in ,

David Lynch’in İlk Filmi Eraserhead Hakkında 12 İlginç Gerçek

Eraserhead filmi, David Lynch’i sinema sahnesine takdim eden kült bir yapıttı. İşte bu unutulmaz yapıma dair 12 ilginç gerçek!

Eraserhead Filmi Hakkında Bilgiler
- Reklam -
- Reklam -

Eraserhead filmi, David Lynch’in sinema dünyasına adım attığı ilk uzun metrajlı yapım olarak tarihe geçti. 1977 yılında vizyona giren bu karanlık ve gerçeküstü hikâye, yönetmenin eşsiz vizyonunu yansıtarak sembolik dili ve çarpıcı görsel tasarımıyla kısa sürede bir kült klasiğe dönüştü. Lynch’in zorlu koşullar altında tamamladığı film, hem rahatsız edici hem de büyüleyici bir sinema deneyimi sunuyor.

Henry adında bir adamın, dünyaya gelen tuhaf bebeğiyle birlikte yaşamaya çalışırken içine düştüğü endüstriyel bir kabus atmosferini konu alan Eraserhead, insan doğası, korkular ve izolasyon temalarını ele alıyor. Filmin gerçeküstü anlatımı, izleyiciyi sadece bir hikâye değil, aynı zamanda derin bir duygusal ve psikolojik yolculuğa çıkarıyor.

Lynch, bu ilk filmiyle hem sembolizm hem de atmosfer yaratma konusundaki ustalığını ortaya koydu. Filmin prodüksiyonu beş yıl gibi uzun bir sürede tamamlanırken, yönetmen bütçe sıkıntıları nedeniyle gazete dağıtmak gibi farklı işlerde çalışmak zorunda kaldı. Buna rağmen Eraserhead yönetmenin vizyonundan ödün vermeyen, çarpıcı bir sinema eseri olarak doğdu.

- Reklam -

Eleştirmenler tarafından ilk etapta tam anlamıyla anlaşılamayan yapım, zaman içinde kült statüsü kazandı ve Mel Brooks ile Stanley Kubrick gibi isimlerden büyük övgüler aldı. Bugün hâlâ sinema tarihinde eşsiz bir yere sahip olan Eraserhead, David Lynch’in sinema kariyerini başlatan ve onu bir auteur olarak tanımlayan film olarak anılıyor.

Eraserhead Filmi Hakkında İlginç Bilgiler

1. David Lynch, İlk Başta Böcekler ve Aldatma Üzerine Bir Film Çekmek İstedi

Eraserhead teknik olarak bir öğrenci filmiydi, çünkü Lynch bu filmi Amerikan Film Enstitüsü’nün İleri Film Çalışmaları Merkezi’nde okurken çekmeye başlamıştı. Ancak işler biraz daha farklı ilerleseydi, yönetmenin ilk uzun metrajlı filmi Eraserhead değil Gardenback olacaktı. Gardenback, Lynch’in “sırtından yeşil şeyler çıkan kambur bir figür” resminden yola çıkan 45 sayfalık bir senaryoydu.

Bu hikâye, Henry ve Mary adında bir çiftin başına gelen olayları ve bir böceğin Henry’nin zihnine nüfuz etmesini konu alıyordu.

Eraserhead Filmi 1977

Lynch’in AFI’deki öğretmenleri genç yönetmeni Gardenback’i uzun metrajlı bir filme dönüştürmeye teşvik ettiler ama görünüşe göre bu pek de iyi gitmedi. Lynch yeniden düzenlenen senaryodan nefret etmeye başladı ve bu durum okuldaki diğer bazı hayal kırıklıklarıyla birleştiğinde genç yönetmen okulu bırakmanın eşiğine geldi.

Ama sonra öğretmeni ve akıl hocası Frank Daniel ona bunun yerine ne yapmak istediğini sordu. Lynch, “Eraserhead’i yapmak istiyorum.” dedi. Daniel ise, “Tamam, Eraserhead’i yap o zaman,” diye cevap verdi.

2. İncil’den Tek Bir Cümle Tüm Filmi Şekillendirdi

David Lynch, Catching the Big Fish adlı kitabında Eraserhead’i “en ruhani filmi” olarak nitelendirmiş ve İncil’den etkilendiğini belirtmişti.

Lynch, “Eraserhead belli bir şekilde gelişiyordu ve ben bunun ne anlama geldiğini bilmiyordum,” diye yazmıştı.

“Bu sekansların ne söylediğini çözmek için bir anahtar arıyordum. Elbette bir kısmını anlıyordum; ama hepsini bir araya getiren şeyi bilmiyordum. Bu zorlu bir mücadeleydi. Bu yüzden İncil’imi çıkardım ve okumaya başladım. Bir gün, bir cümle okudum. İncil’i kapattım çünkü işte buydu. Sonra her şeyi bir bütün olarak gördüm.”

Ancak Lynch, bu cümlenin hangisi olduğunu hiçbir zaman paylaşmadı.

3. Lynch, “Eraserhead”de Kendi Baba Olma Kaygılarını Anlatmıyordu

Filmde, bir adamın sıra dışı bir bebeğin babası olması işeniyor. 1968’de David Lynch de ilk eşi Peggy Lentz’den, planlanmamış şekilde doğan bir bebeğin (Jennifer) babası olmuştu.

Eraserhead Filmi Yorum

Eleştirmenler Lynch’in Eraserhead ile yeni bir baba olarak kendi kaygılarını giderdiği sonucuna varmakta gecikmediler. Ancak Jennifer bu bağlantıyı her zaman reddetmiş ve bir röportajında, “Ben çarpık ayaklı doğdum ve insanlar Eraserhead’deki bebek deforme olduğu için bu konuda bana imalarda bulundular,” dedi ve ekledi:

“Ama David’in Eraserhead’in kökünün doğrudan buna dayandırdığını sanmıyorum.”

Yönetmen de Lynch on Lynch programında verdiği bir röportajda benzer düşüncelerini dile getirmişti:

“Herkesin çocuğu var ve herkes Eraserhead mi çekiyor? Bu çok saçma! Sadece o değil. Milyonlarca başka şey var.”

Eraserhead Film

4. Araştırma için Bir Kedi Üzerinde Çalışma Yaptı

Lynch, filmin çekimleri öncesinde dokular ve detaylar üzerine çalışmak için ölü bir kediyi parçalarına ayırdığını açıklamıştı.

- Reklam -

5. Filmin Görsel ve İşitsel Yapısı Philadelphia’dan İlham Aldı

Lynch, 1965 yılında Pennsylvania Güzel Sanatlar Akademisi’nde okumak için memleketi Missoula, Missouri’den Philadelphia’ya taşındı. Şehrin endüstriyel yapısı, Eraserhead’in mekân ve ses tasarımında önemli bir rol oynadı.

Lynch daha sonra Philadelphia Weekly’ye verdiği bir demeçte şu ifadeleri kullandı:

“Hayatımdaki en büyük etki Philadelphia oldu. Philadelphia’nın bir havası olmasını seviyordum ve bu hava karanlık ve önseziliydi. Endüstriyi hissettim. Duman, ateş ve korku hissettim. Deliliği hissettim. Hissettiğim tüm bu şeyler beni etkiledi.”

Eraserhead Filmi Analiz

6. “Eraserhead”in Çekimleri Beş Yıl Sürdü

Eraserhead’in tamamlanması beş yıl sürdü. Bunun en büyük nedeni bütçe sıkıntılarıydı. Lynch, film için Amerikan Film Enstitüsü’nden, ailesinden ve arkadaşlarından finansal destek aldı.

7. Lynch, Film için Bütçe Yaratmak için Gazete Dağıttı

David Lynch, Eraserhead filmi için gereken bütçeyi sağlamak amacıyla The Wall Street Journal gazetesi dağıtarak haftalık 48 dolar kazandı.

Eraserhead Filmi

8. Sissy Spacek Çekimlere Yardım Etti

Filmde, Man in the Planet karakterini oynayan Jack Fisk’in partneri Sissy Spacek, sette klaket tutarak ekibe destek verdi ve bu yardımı için filmin sonunda teşekkür aldı.

Eraserhead Filmi Hakkında Bilgi

9. İşkence Sahnesi Filmden Çıkartıldı

Lynch, iki kadının yatağa bağlı olduğu ve elektrikli bir cihazla tehdit edildikleri bir sahneyi, yapımın final versiyonundan çıkardı.

10. Bebeğin Yapım Sırrını Hiçbir Zaman Açıklamadı

Filmdeki deformasyona uğramış bebek (takma adıyla Spike), izleyicilerin en çok merak ettiği unsurlardan birisiydi. Lynch, bebeğin yapım sürecine dair hiçbir zaman bilgi vermemişti.

Eraserhead Filmi Bebek

Bu belirsizlik, izleyiciler arasında çeşitli spekülasyonlara yol açtı. Bazı teoriler, bebeğin üzerinde oynanmış bir inek fetüsü olduğunu öne sürerken diğerleri farklı hayvanların kullanılmış olabileceğini iddia etmekteydi.

11. “Eraserhead” Filmi Hakkındaki İlk Eleştiriler Oldukça Sertti

Eraserhead’in eleştirmenlerin gözdesi olması zaman aldı. Variety 1976’da film için “mide bulandırıcı bir kötü zevk örneği” demişti.

Yapım birkaç yıl boyunca neredeyse sadece bir gece yarısı filmi olarak gösterildi. 1980’de daha The New York Times’tan Tom Buckley filmin “dayanılmaz derecede yavaş bir tempoya” sahip olduğunu belirtti ve yapımı, “karanlık ve iddialı şekilde şok edici” olarak nitelendirdi.

Eraserhead Filmi Hakkında

12. Mel Brooks ve Stanley Kubrick Filmi Çok Sevdi

Eraserhead filmi, eleştirmenlerce ilk etapta pek beğenilmese de Mel Brooks ve Stanley Kubrick gibi sinema dünyasının önemli isimlerinin dikkatini çekti. Kubrick, filmi favorileri arasında sayarken Brooks yapımı izledikten sonra Lynch’i yapımcılığını üstlendiği The Elephant Man filmi için yönetmen olarak seçmişti.

Eraserhead filmi hakkındaki düşüncelerinizi ve yapıma dair paylaşmak istediğiniz notları yorumlarda belirtebilirsiniz. Kayıp Rıhtım Forum’da sinema sohbetine dahil olabilir, ayrıca bizleri Google News ve WhatsApp’tan da takip edebilirsiniz.

Kaynak: Mental Floss

Eda Aydın

1992 yılında Bursa'da doğdum. Radyo, Sinema ve Televizyon Bölümü mezunuyum. Filmler, kitaplar hakkında inceleme ve görüş yazıları yazıyorum. Tanpınar'ı seviyorum.

Bir Yorum Yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

The Goonies 2 Filmi Define Avcilari Warner Bros

The Goonies 2 Filmi Geliştirme Aşamasında

A Thousand Blows Dizisinden Yeni Fragman

Peaky Blinders Yaratıcısının Yeni Dizisi A Thousand Blows’tan Fragman