Müsilaj Kâbusuna Doğal Çözüm: Bakteriler ile Müdahale Edildi

Bir süredir Marmara Denizi’nde iç parçalayan görüntülerin ortaya çıkmasına neden olan müsilaj kâbusu için bir çözüm önerisi de İstanbul Üniversitesi (İÜ) Su Bilimleri Fakültesi’nden geldi. Deniz salyası olarak da bilinen müsilaj, 5 günlük bir süreçte bakteri izolatları sayesinde temizlendi.

Marmara Denizi’ndeki müsilaj son bir aydır gündemimizde olmasına rağmen, denizin bu hâle geleceği neredeyse on yıl öncesinden bilim insanları tarafından ifade edilmişti. Herhangi bir arıtma işleminden geçmeyen ya da yeterince arıtılmayan atık sular; yıllar boyunca Marmara’yı adeta çöplüğe dönüştürmüştü. Deniz yüzeyinde ortaya çıkan müsilaj ise aslında uzun süren bir yıkımın sonucundan fazlası değil. Bıçak kemiğe dayandıktan sonra bu sorun için de çözüm arayışı da başlamış oldu.

Meselenin yalnızca dış görünümden ibaret olmadığı, müsilajın “toplanmasının” yeterli olmayacağı ve kökten çözümler üretilmesi gerektiği bir gerçek. Ancak İstanbul Üniversitesi (İÜ) Su Bilimleri Fakültesi’nden gelen çözüm önerisi, sürece biraz daha olumlu bakmamıza neden oldu. Üniversitenin yürüttüğü çalışmaya göre bakteriler aracılığıyla yapılan denemede yüzeydeki müsilajın 5 gün içinde yok olduğu tespit edildi. Denizin dibindeki temizlik için de ayrıca denemelere başlanacağı ifade edildi.

Marmara Denizi’ndeki Müsilaj, Bakteriler Yardımıyla Yok Edilebilir

Prof. Dr. Gülşen Altuğ konu hakkında şu ifadeleri kullandı:

“72 saatte bir analizlerle takip edelim diye düşünüyorduk ama neredeyse 72 saatte sonuç aldık. 3-4 uygulama sonrasında yüzeydeki müsilajın tamamen uzaklaştığını gördük”

Çalışma için 8 Haziran 2021 tarihinde bir pilot uygulama yapıldı. Yenikapı Yediemin Limanı’nda müsilajın yoğun olduğu alan İBB tarafından dubalarla ayrıldı. Sonrasında belirli aralıklarla denizden izole edilerek laboratuvarda uyutulan, metabolik özellikleri müsilajı ayrıştırmaya uygun bakteriler müsilaja verildi. Ekip, gün gün gelişimleri takip ederken alandaki müsilajın beşinci günde gözle görülen kısmı tamamen yok oldu. Yüzey üzerindeki temizliğin ardından bakterilerin dipteki etkisi de gözlemlenecek. Sonuçlar raporlandırılarak ilgili bakanlıklar ile paylaşılacak.

İzole Bakteriler 20 Yıllık Bir Çalışmanın Ürünü

İstanbul Üniversitesi Su Bilimleri Fakültesi Deniz ve İçsu Kaynakları Yönetimi Bölümü Deniz Biyolojisi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Gülşen Altuğ çalışmaya dair şu sözleri sarf etti:

“Çalışma denizden 2000 yılından beri izole ettiğimiz bakterilerin, müsilajı gidermek, ayrıştırmak amacıyla sahada denenmesini kapsıyor. 72 saatte bir analizlerle takip edelim diye düşünüyorduk ama neredeyse 72 saatte sonuç aldık. Her gün müsilajda açılmalar gördük, dün akşam da son uygulamayı yapmadık çünkü gerek kalmadı. 3-4 uygulama sonrasında yüzeydeki müsilajın tamamen uzaklaştığını gördük.”

Prof. Dr. Gülşen Altuğ, bu çözümün 20 yıllık bir çalışmanın parçası olduğunu belirterek sözlerine şöyle devam etti:

“Bir gecede karar verip, bakterileri kullanalım demedik, 20 yıllık bir çalışma var burada. Hangi bakterinin şekeri parçaladığı, proteini parçaladığı, kimin lipitleri parçaladığı envanterimizde vardı. Müsilajda bulunan yüksek karbonhidrat miktarı, karbonhidratı parçalayacak bakteri miktarının yeterli olmadığı tezini oluşturdu bizde. Baskılanmış bakterileri biz tekrar saklandıkları yerden çıkarıp, doğal ortamıyla buluşturuyoruz. Yani denize ekstra bir şey eklemedik. Yararlı bakteriler olarak koyduk, ortama ekledik. Bu bakterileri belirli koşullarda uyuttuktan sonra istediğiniz zaman aktive edebiliyorsunuz. Ekosistemin dengesini bozmak söz konusu değil.”

İBB Çevre Koruma ve Kontrol Dairesi Başkanı Prof. Dr. Ayşen Erdinçler de Marmara Denizi için “öldü” ifadesinin kullanılmasının yanlış olduğunu belirtti. Projeleri desteklemeye devam edeceklerini de sözlerine ekledi.

Marmara Denizi’ndeki yaşamı tehdit eden müsilaj tehlikesi hakkındaki sizin yorumlarınız neler? İstanbul Üniversitesi’nin bu çalışması, deniz salyasına bir çözüm olabilecek mi? Görüşlerinizi Kayıp Rıhtım Forum’da bizimle paylaşabilirsiniz.

Kaynak: DHA