Yüzüklerin Efendisi Dizisi The Rings of Power 3. Bölüm İncelemesi: Numenor’dan Mordor’un Doğuşuna

The Rings of Power 3. bölüm incelemesi ile karşınızdayız. Amazon Prime Video’nun merakla beklenen dizisi Yüzüklerin Efendisi: Güç Yüzükleri hikâyesini yeni topraklara taşıyor.

Uzun süredir merakla beklenen yapımın ilk iki bölümü 2 Eylül tarihinde yayına girmişti. Yapımın yayınlanmasının ardından pek çok Orta Dünya hayranı diziyle alakalı değerlendirmede bulundu. Ek olarak dizi pek çok noktada hayranlar ve takipçiler arasında tartışmaya ve fikir ayrılığına yol açtı. Yorumlar genel olarak farklı ten rengindeki karakterler, dizi anlatısının Tolkien’in yazdıklarına uygunluğu, senaryonun kendi içerisindeki tutarsızlıkları, zaman çizelgesi üzerine seyretti. Beğenilmeyen noktaların yanı sıra mekân tasarımları, görsel efektler ve özellikle Khazad-Dum sahneleri genel olarak olumlu karşılandı.

İkinci bölümde olduğu gibi jenerikle açılan yapımın introsunda Güç Yüzükleri’ni temsil eden çemberler ve karmaşıklaşan bir ilişkiler ağı bulunuyor. Kum taneleri yer yer Orta Dünya halklarının simgelerine dönüşüyor. Bununla beraber bu karmaşık ilişkiler ağı içerisinde dolaşan kara kumlar görülüyor. Jeneriğin son kısmında Tek Yüzük’ün görüntünün merkezinde yer aldığı bir sahne bulunuyor. Sembolizm yoluyla anlatılmaya çalışılan genel bir hikâye ile dizi başlıyor. Bölüm ismi ise “Adar”.

The Rings of Power 3. Bölüm: Olay Akışı

The Rings of Power dizisinin 2. bölümü Galadriel ve Halbrand’ın denizin ortasında Elendil olduğunu düşündüğümüz gemici tarafından kurtarılmasıyla kapanmıştı. 3. bölümün açılış sahnesi ise Arondir’in kaçırılma sahnesinin devamıyla başladı. Bu sahneler ile Orklar ilk kez seyirci karşısına çıktı. Adar ismi ilk kez zikredildi.

Orklar kaçırdıkları İnsanları ve Elfleri tünel kazım sürecinde zorla çalıştırıyor. Orkların neden katliam yapmak yerine esir alma yolunu seçtikleri merak edilebilir. Ancak bu durum Tolkien’in anlatılarına uygun görünüyor. Çünkü Silmarillion’da sık sık Morgoth’un madenlerinde çalıştırılan savaş esirlerinden bahsedilmektedir. (Amazon’un Silmarillion’un yayın haklarına sahip olmadığını hatırlatalım.)

Galadriel’in gemide uyanmasının ardından seyirci ilk kez Elendil ile tanışıyor. Bunun ardından tüm ihtişamıyla Numenor krallığı gözler önüne seriliyor. Bu sahnede Galadriel Numenor’un bir ada krallığı olduğunu ifade ediyor. Ancak bu krallığın başkentinin ismi hiçbir sahnede zikredilmiyor. Numenor anakarasındaki ilk sahnelerde Galadriel’in Halbrand’a Numenor tarihinden bahsetmesiyle tarihsel arka plan oturtuluyor. Galadriel ve Halbrand’ın Numenor senatosuna getirildikleri sahnede Numenor medeniyetinin karanlığa meyletmek suretiyle yozlaştığı mesajı seyirciye veriliyor. Bu sahnede Pharazon’un Kraliçe Miriel’e danışmanlık yaptığı dikkat çekiyor.

Bununla beraber bu sahnede bir senaryo tutarsızlığı bulunuyor. Çünkü Galadriel Halbrand’a, “Bu adayı İnsanlara Valar bahşetti,” sözlerinin ardından Kraliçe ile girdiği tartışmada, “Bu adayı size Elfler verdi,” gibi bir ifade sarf ediyor. Bunun yanı sıra Galadriel’in olgunluktan uzak ve bıçkın tavırları iyice ortaya çıkıyor. Numenor sahnelerinde Kraliçe’nin bile Elf karşıtı olduğu bir atmosfer içerisinde Elendil ve ailesi etrafında bir Elf dostu kitlenin varlığından bahsediliyor. “Elf Dostu” kavramı Tolkien anlatılarında daha farklı bir şekilde yer alıyor. Bu kısımlarda ilk Numenor kralı ve Elrond’un kardeşi Elros’tan bahsediliyor ve en önemlisi Sauron Mührü’nün anlamı keşfediliyor. Sauron Mührü kötü varlıklara üç tarafı dağlarla çevrili bir bölgede toplanmaları gerektiği mesajını veriyor. Bu bölge ise dizi evrenindeki Southland’e karşılık geliyor. Bununla beraber Morgoth henüz yenilmemişken geleceğe yönelik bir plan yapıldığı ifade ediliyor ki bu çok büyük bir kanonik sapma.

İlerleyen bölümlerde Numenor denizciliği, loncalar ve kraliçe naipliği meselesi üzerinden Numenor krallığının idari sistemi üzerine bir bilgilendirme yapıyor. Southland sahnelerinde ise bu toprakların Mordor’a dönüşüm sürecinin başladığı anlaşılıyor. Çünkü Ork birlikleri bu bölgede orman tahribatından bulunuyorlar. Bu noktada Elf esirlerin ağaç kesimine karşı çıkmaları ve ekolojik hassasiyetleri oldukça dikkat çekiciydi. Sonraki sahnelerde Numenor ve Southland’in ardından ise Harfoot’ların göç süreci ele alınıyor. Bu sahnelerde Harfootların avcı-toplayıcı ve yarı yerleşik yaşamlarına odaklanılıyor.

Senaryo ve Kurgu

The Rings of Power 3. bölüm, Southland ve Numenor öykülerini paralel bir şekilde ilerletmeyi tercih ediyor. Bu bölümde Lindon, Eregion ve Khazad-Dum gibi ülkelerden bahsedilmiyor. Dizi ilk üç bölümde farklı diyarlarda geçen hikâyelere değinerek hem bu bölgeleri seyirciye tanıtıp hem de bir anlatı örmeye başlıyor. İlerleyen bölümlerde birbirinden kopuk gibi görünen parçaların birleştiği görülecek gibi duruyor. Bu açıdan dizinin tümevarımcı bir anlatım yöntemine sahip olduğundan söz edilebilir.

Bölümün diyalogları önceki bölümlerle aynı seviyedeydi. İlk üç bölüm itibarıyla dizinin replikler açısından sade bir tema belirlediği çıkarımı yapılabilir. Çünkü hiçbir replik etkileyici ve ikonik değil. Bu durum sahnelere de etki ediyor. Sonuçta ilk üç bölüm boyunca üzerine düşünülmüş ve etkileyici görüntüler bulunsa da adrenalini tavan yaptıracak, seyirciyi şaşırtacak bir sahneye rastlanmıyor. Yüzüklerin Efendisi: Güç Yüzükleri sahne tansiyonu olarak genel anlamda durağan bir yapım. Bölümlerde tansiyonlar artıp azalmıyor. Genelde aynı tonda ilerliyor.

3. bölümdeki sahne geçişleri Southland ile Numenor’u birbirine bağlıyor. Galadriel’in Southland üzerindeki tehdidi anlamasıyla bu bölgeye karşı bir hareket başlatmak için çabalayacağı kesin. Bunun izleri fragmanlarda görülmüştü. Bu harekattaki amaç ise kötülüğü büyümeden imha etmek olmalı.

Dizinin ilk 2 bölümünde Harfoot sahnelerinde kehanet anlatılarına ver verilmişti. Bu bölümdeki kehanet unsuru ise bizzat Galadriel’in kendisi. Çünkü Miriel’in naiplik ettiği kralı ziyaret ettiğini anladığımız sahnede adaya bir Elfin gelişine vurgu yapması bir kırılma anını temsil ediyor. Böylece Galadriel’in adaya gelmesiyle Numenor için yeni gelişmeler olacağı ima ediliyor. Kehanetlerin sonraki bölümlerde senaryoya nasıl yön vereceği ise merak konusu.

The Rings of Power 3. Bölüm: Oyunculuklar ve Karakterler

Galadriel

Bu bölümde Galadriel’in isyankâr tutumu Numenor adasında da kendisini gösteriyor. Soylu ve “yüksek” Elf olarak bir İnsan önünde diz çökmeyi düşünecek biri olan Galadriel bu andan birkaç saniye sonra tüm Numenor aristokrasisi önünde tehditkâr sözler sarf edebiliyor. Bu durum kendi içerisinde tutarsız. Ancak senaristler bu sahne ile Galadriel’in meselesinin kişisel olmadığını ve davası uğruna gözü pek bir tutum takındığını anlatmak istemiş olabilir. Galadriel’in olgunluk ve bilgelikten uzak görünümü, Elendil ile yaşadığı diyaloglarda da kendisini hissettiriyor. Bu anlarda Elendil -aralarında binlerce yıl yaş farkı olmasına rağmen- ona bir kız çocuğu gibi davranıyor.

Halbrand

Numenor sahnelerinde Orta Dünyalı insanlar ile Númenorlular arasındaki fark seyirciye gösterilmek isteniyor. Bunu Halbrand’a “Alt-İnsan” olarak hitap edilmesinde ve iki İnsan tipinin genel tavırlarından anlaşılıyor. Halbrand’ın özgüveni, hatipliği, kıvrak zekâsı, dövüş yetenekleri ve demirciliği ön plana çıkarılıyor.

Bununla beraber akıllara Halbrand’ın Sauron olabilme ihtimali akıllara gelse de ilerleyen sahnelerde Halbrand’ın doğulu bir insan soyundan geldiği kesinleşiyor. Halbrand kalabalıkları etkilemesi ve yönlendirmesiyle etkileyici bir oyunculuk performansı sergiliyor. Tüm bunların yanında, senaristlerin zindan sahnesinde Halbrand ve Aragorn arasında bir benzerlik kurmaya çalıştıkları çok açık. Bu hem filmlerdeki Aragorn ile yüz benzerliğinde hem de krallığı reddedip sürgünü seçmesinde görülüyor.

Elendil

Numenorlu insan tipinin en fazla öne çıkan karakteri Elendil seyirciyi ilk olarak etkileyici ses tonuyla kendisine çekiyor. Ayrıca deneyimli, bilge ve Elf Dostu olduğu ortaya çıkıyor. Bölümde soylu bir İnsan olduğu ifade edilse de Tolkein’e göre Elendil, kral soyu ile kan bağına sahip ve daha etkin bir ailenin ferdi. Dizide bir kız evladı olduğu görülen Elendil Isildur ve Anarion adlı iki erkek çocuk babası. Bölümde Anarion’un Valar’a ulaşmak için Batı’ya yelken açtığı iması ise kanona göre Elendil’in babasının yaptığı bir eylem.

Bölümün odaklandığı üç ana karakterin yanında Numenor Kraliçesi Miriel son derece şık tasarlanmış giyim kuşamı ile dikkatleri çekiyor. Yanı sıra keskin ama kendi içinde tereddütler barındıran bir üsluba sahip. Isildur ise genç ve heyecanlı bir delikanlı. Filmlerde görülen Isildur’dan oldukça farklı biri olduğu açık. İlerleyen bölümlerde İsildur’un maceralara atılıp cesaret göstereceği sahnelere tanık olabiliriz. Pharazon ise fevri bir karakter olarak beklenirken olgun ve zeki bir politikacı olarak kendini göstermeyi başardı. Arondir esaret altındaki epik sahnelerde dizinin en iyi oyunculuk performanslarından birini sergilemeye devam ediyor. Stragner -Namı diğer Meteor Adam- karakterinin gelişimine tanık oluyoruz. Bu aynı zamanda dizide görülen tek karakter gelişimi örneği. Bu bölümde Stranger’ın konuşmayı öğrendiğini, bazı Hobbit rünlerini anlamlandırabildiğini ve Nori’ye karşı bir aidiyet duygusu taşıdığı görülüyor. Böylelikle Stranger yeni doğmuş bir bebek gibi hayatı öğrenmeye başlıyor.

Orklar

Bu bölümde izleyiciye ilk kez gösterilen Orkların çok düzgün bir İngilizceye (Orta Dünya’daki ortak dile) veya gelişmiş dil becerilerine sahip olması dikkat çekiyor. Bu uygunsuz bir durum. Çünkü Orklar konuşabilen canlılar olsa da kendi lisanları diğer halkların kelimelerinden derlenen kelimelerin bozulmasından oluşuyor. Orkların bozuk bir gramere sahip olması gerekirken -bir ork için- düzgün bir diksiyonla ama çirkin bir ses tonuyla konuşması tamamen senaristlerin müdahalesi olarak ortaya çıkıyor. Orkların kazı esnasında bir nesne aradığı dikkat çekiyor. Aradıkları şey de büyük ihtimalle Theo’da bulunan kılıç.

Mekânlar ve Dekor

Bu bölümde Numenor medeniyeti tüm ihtişamıyla diziye yansımış. Şehrin mimarisi ve kentleşmesi oldukça başarılıydı. Numenor sarayının filmlerdeki Minas Tirith’e benzetilmesi filmlere de bir gönderme. Böylece kronolojik olarak Numenor’dan sonra inşa edilen Minas Tirith’in ilham kaynağını da dikkatli gözler fark edecektir.

Orkların makyajı ve dekorları oldukça başarılı. Bu noktada dizi ekibinin kendi Ork yorumunu oluşturduğu belli oluyor. Benzer durum Peter Jackson’ın filmlerinde de var. Filmlerde Moria’da, Isengard’da, Mordor’da ve Gundabad’da farklı Ork tiplemeleri yer alıyordu. Dizide ise Orklar açık renk ve zırhsız kıyafetler giyinmiş, düzgün diksiyonlarıyla ön plana çıkıyorlar.

Müzikler

Dizinin bu bölümünde de tıpkı öncekiler gibi müziksiz sahne yok denebilir. Bu durum da karakterin bir parçası olarak ortaya çıkıyor. Arka plandan eksik olmayan müzik, sahnelerdeki diyalogların etkisini kırmaya bu bölümde de devam ediyor. Fakat diğer iki bölümden farklı olarak Numenor’a giriş sahnesinde çalan müziğin oryantal tınılar içermesi de öne çıkıyor.

Kapanış

Bölümün kanona uygunluğu konusu tek tek incelenmeye müsait. Genel olarak Tolkien’in anlatısından beslenen ama tamamen senaristlerin evreninde geçen bir diziye tanıklık ediyoruz. Ayrıca yayın hakları hususunda sınırlılıkları olduğu sık sık dillendirilen Amazon’un uyarlamaya hakkı olmayan pek çok hususa değinmesi bu durumu tutarsız kılıyor. Mesela Elros’a değinilmesi ve ilk iki bölümdeki pek çok tarihsel gönderme yayın haklarını ihlal ediyor. Bu konuda net bir çerçeve olmadığı açık. Tüm bunlarla beraber dizideki olay akışı bir teori üretmeyi engelliyor.

The Lord of the Rings: The Rings of Power 4. bölüm, 16 Eylül Cuma sabahı yayında olacak. İlk üç bölümde parça parça anlatılan hikâyelerin devam bölümünde birbirine bağlanma olasılığı yüksek. 4. bölüm bir düğüm bölümü olabilir. Galadriel’i ve Orta Dünya’yı nelerin beklediğini hep beraber bekleyip göreceğiz.

Sizler dizinin 3. bölümünü nasıl buldunuz? Yorumlarınızı ve teorilerinizi Kayıp Rıhtım Forum’da bizlerle paylaşabilirsiniz.