in ,

J.R.R. Tolkien Hakkında Pek Bilinmeyen 10 Gerçek

J.R.R. Tolkien hakkında bilgilerinizi gözden geçirme vakti! Yazarın hayatı ve eserleri hakkında az bilinen detaylar sizlerle.

J.R.R. Tolkien Kimdir Hayatı Eserleri
- Reklam -
- Reklam -

Yüzüklerin Efendisi serisinin en sıkı okurlarının ve film uyarlamalarını defalarca seyredenlerin bile J.R.R. Tolkien hakkında bilmediği pek çok şey var. Tolkien keşfedilmesi gereken dipsiz bir kuyu ve bu yazı da o kuyunun üst kısımlarına mütevazı bir bakış atılıyor.

J.R.R. Tolkien kimdir? Hayatı ve eserleri hakkında az bilinen gerçekler neler? Brian Gottesman’ın derlediği yazıyı sizler için Türkçeleştirdik.

J.R.R. Tolkien Hakkında Öne Çıkan Bazı Bilgiler

1. Tolkien Drama Yeteneğine Sahipti

J.R.R. Tolkien, yazarlığından öte Eski İngiliz ve Eski İskandinav edebiyatları üzerine bir uzmandı ve 1925’ten 1959’a kadar da bu alanlarda Oxford Üniversitesi’nde profesörlük yaptı. Yorulmak bilmeyen bir öğretmendi. Yılda 70 ila 136 arasında ders veriyordu. Oysa sözleşmesinde sadece 36 ders vereceği yazıyordu. Bu dersleri anlatma şekli de bir harikaydı. Toplum içinde sessiz ve alçakgönüllü bir kimse olmasına rağmen amfide Oxford’un klasik, klişeleşmiş hoca tanımına uygun biri değildi. Partilere kutup ayısı kostümüyle gidiyor, elinde sahte bir baltayla Anglo-Sakson savaşçısı kıyafetleri giyerek komşusunu kovalıyor ya da yerel esnaftan alışveriş yaparken ödeme olarak onlara sahte dişler veriyordu. Öğrencilerinden biri onun için şöyle demişti: “Bir konferans salonunu bir şölen salonuna* çevirebilirdi.”

- Reklam -

2. Tolkien, Hayranlarının Çoğunun Deli Olduğunu Düşünüyordu

jrr tolkien shire hobbitleri

O, yazarlığı yalnızca hoş vakit geçirmek için yaptığı bir uğraş olarak görürken insanların kitaplarına bu denli ilgi göstermesini pek anlayamıyordu. Hobbit ve Yüzüklerin Efendisi, Tolkien’in mitoloji kurma çabasının ufak bir bölümünü oluşturuyordu ama o başarılarının çoğunun farkında dahi değildi. Aslında çalışmalarının destansı boyutunu yakalayamadığına inandığı uyarlamaları reddetmek ve eleştirmek için zamanının çoğunu, hatta yıllarını, harcadı. Yaptığı işi gerçekten takdir etmekten ve anlamaktan uzak Lord of the Rings okurlarına karşı da temkinliydi, büyük olasılıkla bugün yaşasa etrafta Legolas kostümüyle gezinen, kendisini Elf’e benzetmek için ameliyat olan film hayranlarından dolayı dehşete düşerdi.

3. Kurgu Yazarlığı Onun Hobisiydi

Tolkien için fantastik kurgu yazmak ya da onunla uğraşmak yalnızca bir hobiydi. Daha çok Eski İngilizce üzerine yaptığı Beowulf: Canavarlar ve Eleştirmenler, Sir Gawain ve Yeşil Şövalye efsanesinin çağdaş bir çevirisi ve Orta İngilizce Sözcük Bilgisi gibi akademik çalışmalarına önem veriyordu.

4. Tolkien Duygusal Bir Romantikti

J.R.R. Tolkien henüz 16 yaşındayken, 19 yaşındaki son sınıf öğrencisi Edith Bratt’e âşık oldu. Koyu bir Katolik olan ve o sırada Tolkien’in velisi konumundaki Peder Francis kızın Protestan olmasından dolayı adeta dehşete düşmüştü. Bu yüzden de Tolkien 21 yaşına gelen kadar, yasalara göre reşit oluncaya dek, Edith ile görüşmesini yasakladı.

jrr tolkien ve ailesi

Tolkien 21. yaş gününe kadar bu ayrılığın burukluğuyla yaşadı. 21 yaşını doldurunca onu tekrar bir demiryolu viyadüğünün altında görme fırsatını buldu. O sırada Edith başkasıyla nişanlıydı, Tolkien’den umudu kestiği için başkasıyla nişanlanmıştı. Nişanı attı ve pazar günü yapılan kilise ibadetlerine katılmayacağı şartıyla Katolikliğe geçti. 1916’daysa Tolkien ile evlendi. Tolkien’in vasiyeti üzerine ikisi üst üste, tek bir mezara gömülerek mezar taşlarına da Orta Dünya’nın efsanevi aşıkları olan “Beren” ile “Luthien” adları yazıldı.

5. C.S. Lewis ile Karmakarışık Bir İlişkisi Vardı

Tolkien’in, Oxford Üniversitesi’nde öğretim üyesi olan C.S. Lewis (Narnia Günlükleri ve Kozmik Üçleme’nin yazarı) ile oldukça karmaşık bir ilişkisi vardı. Ama genellikle onu en yakın arkadaşı ve sırdaşı olarak tanımlardı.

J.R.R. Tolkien ve C.S. Lewis
J.R.R. Tolkien ve C.S. Lewis

İlk başta iki yazar da birbirine çok yakındı. Bu yakınlık o kadar abartılıydı ki Tolkien’in eşi Edith bazı zamanlar Lewis’i kıskandığını söylemiştir. Lewis, dini inancında ciddi bocalamalar yaşarken onu deizmden alıp Hrıstiyanlığa dönmeye Tolkien ikna etti. Ancak Lewis’in mezhep olarak Anglikanizm’i seçmesi Tolkien için tam anlamıyla bir hayal kırıklığı oldu. Bu dönemde Lewis’in Katolik karşıtı eğilimleri ve skandallarla dolu özel hayatı, Joy Davidman ile olan ilişkisi gibi sebeplerden Tolkien ile arasına hissedilebilir bir soğukluk girdi. Asla eskisi kadar yakın olamadılar ama Tolkien bu ayrılıktan daha sonra bin pişman oldu. Lewis’i 1960 yılında kaybedince kızına yazdığı bir mektubunda şöyle diyordu:
“Şu an yapraklarını birer birer kaybeden bir ağaç gibi hissediyorum kendimi: Bu his köklerime bir balta darbesi inmesi gibi.”

6. Tolkien Bir Kulüp Hastasıydı

J.R.R. Tolkien okul sonrasında kulüplere katılıyor ya da aradığı türden bir kulüp tam olarak okulda yoksa kendisi kuruyordu. Tam bir kulüp hastasıydı, nereye giderse gitsin edebi ya da akademik kulüpler kurmakla ve onlara katılmakla yakından ilgileniyordu.

J.R.R. Tolkien

Örneğin Leeds Üniversitesi’nde profesörken Viking Kulübü’nü kurdu. Oxford’da çalışmalarına devam ederken de edebiyat ve dil tartışabilecekleri, eserlerini birbirlerine okuyabilecekleri Inklings grubunu kurdu.

7. Tolkien Savaş Sahnelerini Yazarken Geçmişinden İlham Aldı

Tolkien, Birinci Dünya Savaşı sırasında askerlikten emekli edilmişti ve savaş sırasında da Fransa’daki İngiliz Sefer Kuvvetleri’nin 11. (Hizmet) taburunda ikinci teğmen olarak görev almıştı. Savaşın en kanlı siper çatışmalarından biri olan Somme Muharebesi başta olmak üzere pek çok muharebe içinde yer aldı.

- Reklam -

Frodo Mordor Yüzüklerin Efendisi

Mordor’a giden Frodo ve Sam’in, Hobbit’te yola koyulan Bilbo’nun yoksunluklarının kökenleri muhtemelen Tolkien’in siperlerde yaşadığı günlerine dayanıyor. Bu günlerde kendisine musallat olan bitler yüzünden siper hummasına yakalanınca emekli edilerek evine gönderilmişti. Daha sonra biri dışında, bütün arkadaşlarının savaşta öldüğünü öğrendiğinde bu onun için geri dönülemez bir travma oldu ve yarattığı evrendeki trajedi için ona ilham verdi.

8. Tolkien için Dil Oluşturmak Bir Eğlenceydi

Oldukça iyi bir dilbilimci olan J.R.R. Tolkien dil yaratmayı seviyordu. Bu yüzden eserlerinde kullandığı Quenya ve Sindarin Elfçesi gibi pek çok dili kendisi yarattı. Hatta yarattığı bu kurgusal dillerde şiirler ve şarkılar yazarak bu dillere kullanım alanı açtı.

Legolas

Bütün bunlara ek olarak Orta Çağ Galcesi ve Lombardca gibi asırlardır konuşanı kalmamış dilleri eserlerinde yeniden kullanarak hayata döndürdü. “Bagme Bloma” yani “Ağaçların Çiçeği” adlı şiir, bin yıl sonra Gotça (Gotların konuştuğu eski Cermen dili) yazılmış ilk özgün eserdir.

9. Tolkien’in Yaşarken Yazdığı Çoğu Eser Yazarın Ölümünden Sonra Yayımlandı

christopher tolkien kitaplar
Christopher Tolkien

Çoğu yazar yaşarken yazdıklarından memnundur, ancak Tolkien için bunu söylemek güç. Karalamaları, rastgele yerlere çiziktirdiği notları ve yayımlamak için en ufak bir çaba sarf etmediği el yazmaları oğlu Christopher Tolkien tarafından yazarın ölümü sonrasında toparlanarak düzenlenmiş ve cilt cilt yayımlanmıştır.

Tolkien’in ölümünden sonra yayımlanan eserleri arasında en meşhuru Silmarillion olmakla birlikte Orta Dünya Tarihi, Bitmemiş Öyküler, Hurin’in Çocukları, Sigurd ve Gudrun Efsanesi, Beren ve Luthien, Gondolin’in Düşüşü, Tom Bombadil’in Maceraları ve Ham’li Çiftçi Giles gibi eserler yer alır.

10. Tolkien, Hitler için “Kahrolası Kara Cahil” Diyordu

J.R.R. Tolkien, Eski İngilizce ve Eski İskandinav dilleri üzerinde çalışıyordu ve bunun yanı sıra Eski Cermen diline ve edebiyatına da akademik bir ilgisi vardı. Onun bu ilgisi Eski Cermen tarihine, diline ve edebiyatına taparcasına bağlı Nazilerin iştahını kabartıyordu. Onlar da yazarın bu çalışmalarını ilgiyle takip ediyorlardı. Ancak Tolkien kendisinin de mektubunda açıkça belirttiği üzere Nazizm’den ve Hitler’den tiksinti duyuyordu. Kendisinden Hobbit’in Almanca baskısını yapmak için “Aryan” ırka mensup olduğunu kanıtlamasını isteyen Alman yayınevine gönderdiği mektupta Tolkien bütün Nazi nefretini ortaya koyuyordu. Yahudi ataları olmadığı için pişmanlık ve üzüntü duyduğunu da itiraf ediyordu. Bu olaydan sonra yazar Hobbit’in Almancaya çevrilmemesini ciddi ciddi düşündü.

Yüzüklerin Efendisi J.R.R. Tolkien

J.R.R. Tolkien konuya dair oğluna yazdığı mektubunda şunları dile getirdi:
“Bu savaşta yanan özel bir kin ateşi var ki bu ateş beni 49 yaşındayken, 22 yaşında olduğumdan daha fazla, asker yapıyor; bu kahrolası kara cahil Hitler’e karşı. O adam Avrupa’ya üstün bir katkıda bulunan, her zaman sevdiğim ve gerçek ışığını en iyi şekilde temsil etmeye çalıştığım soylu kuzey ruhunu bozuyor, çarpıtıyor ve sonsuza dek lanetliyor.”


*MeadHall: 5. yüzyıl ila Orta Çağ arasında Eski Cermen halklarının ziyafet vermek için toplandığı tek bir odadan oluşan bina.

J.R.R. Tolkien hakkında arka planda kalmış olabilecek bazı bilgiler işte bu şekildeydi. Aralarında sizin de bildikleriniz var mıydı? Eklemek istediğiniz detayları Kayıp Rıhtım Forum’da bizlerle paylaşabilirsiniz.


* J.R.R. Tolkien Efsanesine İlham Vermiş 10 Masal

Kaynak: Mental Floss

Emrecan Doğan

13 Ağustos 1996’da İstanbul’da doğdum. Halen Medeniyet Üniversitesi’nde Türk Dili ve Edebiyatı okuyorum. Daha önce Kayıp Rıhtım forumunda ve Aylık Öykü Seçkisi içerisinde yer aldım. Gölge E-Dergi, Bilimkurgu Kulübü, Genç Yazı ve Pejmürde Dergisi bünyesinde gerçekleştirilen Ortak Hikâye projesi gibi elektronik platformlarda ve basılı olarak da Adı Yok dergisinin 75. sayısında yazılarım yayımlandı. Yaklaşık olarak 12 yaşımdan beri yazıyorum. | İletişim: [email protected]

8 Yorum BULUNUYOR


  1. Avatar for merveriii merveriii dedi ki:

    “Şu an yapraklarını birer birer kaybeden bir ağaç gibi hissediyorum kendimi: Bu his köklerime bir balta darbesi inmesi gibi.”

  2. Avatar for Simsek Simsek dedi ki:

    Bende küçükken dil uyduruyodum yeni bir dil yaratma bendede vardı.Her gordugum nesneye saçma sapan isimler koyuyordum :smiley:

  3. Avatar for EmrecanDogan EmrecanDogan dedi ki:

    Müthiş değil mi?

    Türkçe, “şeyleri” adlandırmakta zorlanmayacağımız bir dil. Hatta Refik Halit Karay olmayan deyimler üretip bunları kitaplarında kullanıyormuş. Koyduğunuz adlar da muhtemelen Türkçeye yakındır. :buyucu:

  4. Avatar for anon6571210 anon6571210 dedi ki:

    “Amma sucuk yapmış be!” aklıma geldi nedense. :grin: Hem ağaç mevzusu hem dil uydurma olunca herhalde. :smiley:

  5. Avatar for KorkutHatun KorkutHatun dedi ki:

    Ä°nanamiyorumm! Artık aklımdaki delilikleri yapmak için muhteşem bir bahanem var. Tolkien’in askerleriyiz!
    Harika dosya. Harika harika harika.

Henüz yorum yok. Forum'a gelip sohbete katıl.

3 cevap daha var.

Aya Tırmanmak - Ursula K. Le Guin | Haftanın Kitabı #285

Aya Tırmanmak ve Diğer Öyküler – Ursula K. Le Guin | Haftanın Kitabı #285

Video Oyun Sanatçıları Grev Kararı

Senarist ve Oyuncuların Ardından Video Oyun Sanatçıları da Greve Gitmeye Hazırlanıyor