Arzu Uçar Öneriyor: Kayıp Rıhtım Okurları İçin 5 Kitap

- Reklam -

İlk olarak 2015 yılında Dış Kapının Mandalı adlı öykü kitabıyla tanıdığımız Arzu Uçar, son dönemlerde okuduğu kitaplar hakkında Kayıp Rıhtım’a konuştu.

Varlık Yayınları tarafından basılan Dış Kapının Mandalı ile 2015 Yaşar Nabi Nayır Öykü Ödülü’ne layık görülen Arzu Uçar, daha sonra İthaki Yayınları etiketi ile yeniden okurun karşısına çıktı. Kendisini son olarak geçen yıl Bir Küçük Delilik adlı öykü kitabıyla okuma fırsatı bulduk.

Arzu Uçar Son Zamanlarda Ne Okudu?

Çocuk Yasası / Ian McEwan

- Reklam -

Son bir yıl içinde ikinci kez okudum bu kitabı. Okunmayı bekleyen onca kitap varken hem de. Yine çok etkiledi beni. İlk okuduğumda şunları yazmışım:

“Bir hâkimin, özellikle çocuk ve aile ile ilgili kararlar vermesi gereken bir hâkimin yaşadığı zorlu süreç ustalıkla aktarılmıştı. Sürekli ikilemde kaldığım, kendime sorular sorduğum bir okuma deneyimi oldu. Mesela bir çocuğu yapışık doğduğu ikizinden, ikisinin de yaşam hakkını koruyarak ayırmak mümkün değilse ‘en doğru kararı’ hangi ölçütü gözeterek vereceğiz? Doğru ve yanlışı neye göre belirleyeceğiz? Üstelik ortada rahatlıkla sarılabileceğimiz bir doğru yokken. Diğer taraftan bütün bu kararları veren de bir makine değil duyguları, değer yargıları, özel hayatında sorunları olan bir insan. Peki bu insan başka bir insanın hatta bir çocuğun tüm yaşamını etkileyen kararları her gün defalarca alırken bunların üzerine tekrar düşünmeden, bir vicdani hesaplaşmaya girişmeden hayatına ve işini yapmaya nasıl devam edecek? Kitabı bitirdikten sonra şunu düşündüm: Böylesine iç içe yaşadığımız ve kanunlar, kurallar, değer yargılarıyla birbirimizi etkileyip durduğumuz bir düzen içinde, tüm iyi niyetimize rağmen diğer insanları kendimizden korumanın bir yolu olmalı.”

Mutsuzluk Zamanlarında Mutluluk / Wilhelm Genazino

Yazarla tanıştığım kitap oldu Mutsuzluk Zamanlarında Mutluluk. Bazı kitaplarla tanışmak için doğru zamanı bulmak gerekiyor, belki de her kitap için böyledir bu. Pandemi döneminde okuduğum için belki, belki de yazarın iç sıkıntısını ifade etme şekli benim okuma zevkime karşılık gelmediğinden kitaba bir türlü ısınamadım. Her ne kadar dili ustalıkla kullanmış olsa da karakterin gerçekliğine bir türlü inanamadım. Orta yaşlı bir adamın yaşamını sorgulayışı, arayışı, mutluluğu hissetmek için çırpınışları, diğer insanlarla oynadığı garip oyunlar bana şunu düşündürdü: Neden şimdi? Karakterin kırılmasını sağlayacak bir değişim noktası aradım, küçücük bir kıvılcım da olabilirdi bu ama bulamadım.

Kuytu / Carys Davies

Çavdar Tarlasında Çocuklar’da şöyle der karakter:

“Bir kitabı bitirdiğiniz zaman bunu yazan keşke çok yakın bir arkadaşım olsaydı da canım her çektiğinde onu telefonla arayıp konuşabilseydim diyorsanız o kitap gerçekten iyidir.”

Bu kitabı bitirdikten sonra hissettiğim şey tam olarak buydu. Ne zaman sevmediğim bir öykü okusam Vüs’at O. Bener’in Dost Yaşamasız’ını yeniden elime alır ve rastgele bir öyküyü okurum. Kuytu da hiç beklemediğim bir şekilde benim başucu kitaplarımdan biri oldu. “Sürpriz son” tamlamasını duyduğumda burun kıvırır, bunun nitelikli bir edebiyat için gereken en son şey olduğunu düşünürdüm. Carys Davies tüm bu önyargımı alıp götürdü. Hikâyeyi ele alışındaki sadelik, bizi insan hayatının kurmacadan çok daha sıra dışı olan sürpriz sonuna götürdüğünde şaşkınlık içinde son satırlara bakarken buluyoruz kendimizi; kitabın bana yaptığı şey buydu.

- Reklam -

Duman Otel / Bülent Çallı

Bülent Çallı’nın ilk romanı Simsiyah’ı okuduktan hemen sonra okudum Duman Otel’i. Simsiyah’ta yarattığı atmosfer beni büyülemişti. Duman Otel’i okurken de aynı şeyleri hissettim. Tarihi Yarımada’nın etrafında dolaşan günümüz karakterleri mekânın tüm o efsunlu hikâyelerini hatırlatıyorlar. Yazar hikâyesini yarattığı sokakların, yapıların geçmişini çok iyi biliyor ve romanını örerken bu tarihi fısıltıları da üflüyor kulağımıza.

Dolayısıyla şimdiki zaman ve geçmiş, mekân ve karakterler aracılığıyla iç içe geçiyor. Tarihi Yarımada ve otel sözcükleri birleştiğinde tekinsiz bir şeyler okuyacağınızı hissediyorsunuz en başta ama bir otelin lobi görevlisinin bitmek bilmeyen uzun gecelerde karanlık müşterilerini beklerken tek arkadaşı fareyle konuşmalarında, esrarengiz karakterlerin ve olayların kuruluşunda öyle sahici bir yan var ki bir sonraki sayfada ne olacağını merakla beklediğiniz bir metne dönüşüyor Duman Otel. Daha ilk sayfalarda hem de.

Doktor March’ın Dört Oğlu / Brigitte Aubert

Bu kitabı okuyalı bir yıl oldu ama unutulup gitmesin diye buraya yazmak istedim. Çünkü öyle olmayı hak etmiyor. Günlükler vasıtasıyla yazılmış, çok eğlenceli bir cinayet ve gerilim romanı bu. Bu tarz kitaplar olay örgüsü bakımından önemlidir, çünkü giriştiği iş, heyecanı sonuna kadar diri tutmayı gerektirir.

Brigitte Aubert sadece bunu yapmıyor, evdeki hizmetçi Jeanie yoluyla bizi sıklıkla güldüren bir dil yakalıyor. Bunda çevirmenin etkisi de çok büyük, ele aldığı karakterin konuşma biçimini Türkçeye çevirirken şahane bir iş çıkarmış Esin Talu Çelikkan. Sonuna kadar büyük bir merakla ve Jeanie’nin, “Kusmam geldi,” gibi cümlelerini kahkahalarla okudum.

Arzu Uçar

İşte Arzu Uçar’ın son günlerde okuduğu, hakkındaki fikirlerini paylaşmak istediği kitaplar bu şekildeydi. Peki sizin bu listeden dikkatinizi çeken eserler var mı? Kendi önerilerinizi ve kitap listesindeki eserlere dair yorumlarınızı Kayıp Rıhtım Forum’da bizimle paylaşabilirsiniz.