bir yanı sarmış durumda.
Deprem Sonrası Yalan ve Yanıltıcı Haberler ile Mücadele Etme Yolları
Teyit adlı internet platformu tarafından hazırlanan doğal afetler sırasında ve sonrasında yayılan yanlış bilgilerden korunma ipuçları dosyası, bu konuda internet kullanıcılarına yardımcı olabilir.
Platform, hazırladığı dosyanın girişinde “şüphe duymayı bir an olsun bırakmamalıyız” ifadesini kullanırken rehberinde şu maddelere yer veriyor:
1. Resmi Kurumların Yaptığı Açıklamaları Takip Edin
Yanlış bilgiyle karşılaşmamak için güvenilir kurum ve kuruluşların güncel olarak paylaştığı haberlere göz atın, acil ise telefon yoluyla iletişime geçin.
2. Görüntüler her zaman kanıt değildir
Fotoğrafların her zaman kanıt sunduğu yanılgısına düşmeyin. Hatalı ilişkilendirilmiş veya üzerinde oynanmış görseller iddia ettiği bağlama dahil olmayabilir. Daha önce yaşanmış felaketlerin fotoğrafları, kötü niyetli kişiler tarafından bu tip kriz anlarında tekrar dolaşıma sokulur. Paylaşmadan önce emin olun.
3. Sosyal Medyanın Etkisini Göz Ardı Etmeyin
Sosyal medyada paylaştığınız bir içeriğin çok hızlı bir şekilde çok fazla insana ulaştığını unutmayın.
4. Kâhin, Müneccim ve Felaket Tellallarına İtibar Etmeyin
Doğal afetlerin ne zaman, nerede ve hangi şiddette gerçekleşeceğine dair kesin yargıların doğru olamayacağını unutmayın. Doğal afet uzmanlarının bilimsel verilere dayandırdıkları öngörüleri, kâhin ve müneccim olduğu iddiasıyla söylenen asılsız bilgilerle karıştırmayın. Özellikle mesajlaşma uygulamaları aracıyla yayılan ses kayıtlarından şüphe duyun.
5. Tek Bir Kaynağa Bağlı Kalmayın
Yerel örgütler, medya kuruluşları, görgü tanıkları, yetkili merciler ve kurtarma ekipleri gibi felaket anında farklı deneyimler edinen birçok farklı kaynaktan yararlanın. Çok sayıda etkileşim alan şüpheli bilgileri, alanında uzman kişilere yönlendirerek teyit edilmesini sağlayın.
6. Güncel Olun
Kriz anlarında yaşananların hızla değişebileceğini unutmayın. Edindiğiniz bilgiler, güvenilir olduğu kadar güncel de olmalı. Eski bilgilerin, güncelleri yerine yayılmaya devam etmesine engel olun.
7. Hashtag’ler Trollerin Etkisinde Olabilir
Sosyal platformlarda hashtag’in, geniş kitlelere ulaşmanın en kolay yolu olduğunu hatırlayın. Konuyla alakalı gözüken hashtag’ler üzerinden yayılan görüntüler her zaman yaşanan felaketle ilgili olmayabilir.
8. Korku ve Endişe, Şüphenin Önüne Geçmesin
Heyecan, korku ve öfkenin, panik ve tehdit içeren bilgilerle beslenmesine izin vermeyin.
9. Genellemelerden Kaçının
Görgü tanıklarının anlattıkları ya da sosyal medyadaki canlı yayınlar felaketin bir noktasından edinilmiş tek bir bakış açısını yansıtır. Kısıtlı bir alanda, belirli bir süre içinde gerçekleşmiş her olayın, bütün felaketi temsil ettiğine dair genellemelerden kaçının.
10. Paylaşım Yapan İçgüdüleriniz Olmasın
Olayın sıcağıyla, sosyal medyada paylaştıklarınızın tamamen içgüdüsel olmadığından emin olun. Söz konusu gönderinin kapsamı, aslında sizin iletmek istediğiniz mesajdan çok farklı olabilir. Özellikle hassas içeriklerin yanlış bilgilerle yayılması tüm topluma zarar verebilir.
Bu maddelere ek olarak yanlış bilgilerin izini sürenTeyit, Doğruluk Payıve Malumatfuruşgibi platformları internet siteleri ya da sosyal medya platformları üzerinden takip edebilirsiniz.
Google Haritalar servisi üzerinden yayınlanan deprem bölgesindeki güvenli yerler listesine ise buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.
Siz de Kahramanmaraş ve çevresinde yaşanan deprem ile ilgili hatalı olduğunu bildiğiniz bilgileri bu içeriğin altında Kayıp Rıhtım Forum üzerinden bizlerle paylaşabilirsiniz.
Kaynak: Teyit
Forum üzerinden yorum yapıp sohbete katılmak için tıkla!