Julius Caesar: Hayatı, Sözleri, Bilinmeyenleri ve Edebiyata Verdiği İlham

Güçlü bir siyasetçi, ordu komutanı ve bir diktatör… Adını tarihin unutulmaz sayfalarına yazdıran Julius Caesar (Jül Sezar), Roma’nın dünya üzerindeki en güçlü imparatorluklardan biri haline gelmesini sağladı. Peki onun hakkında neler biliyoruz? Hayatı, hüküm sürdüğü dönem, William Shakespeare’e verdiği ilham… Julius Caesar kimdir? Tüm bunlara ve daha fazlasına dair ufak bir gezintiye çıkalım.

Julius Caesar yalnızca döneminin zaman çerçevesi içinde sınırlı kalmamıştı. İhanete uğrayıp katledildikten sonra, hikâyesi defalarca anlatıldı. Bununla birlikte tarihe geçen gücü, dönemindeki çoğu siyasetçiyi de rahatsız etti. İnsanda hem hayranlık hem de kimi zaman öfke uyandıran Jül Sezar’ın hayatına, Kleopatra’yla ilişkisine, uğradığı suikaste ve onu ölümsüz kılan meşhur Shakespeare eserine, gerçek öyküsüyle beraber daha yakından bakalım.

İşte Julius Caesar Hakkında Bazı Gerçekler

1. Julius Caesar’ın M.Ö. 12 veya 13 Temmuz’da Doğduğu Düşünülüyor: Peki Gerçekten de “Sezeryan” mı?

Julius Caesar yüzyıllarca sezaryen olarak dünyaya gelmiş ilk bebek olarak bilindi. Ama bu, gerçek olmaktan çok uzak bir inanış. Bu karışıklığın nedeni, 10. yüzyılda yazılmış Suda adlı Bizans-Yunan tarih ansiklopedisi olabilir. Bu çalışmada sezaryen doğumun, adını Julius Caesar’dan aldığı söylenir:

“Roma imparatorları bu adı, ‘doğmamış’ olan Julius Caesar’dan almıştır. Caesar’ın annesi hamileliğinin dokuzuncu ayında ölünce rahmi açılıp bebek çıkarılmıştır. Roma dilinde bu tür cerrahi kesitler de ’Sezar’ olarak isimlendirilmiştir.”

Ne var ki bu öykünün doğru olmaması için pek çok neden bulunuyor. En başta, o zamanlar Roma’da sezaryen zaten cerrahi operasyonlarda uygulanan bir yöntemdi. Yüzyıllarca bazı durumlarda sezaryen uygulanmasının gerekli olduğu kurallar vardı üstelik. Bu kurallar, M.Ö. 715 ila 673 yıllarında Sezar’dan önce ülkeyi yöneten İmparator Numa Pompilius zamanına kadar uzanıyordu.

Kanunlara göre eğer bir kadın hamileyken ölürse sezaryen doğumla bebeğin alınması şarttı. Çünkü bir kadını, içindeki bebekle birlikte gömmek Roma inançlarına tersti. Kanun ayrıca ölmekte olan hamile kadınların da yeni hayatı kurtarmak adına sezaryen geçirmelerini emrediyordu. Suda ansiklopedisinde ise Julius Caesar’ın annesi Aurelia Cotta’nın, doğum sırasında öldüğüne ilişkin yanlış bir bilgi yer alıyor. Yetişkinlik çağlarına kadar Julius’un annesiyle birlikte yaşadığı biliniyor. Ayrıca bazı tarihçiler, annesinin Julius’tan da sonra yaşadığını düşünmektedir. Bu da sezaryen doğum geçirdiği ve sonra hayatta kaldığı bilgisini asılsız çıkarıyor.

2. William Shakespeare’in Oyunu Julius Caesar, Meşhur Suikasttaki Esas Sorumluyu Anlatmıyor

İngiliz yazar William Shakespeare’in ölümsüz eserlerinden Julius Caesar, M.Ö. 22 yılında geçer. Oyun, Caesar’ın suikastına neden olan gelişmeleri ve sonrasını konu alır. Tam ölümünden önce Caesar’ın oyunda söylediği meşhur sözlerden biri, “Et tu, Brute?” yani, “Sen de mi Brütüs?”tür. Ancak Caesar gerçekte böyle bir şey söylememiştir; hatta o sırada Brütüs’ü pek tanıdığı bile söylenemez.

Öte yandan tarih sahnesindeki esas hain, Decimus Junius Brutus Albinus’tur. Ancak oyunda adı pek geçmez ve yanlış telaffuz edilmiştir. Gerçekte Brutus, Sezar’ın çevresinden biridir. Brutus’un aile adı lekelenince Caesar, bu durumu düzeltebilmesi için ona siyasetçiler arasında bir iş sağlamıştır. İki arkadaş, savaşta da omuz omuza mücadele etmiştir. Ancak sonunda Decimus, suikastta kilit rol oynayan kimselerden biri olarak tarihe geçmiştir.

3. Julius Caesar ve Kleopatra Bir Aşk Yaşadı, Caesarion Adlı Bir Oğulları Oldu

Julius Caesar ile Mısır İmparatoriçesi Kleopatra arasındaki ilişki, tutkulu bir hevesin çok ötesindeydi. Bundan ziyade ikisi için de ulaşılması gereken bir hedef haline gelmişti. Kleopatra, Mısır tahtındaki yerini korumak için orduya ihtiyaç duyuyordu. Daha doğrusu, Caesar’ın devasa ordusuna.

Caesar’ın tarafındaysa Kleopatra’nın inanılmaz hazinesine erişme olanağı vardı (Bill Gates’in bugünkü mal varlığından çok daha fazla bir hazine düşünün). Böylelikle borçlarını ödeyip kendi güç konumunu koruyabilirdi. Kleopatra, Caesar’la birlikte Roma’ya gitti. İlişkileri konusunda da ne kadar açık oldukları ortadaydı. Bu ilişkiden Caesarion adlı bir oğul dünyaya getirdiler. Dahası Caesar, aşkını ilan etmek için Roma’daki Venus Genetrix Tapınağı’na Kleopatra’nın bir büstünü yaptırdı. Caesar suikastla öldürülene kadar imparatoriçe Roma’da kaldı. Ardından da oğluyla birlikte kaçmaya mecbur kaldı.

4. Julius Caesar M.Ö. 44 Yılının 15 Mart’ında Tam 23 Yerinden Bıçaklanarak Öldürüldü

M.Ö. 44’te Julius Caesar kendisini ömür boyu hükümdar ilan etti. Bu süreçte yaptığı çoğu değişiklik ve reform, orta ve düşük sınıflar tarafından olumlu karşılansa da gittikçe büyüyen gücü, diğer siyasetçileri endişelendiriyordu. Sonunda derinleşen düşmanlık bir çatışmayla patlak verdi. 15 Mart’ta, yaklaşık 40 kişilik bir senato ekibi tarafından bıçaklanarak öldürüldü.

5. Julius Caesar Korsanlar Tarafından Kaçırıldığı Sırada Kendisi İçin İstenen Fidyeyi Beğenmedi

Julius Caesar Ege Denizi’nde seyahate çıktığında 25 yaşındaydı. Bu sırada Sicilyalı korsanlar tarafından kaçırıldı. Korsanlar, Sezar’ın kefaleti için bugünün parasıyla 600 bin dolara denk gelen 20 gümüş sikke istedi. Fakat bu durum karşısında Caesar korsanların yüzüne gülüp kendisi için ancak 50 gümüşün yeterli olacağını (yaklaşık 1.550 kilogram altın) söyledi.

Yardımcıları, gerekli parayı getirmeye gittiğinde Caesar, para bulunup ellerine ulaşıncaya kadar korsanların tutsağı oldu. Serbest kaldıktan sonra küçük bir grup askeri toplayıp korsanları avladı. Boğazlarını kesti ve gümüşlerini geri aldı.

6. Julius Caesar Hayatı Boyunca Üç Kez Evlendi

Caesar, ilk karısı Cornelia’yla M.Ö. 84 yılında evlendi. Çiftin bir kızı oldu, ancak Cornelia M.Ö. 69’da hayata veda etti. İki yıl sonra Caesar, Pompeia’yla evlendi, fakat daha sonra boşandılar. Son olarak M.Ö. 59 yılında Calpurnia ile evlendi ve ölümüne kadar bu evlilik devam etti.

7. Julius Caesar’ın Öldürüldüğü Alan 2021 İtibarıyla Ziyarete Açılacak

Largo di Torre Argentina, Roma’nın en eski açık hava meydanıdır. Julius Caesar, burada 23 yerinden bıçaklanarak 15 Mart’ta hayatını kaybetti. İlerleyen yüzyıllarda bu alan hasara uğradı. Fakat daha sonra 1.1 milyon dolarlık bir restorasyon projesiyle birlikte 2021 yılında halka açık bir tarih alanı olarak düzenlenmek üzere çalışmalara başlandı.

8. 2007 Yılında Julius Caesar’a Ait Olduğu Düşünülen Bir Büst Bulundu

Bazı tarihçi ve arkeologlar, 2007 yılında Fransa’daki Rhone nehrinden Julius Caesar’a ait olduğu düşünülen bir büst çıkardılar. Eğer büst gerçekten de ona aitse bu, kendisinin yaşadığı dönemde yapılmış ve bugüne kadar gelebilen tek eser olarak tarihe geçecek. Çünkü Caesar’ın çoğu görseli temsili olarak ölümünün ardından yapılmıştı.

Dolayısıyla tarihçiler bu temsillerin gerçeğe uygun olmaktansa idealleştirilmiş yansımalar olabileceği görüşünde. Ne var ki bulunan büst, geriye çekilen saç çizgileri ve alnında oluşmaya başlayan kırışıklıklarla Caesar’ın gerçek görünüşüne çok yakın. Bugün büstü Musée Départemental de l’Arles Antique’te ziyaret edebilirsiniz.

Meşhur Julius Caesar Sözleri

• “Geldim, gördüm, yendim.” veya Latincedeki orijinal ifadesiyle “Veni, Vidi, Vici.”
• “İnsanlar istekileri şeye gönülden inanır.”
• “Eğer kanunlara karşı gelmek zorundaysan, bunu güç kazanmak için yap. Bunun dışında sadece gözle.”
• “Kimse beklenmedik bir şeyden rahatsızlık duymayacak kadar cesur değildir.”
• “İhaneti severim ama hainden nefret ederim.”

William Shakespeare’in Julius Caesar Oyunundan Alıntılar

• “Korkaklar, ölmeden önce defalarca ölür. Yiğitlerse ölümü ancak bir kere tadar.”
• “Ölüm, o kadim son, vakti gelince seni bulacaktır.”
• “Martın on beşinde dikkatli ol.” (Bir kahin söyler.)

Gerçek hükümdarlar, tarihe adlarını yazdırırken geride düşünülüp irdelenecek derin bir iz bırakırlar. Bu iz, tarihin sonraki zamanlarını da şekillendirecek denli sağlam temeller üzerine kuruludur. Bugün içinde bulunduğumuz zamanda objektif olarak göremeyip ancak geçmişin tecrübeleriyle aydınlatabileceğimiz pek çok durum için büyük isimlerin tarihinden de bir kez geçmekte fayda var.

Julius Caesar hakkında sizin düşünceleriniz neler? Sezar’ın hayatı, Roma tarihindeki yeri ve bugün edebiyat ve sanat dünyasına hâlâ ilham olan yaşantısı hakkında neler düşünüyorsunuz? Görüşlerinizi Kayıp Rıhtım Forum’da bizimle paylaşabilirsiniz.

Kaynak: Mental Floss